Η ΧΗΜΕΙΑ ΠΕΡΙΓΡΑΦΕΙ ΤΗΝ ΥΛΗ. Μέρος 3οΗ ΙΣΧΥΡΗ ΠΥΡΗΝΙΚΗ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗ. Σύνδεση στοιχειωδών σωματιδίων (Κουάρκς, Μποζόνια) σε Αδρόνια . Καταχρηστικά περιλαμβάνεται εδώ και η σύνδεση μεταξύ νουκλεονίων του πυρήνα (ισχυρή πυρηνική ενέργεια)

Η ΧΗΜΕΙΑ ΠΕΡΙΓΡΑΦΕΙ ΤΗΝ ΥΛΗ. Μέρος 3οΗ ΙΣΧΥΡΗ ΠΥΡΗΝΙΚΗ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗ. Σύνδεση  στοιχειωδών σωματιδίων (Κουάρκς, Μποζόνια) σε Αδρόνια . Καταχρηστικά περιλαμβάνεται εδώ και η σύνδεση μεταξύ νουκλεονίων του πυρήνα (ισχυρή πυρηνική ενέργεια)

Δήμητρα Σπανού, χημικός, καθηγήτρια Β/θμιας Εκπ/σης στο 1ο Γυμν. Δάφνης

 
 
 
Η ΙΣΧΥΡΗ ΠΥΡΗΝΙΚΗ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗ
Η ισχυρή πυρηνική δύναμη επιρρεάζει μόνο τα κουάρκς (οχι τα λεπτόνια) καθώς και τα σωματίδια που αποτελούνται από κουάρκς.
Λειτουργεί σε μεγέθη τάξης ατομικού πυρήνα δηλαδή της τάξης  10-15 (femptometra) έως 2.10-15 και είναι υπεύθυνη για την σύζευξη των κουάρκς στα αδρόνια (κβαντική χρωμοδυναμική) αλλά για ιστορικούς λόγους περιλαμβάνει και  την έλξη μεταξύ νουκλεονίων στον πυρήνα (υπολειμματική ισχυρή πυρηνική ενέργεια), ώστε να σχηματίζονται έτσι σταθερά συστήματα, οι ατομικοί πυρήνες.
Η ισχυρή πυρηνική αλληλεπίδραση μειώνεται γρήγορα με την αύξηση της απόστασης των σωματιδίων έως 2.10-15.
 
Η ισχυρή πυρηνική αλληλεπίδραση είναι μια από τις 4 θεμελιώδεις δυνάμεις της φύσης που δρα και μεταξύ των κουάρκς και γλουονίων και μεταξύ των νουκλεονίων
Α. ΚΒΑΝΤΙΚΗ ΧΡΩΜΟΔΥΝΑΜΙΚΗ
Η ισχυρή αλληλεπίδραση μεταξύ των κουάρκς , αντικουάρκς (στοιχειώδη σωματίδια ύλης και αντιύλης) και γλουονίων (στοιχειωδη σωματίδια- φορείς της ισχυρής δύναμης) . Η θεμελιώδης δύναμη ασκείται στα κουάρκς, τα αντικουάρκς και τα γλουόνια  ώστε να σχηματιστούν τα αδρόνια (σύνθετα σωματίδια ύλης) .
Περιγράφεται από την θεωρία της Κβαντικής Χρωμοδυναμικής
 
Β. ΙΣΧΥΡΗ ΠΥΡΗΝΙΚΗ ΔΥΝΑΜΗ
Σε μεγαλύτερη κλίμακα, την αλληλεπίδραση των νουκλεονίων του πυρήνα του ατόμου,  δηλαδή  πρωτονίων και νετρονίων, τα οποία είναι αδρόνια και ανήκουν στα  βαρυόνια (στην περίπτωση αυτή η ισχυρή δύναμη λέγεται πυρηνική δύναμη γιατί κρατά τα πρωτόνια και τα νετρόνια μαζύ για να σχηματίσουν τους πυρήνες των ατόμων).
Τα νουκλεόνια του πυρήνα , πρωτόνια και νετρόνια, συγκρατούνται μαζύ με ελκτικές δυνάμεις,  μέσα στον πυρήνα όχι βέβαια λόγω της κβαντικής χρωμοδυναμικής (αφού το συνολικό χρωματικό φορτίο των πρωτονίων και των νετρονίων είναι  μηδέν), αλλά λόγω μιας υπολειμματικής  αλληλεπίδρασης που η εμβέλειά της  επεκτείνεται έως τα 2,5.10-15m .
Πρακτικά στις αποστάσεις αυτές, γίνεται συγκρίσιμη με  την επίδραση της ηλεκτρομαγνητικής αλληλεπίδρασης που μεταξύ των πρωτονίων που  είναι απωθητική κι αυτό είναι που διαμορφώνει το μέγεθος των πυρήνων των ατόμων και την σχάη βαρέων πυρήνων. 
 
Οι πυρηνικές δυνάμειςείναι ανεξάρτητες από το ηλεκτρικό φορτίο και εκδηλώνονται τόσο μεταξύ πρωτονίου με πρωτόνιο όσο και μεταξύ πρωτονίου με νετρόνιο αλλά εξαρτώνται από τον προσανατολισμό του σπιν που πρέπει να είναι παράλληλα
 
 
 
 
ΚΒΑΝΤΙΚΗ ΧΡΩΜΟΔΥΝΑΜΙΚΗ:
Η ΙΣΧΥΡΗ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗ ΜΕΤΑΞΥ ΣΤΟΙΧΕΙΩΔΩΝ ΣΩΜΑΤΙΔΙΩΝ
 
Στη μέση της δεκαετίας του 60 οι επιστήμονες έδειξαν ότι τα αδρόνια αποτελούνταν από μικρότερα σωματίδια τα οποία ονόμασαν κουάρκς. Τα κουάρκς δεν αποτελούσαν απλά βαθμούς ελευθερίας των αδρονίων αλλά, στοιχειώδη σωματίδια και θεμελιώδη συστατικά της ϋλης, και τα μόνα που υπόκεινται και στις 4 θεμελιώδεις αλληλεπιδράσεις της φύσης: την ισχυρή αλληλεπίδραση, τον ηλεκτρομαγνητισμό, την ασθενή αλληλεπίδραση και την βαρύτητα. 
Επίσης είναι τα μόνα σωματίδια που φέρουν ηλεκτρικό φορτίο που δεν είναι πολλαπλάσιο του στοιχειώδους φορτίου e. 
 
Να σημειώσουμε ότι,
Όλες οι αλληλεπιδράσεις συμβαίνουν με την εκπομπή και απορρόφηση σωματιδίων αλληλεπίδρασης τα οποία μεταφέρουν ενέργεια μεταξύ τους και  περιλαμβάνουν: το γλουόνιο (ισχυρή αλληλεπίδραση),  το φωτόνια (ηλεκτρομαγνητική δύναμη) τα W και Z μποζόνια  (ασθενής αλληλεπίδραση),  και το υποθετικό βαρυτόνιο  (βαρυτική αλληλεπίδραση) 
 
Η ισχυρή  αλληλεπίδαση μεταξύ των κουάρκς αναπτύχθηκε στην δεκαετία του 70 και ονομάστηκε Κβαντική Χρωμοδυναμική
 
ΤΑ ΚΟΥΑΡΚΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΝΤΙΚΟΥΑΡΚΣ, Η ΜΑΖΑ ΤΟΥΣ, ΤΟ ΦΟΡΤΙΟ ΤΟΥΣ, ΚΑΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΔΕΣΜΕΥΣΗΣ
 
Τα κουάρκς χαρακτηρίζονται από την μάζα τους (βαρυονικός αριθμός), το φορτίο τους και έναν άλλον αριθμό που δίνει μια ιδιότητα, την "παραδοξότητα" που δηλώνει πόσο το σωματίδιο μπορεί να βρίσκεται σε μια διεγερμένη κατάσταση και μπορεί να διασπαστεί  
Βάσει των αριθμών αυτών, διακρίνονται 6 κουάρκ και 6 αντικουάρκ με αντίθετο ηλεκτρικό φορτίο και βαρυονικό αριθμό και την "παραξενότητα.
 
Η ΜΑΖΑ ΚΑΙ ΟΙ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΚΟΥΑΡΚΣ
 
Η μάζα των κουάρκσ της συνηθισμένης ύλης είναι 2,16 GeV/c2 για το up  4,67GeV/c2   το down, 93,4GeV/c2 για το  strange,  1,27 GeV/c2 για Charm 171,2 GeV/c2  για το top και   4,18 GeV/c2για bottom
Τα κουάρκς έχουν επίσης εσωτεrική δομή και διαστάσεις της τάξης 10-13 cm
 
 
 
ΤΟ ΦΟΡΤΙΟ ΧΡΩΜΑΤΟΣ: Ο 5ος κβαντικός αριθμός για τα στοιχειώδη σωματίδια
 
Ας θυμηθούμε ότι τα φερμιόνια που είναι σωματίδια ύλης έχουν διαφορετικούς τους 4 κβαντικούς αριθμούς (3 για κατεύθυνση και έναν για spin) και δεν είναι επιτρεπτή  η παρουσία τους σε ίδιες περιοχές. Αυτό όμως δεν συμβαίνει κατά την δημιουργία σύνθετων σωματιδίων σε πολύ μικρές αποστάσεις ( όπως στον πυρήνα του ατόμου). 
 
Τα πρωτόνια και τα νετρόνια κατασκευάζονται από κουάρκς. Παρατηρείται ότι, στον ίδιο χώρο συνυπάρχουν κουάρκς (φερμιόνια) με ίδιους τους 4 κβαντικούς αριθμούς χωρίς να παραβιάζεται η αρχή του  Pauli . Από αυτό προκύπτει η ανάγκη της  εισαγωγής  ενός ακόμα κβαντικού αριθμού,  αυτού του χρώματος.
Αυτό συμβαίνει, γιατί σε αυτές τις τόσο μικρές αποστάσεις του πυρήνα (τάξης 10-15 και μικρότερες),  ισχύει  ένα ακόμα πεδίο το ισχυρό πυρηνικό και μια ακόμα αλληλεπίδραση, η ισχυρή πυρηνική αλληλεπίδραση. Όπως στο ηλεκτρομαγνητικό πεδίο αλληλεπιδρούν δύο κινούμενα φορτία έτσι κι εδώ στο ισχυρό πυρηνικό πεδίο τα σωματίδια αλληλεπιδρούν με άλλες ιδιότητες
που οι επιστήμονες τις ονόμασαν χρώματα και είναι το κόκκινο, το πράσινο και το μπλε
 
(  Αυτός ο νέος κβαντικός αριθμός που αποδίδεται στα κουάρκς (αλλά και στα γλουόνια) είναι το χρωματικό φορτίο που σχετίζεται με την ισχυρή αλληλεπίδραση και είναι διανυσματικό μέγεθος)
 

 Τα  χρώματα ονομάστηκαν έτσι, γιατί όπως και τα χρώματα όταν βρεθούν αυτά τα 3 (κόκκινο, πράσινο, μπλε)  σε ίσες αναλογίες δίνουν αποτέλεσμα το λευκό


( Αυτό σε αναλογία με τις ηλεκτρομαγνητικές ροπές όπου αν αθροίσουμε δύο ίσα και αντίθετα τα διανύσματα  έχουμε μηδενικό αποτέλεσμα) 
 
Υπάρχουν 3 αντίστοιχα αντιχρώματα, το αντικόκκινο, το αντιπράσινο και το αντιμπλε.
 
Επίσης είναι σωματίδια που περιέχουν σε ίδιες ποσότητες τα 3 χρώματα ή τα 3 αντιχρώματα είναι χρωματικά ουδέτερα .
εννοείται ότι πρόκειται για
 
ΑΔΡΟΝΙΑ: ΣΥΝΘΕΤΑ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑ ΑΠΟ ΚΟΥΑΡΚΣ που είναι τα ΒΑΡΥΟΝΙΑ (φερμιόνια)  και τα  ΜΕΣΟΝΙΑ (μποζόνια)
 
Τα κουάρκς δεν βρίσκονται ποτέ απομονωμένα, λόγω του κανόνα του περιορισμού  που δεν επιτρέπει στα σωματίδια αυτά να εμφανίζονται ελεύθερα γιατί δεν αποτελούν την συνηθισμένη ύλη, κι έτσι, δεσμεύονται σε αδρόνια ή σε πλάσματα κουάρκς- γλουονίων
ΑΔΡΟΝΙΑ :
Για την σύνδεση των κουάρκς μεταξύ τους και τον σχηματισμό βαρυονίων και μεσονίων  

 τα βαρυόνια είναι σωματίδια ύλης δηλαδή φερμιόνια  με spin ημιακέραιο αριθμό   που αποτελούνται από περιττό αριθμό κουάρκς  

τουλάχιστον 3 όπως το πρωτόνιο και το νετρόνιο 

τα μεσόνια  Έχουν ακέραιο spin άρα ανήκουν στα μποζόνια. Αποτελούνται από ίσο αριθμό  κουάρκ και αντικουάρκ που συνδέονται μεταξύ τους μέσω της ισχυρής αλληλλεπίδρασης)

 ΤΑ ΑΔΡΟΝΙΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΧΡΩΜΑΤΙΚΑ ΟΥΔΕΤΕΡΑ
Τα χρώματα των κουάρκς που αποτελούν τα αδρόνια, αθροίζονται να δίνουν συνολικο χρωματικό φορτίο μηδέν δηλαδή τα αδρόνια  να είναι χρωματικά ουδέτερα (λευκά ή άχρωμα)
α. εάν πρόκειται για βαρυόνια,  το σύνολο του χρωματικού φορτίου των 3 κουάρκς 
β. εάν πρόκειται για μεσόνια που  αποτελούνται από ένα κουάρκ και ένα αντικουάρκ, δηλαδή από ένα χρώμα και ένα αντίχρωμα
Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα στο επόμενο επίπεδο που τα κουάρκς θα αποτελέσουν σωματίδια ύλης, να ισχύει η αρχή του Pauli
Γενικότερα ισχύει ότι :
 Mόνο τα σωματίδια που είναι χρωματικά ουδέτερα, 
επιτρέπεται να εμφανίζονται στην φύση
 
 
Υπάρχουν όμως και χρωματιστά γλουόνια. Συνολικά υπάρχουν 2 άχρωμα γλουόνια και 6 χρωματιστά 
 
H ΣΥΝΔΕΣΗ ΤΩΝ ΚΟΥΑΡΚΣ- ΑΔΡΟΝΙΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ
Τα κουάρκς συνδέονται μεταξύ τους και αποτελούν τους 2 βασικούς τύπους της ύλης που είναι τα αδρόνια: Βαρυόνια που δημιουργούνται με την σύνδεση 3 κουάρκς  μέσω της ισχυρής αλληλεπίδρασης και είναι φερμιόνια (ύλης) και  Μεσόνιων που αποτελούνται από ένα κουάρκ και ένα αντικουάρκ και είναι γλουόνια(αλληλεπίδρασης)
Η σύνδεση γίνεται μέσω σωματιδίων αλληλεπίδρασης που είναι τα γλουόνια και κάτω από την επίδραση της ισχυρής πυρηνικής δύναμης
Οι χαρακτηριστικές ενέργειες που συνδέονται με την εσωτερική δομή των κουάρκς είναι της τάξης του Qo = 1GeV 
τα κουάρκς και τα γλουόνια θεωρούνται σωματίδια αλλά και βαθμοί ελευθερίας των αδρονίων
 
 
 ΠΑΡΑΔΟΞΟΤΗΤΑ ΣΕ ΔΙΕΓΕΡΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ 
Τα κουάρκς χαρακτηρίζονται από την μάζα τους (βαρυονικός αριθμός), το φορτίο τους και έναν άλλον αριθμό που δίνει μια ιδιότητα, την "παραδοξότητα" που δηλώνει πόσο το σωματίδιο μπορεί να βρίσκεται σε μια διεγερμένη κατάσταση και μπορεί να διασπαστεί
 
ΠΛΑΣΜΑΤΑ ΚΟΥΑΡΚ- ΓΛΟΥΟΝΙΩΝ
τα πλάσματα κουάρκς- γλουονίων είναι μια κατάσταση ισχυρής αλληλεπίδρασης ύλης στην οποία χρωματιστά κουάρκς και γλουόνια σχηματίζουν ένα συνεχές μέσο (γλουόπλασμα) και μπορούν να διαδοθούν σε αυτό σαν σχεδόν ελεύθερα σωματίδια, εμφανίζεται δηλαδή χρωματική αγωγιμότητα. Σύμφωνα με τις σύγχρονες αντιλήψεις μπορεί να σχηματιστεί σε συνθήκες υψηλών θερμοκρασιών ή πυκνοτήτων αδρονικής ύλης. Η πυκνότητα της νέας ύλης ύλης   ήταν  20 φορές περισσότερο από την πυκνότητα του πυρήνα.
Αυτή η κατάσταση ύλης του πλάσματος κουάρκ- γλουονίου ανακοινώθηκε επίσημα από το CERN  μετά το 2000
Η ΠΑΡΑΔΟΞΟΤΗΤΑ (stangeness) 
Η ιδιότητα "παραδοξότητα" συνδέεται με την δημιουργία της κατάστασης πλάσματος κουάρκ- γλουονίου
Σωματίδια με την ιδιότητα του strangeness  είχαν παρατηρηθεί πολύ νωρίς στην διερεύνηση των σωματιδίων ακόμα πριν την ανακάλυψη των κουάρκσ όπως ορισμένα σωματίδια όπως τα καόνια ή τα υπερόνια δημιουργήθηκαν εύκολα από συγκρούσεις σωματιδίων και αποσυντέθηκαν πολύ αργά
Τα πρώτα σωματίδια που ανακαλύφθησαν ήταν τα Κ μεσόνια ή καόνια που προέκυψαν από συγκρούσεις πρωτονίων. Έτσι
p  +  p -> p + Λ  +  Κ+ . Αυτά διασπάστηκαν σε νουκλεόνια, λεπτόνια και πιόνια . 
το σωματίδιο Λ :  Λ  -> p + π-  ή    Λ->    n + πο.     Το μεσόνιο K+ :    K+   -> π+   +  πο  .
Τα σωματίδια εμφάνιζαν διάρκεια ζωής πολύ μεγαλύτερη από το αναμενόμενο  και έτσι οι επιστήμονες πρότειναν ότι είναι φορείς  ενός άλλου κβαντικού αριθμού s
 
Όλα τα κουάρκς  έχουν αριθμό παραδοξότητας 0, εκτός από το παράδοξο (strange) που έχει 1 .
Στην θεωρία της δημιουργίας του Σύμπαντος από την μεγάλη έκρηξη (Big Bang) θεωρείται πως κατα τα πρώτα 10 -10 -10 -6  sec η ύλη υπήρχε σ μορφή πλάματος κουάρκς -γλουονίων
 
Η ΙΣΧΥΡΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ  ΜΕΤΑΞΥ ΝΟΥΚΛΕΟΝΙΩΝ ΤΟΥ ΠΥΡΗΝΑ
 ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ ΕΠΙΣΗΣ ΣΕ  ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ ΣΩΜΑΤΙΔΙΩΝ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗΣ
 
 Ιάπωνας φυσικός H. Yukawa το 1935
Ακριβώς αυτήν την ποσοτική θεωρία της ισχυρής αλληλεπίδρασης,  εισήγαγε ο Ιάπωνας φυσικός H. Yukawa το 1935  για να εξηγήσει την έλξη ή απώθηση μεταξύ των νουκλεονίων του πυρήνα η οποία συμβαίνει μέσω ανταλλαγής σωματιδίων που σήμερα είναι γνωστά ως πιόνια. Τα πιόνια ή παιονίες ανακαλύφθηκαν πειραματικά το 1947
Θυμόμαστε τα 
ΑΔΡΟΝΙΑ : Για την σύνδεση των κουάρκς μεταξύ τους και τον σχηματισμό βαρυόνιων κι μεσόνιων 

 τα βαρυόνια είναι σωματίδια ύλης δηλαδή φερμιόνια  με spin ημιακέραιο αριθμό   που αποτελούνται από περιττό αριθμό κουάρκς  

τουλάχιστον 3 όπως το πρωτόνιο και το νετρόνιο 

τα μεσόνια  Έχουν ακέραιο spin άρα ανήκουν στα μποζόνια. Αποτελούνται από ίσο αριθμό  κουάρκ και αντικουάρκ που συνδέονται μεταξύ τους μέσω της ισχυρής αλληλλεπίδρασης)

ΤΑ ΠΙΟΝΙΑ ή Π ΜΕΣΟΝΙΑ 
Τα πιόνια είναι φορείς πυρηνικών δυνάμεων μεταξύ νουκλεονίων στον πυρήνα του ατόμου.
Ανήκουν στα μεσόνια (γλουόνια) και περιλαμβάνουν 3 τύπους π0, π+, π- 
Αποτελούνται από ένα κουάρκ και ένα αντικουάρκ, έχουν  αρνητική ισοτιμία και spin ίσο με 0 και είναι πολύ ελαφρύτερα από άλλα .
Η μάζα των  π+ και π- πιονίων είναι 139,57 ΜeV/c2 ενώ ένα η μεσόνιο (μεσόνιο με κρυφές παραξενιές ) έχει μάζα 547,75MeV/c2 . 
Η διάρκεια ζωής τους είναι  περίπου 2,6.10-8 s
Από τον Ιάπωνα φυσικό Η. Yukawa η μάζα του πιονίου υπολογίζεται 273me ή 2,26.10-28 kg
Η μάζα του πρωτονίου είναι  1.836me ή 1,67262158 × 10−27 kg     
   Η μάζα του νετρονίου είναι 1838,68me  ή 1, 674927498 × 10−27 kg 
 

 

Το π+ μεσόνιο σχηματίζεται από το u κουάρκ και το αντι d κουάρκ
Το π- μεσόνιο σχηματίζεται από το d κουάρκ και το αντι u κουάρκ
Οι ηλεκτρικά ουδέτεροι συνδυασμοί  σχηματίζονται από u και αντι u και d και αντι d όπου τελικά καταλήγει στο χαμηλότερο ενεργειακά μεσόνιο π0
Ένα ουδέτερο πιόνιο  μπορεί να διασπαστεί με ηλεκτρομαγνητική αλληλεπίδραση ενώ φορτισμένα πιόνια διασπώνται με την ασθενή αλληλεπίδραση.
Η ακτίνα φόρτισης των φορτισμένων πιονίων είναι 0,66.10-15 m
 
ΣΥΝΔΕΣΕΙΣ ΠΙΟΝΙΩΝ - ΔΙΑΣΠΑΣΕΙΣ -ΜΕΤΑΤΡΟΠΕΣ
  • Ένα αρνητικά φορτισμένο πιόνιο μπορεί να δεσμευτεί από έναν πυρήνα προς ένα βραχύβιο  εξωτικό άτομο.
 Εξωτικό άτομο λέγεται ένα σύστημα  ηλεκτρομαγνητικά συζευγμένο στο οποίο ο πυρήνας είτε ηλεκτρόνια έχει αντικατασταθεί με ένα άλλο ανάλογο φορτισμένο σωματίδιο
  • Δύο πιόνια με αντίθετο φορτίο, δεσμεύονται σε ένα σύστημα που ζει  3.10-15 s  (μικρότερη από τη διάρκεια ζωής ενός μόνο φορτισμένου πιονίου που είναι περίπου 2,6.10-8 s)  και  μετατρέπεται σε δύο ουδέτερα πιόνια, καθένα από  τα οποία διασπάται στη συνέχεια σε δύο φωτόνια. 

Διάσπαση  ουδέτερων πιονίων  οφείλεται στην  της ηλεκτρομαγνητική αλληλεπίδραση.

Διάσπαση  φορτισμένων  πιονίων  συμβαίνει μέσω της ασθενούς  αλληλεπίδρασης η σταθερά σύνδεσης  είναι ασθενέστερη.

 

 
 
ΠΗΓΕΣ
https://oldsite.pup.ac.in/e-content/science/physics/MScPhy20.pdf
https://courses.lumenlearning.com/suny-physics/chapter/33-5-quarks-is-that-all-there-is/ https://nuclphys.sinp.msu.ru/enc/e073.htm
https://nuclphys.sinp.msu.ru/enc/e074.htm
 https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B8%D0%BE%D0%BD_(%D1%87%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%86%D0%B0) 
https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%BA%D0%B7%D0%BE%D1%82%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%BC
 https://www.aip.org/history-programs/niels-bohr-library/oral-histories/47016
https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%B4%CF%81%CF%8C%CE%BD%CE%B9%CE%BF 
 
 
https://www.phorum.com.gr/viewtopic.php?f=14&t=49768
 

David J. Gross H. David Politzer Frank Wilczek
βραβευμένος με Νόμπελ 2004
 
Ειδήσεις από το "Russian Binding": βραβείο για την ανακάλυψη σοβιετικών επιστημόνων
Συγγραφέας ABD

Ειδήσεις από την Επιτροπή Νόμπελ: Βραβείο για την ανακάλυψη σοβιετικών επιστημόνων»

 

  • Ειδήσεις από την Επιτροπή Νόμπελ:
    Το βραβείο Νόμπελ Φυσικής απονεμήθηκε στους Αμερικανούς Gross, Politzer και Vilczek για «την ανακάλυψη της αυθαιρεσίας του ασυμπτώματος στη θεωρία των ισχυρών αλληλεπιδράσεων».
    Η παλιά ιστορία επαναλαμβάνεται ξανά. Οι Αμερικανοί λαμβάνουν Νόμπελ για μια ανακάλυψη που έκαναν πριν από αυτούς Σοβιετικοί φυσικοί. Το 1965, οι V.S. Vanyashin και M.V. Terentyev έλαβαν μια «ασυμπτωτικά ελεύθερη» λύση. Ο Μιχαήλ Βασίλιεβιτς έχει ήδη πεθάνει, αλλά ο Βανιάσιν είναι ζωντανός. Και παρόλο που ο Gross ισχυρίζεται ότι οι συγγραφείς δεν κατάλαβαν τι ακριβώς πήραν (ο ίδιος ο Gross επιδίωξε σκόπιμα να αποκτήσει «ασυμπτωτική ελευθερία» για αρκετά χρόνια, δεν θα διαφωνήσουμε), αυτό δεν είναι αλήθεια. Κατάλαβαν. Ωστόσο, εκείνη την εποχή, το «παράδειγμα» του L.D. Landau θριάμβευσε στη σοβιετική φυσική, δηλώνοντας ότι το Hamiltonian στη σωματιδιακή φυσική πρέπει να ταφεί πανηγυρικά (δίνοντάς του την τιμητική του) και να επικεντρωθεί στη μήτρα S, τις αναλυτικές του ιδιότητες κ.λπ. Κανείς δεν τόλμησε να αμφισβητήσει αυτή την άποψη εν όψει της τεράστιας εξουσίας του Λεβ Νταβίντοβιτς.
    Επομένως, για παράδειγμα, η θεμελιώδης εργασία των Faddeev και Popov το 1967 σχετικά με την κβαντοποίηση των πεδίων μετρητών, η οποία έδωσε στους φυσικούς την υπολογιστική τεχνική μέσω της οποίας δημιουργήθηκε η κβαντική χρωμοδυναμική, δεν μπορούσε να δημοσιευτεί εδώ και δημοσιεύτηκε στο εξωτερικό. Για τον ίδιο λόγο, ο Vanyashin και ο Terentyev στο άρθρο τους περιορίστηκαν σε μια σχετικά σύντομη συζήτηση (η οποία δίνει στον Gros τη βάση για να πει αυτό που λέει) και τρία χρόνια μετά το άρθρο του Vanyashin, ο Terentyev, το 1968, έλαβε μια ακριβή λύση για το «ασυμπτωτικό ελευθερία «Ο I.B. Khriplovich επέλεξε να κάνει χωρίς συζήτηση εντελώς.

    Οι φυσικοί που τιμήθηκαν με το βραβείο Νόμπελ έλαβαν σήμερα τα αποτελέσματά τους το 1973. Και ο βραβευμένος με Νόμπελ του 1999 t'Hooft έλαβε την «ασυμπτωτική ελευθερία» ένα χρόνο νωρίτερα. Είναι αλήθεια ότι το αποτέλεσμα αναφέρθηκε σε σεμινάρια, αλλά δεν δημοσιεύτηκε. Είναι περίεργο ότι ανάμεσα στους ακροατές ήταν και ένας από τους σημερινούς βραβευθέντες.

    Θα δώσω επίσης (για να επιβεβαιώσω τα λόγια μου) ένα απόσπασμα από άρθρο του Δρ Φυσ.-Μαθηματικά. Sciences M.I. Vysotsky, αφιερωμένος στα βραβεία Νόμπελ στη Φυσική για το 1999:
    Ο [t'Hooft] ήταν μεταξύ των πρώτων ερευνητών στη Δύση που διαπίστωσε το 1972-1973 ότι καθώς αυξάνεται η μεταφερόμενη ορμή, η σταθερά αλληλεπίδρασης στις θεωρίες Yang-Mills μειώνεται [Σήμερα απονεμήθηκε το βραβείο Νόμπελ για αυτό το αποτέλεσμα]. Στην ΕΣΣΔ, αυτό ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά για το ηλεκτρικό φορτίο ενός διανυσματικού μποζονίου από τους V.S. Vanyashin και M.V. Terentyev το 1965 και το 1968 ο I.B. Khriplovich απέκτησε τη σωστή έκφραση για αυτήν την εξάρτηση.

    AVD


    Η γνώμη του G. 't Hooft:

    https://xxx.lanl.gov/abs/hep-th/9808154


    Η γνώμη του David J. Gross:

    https://xxx.lanl.gov/abs/hep-th/9809060

    https://arxiv.org/abs/hep-ph/9210207