Απόγευμα Ιστορίας

της Δήμητρας Σπανού

Σήμερα το απόγεμα και ενώ άκουγα τις διάφορες παράνοιες από την Τηλεόραση, που λέγονται ενημέρωση και ειδήσεις, άνοιξα ένα βιβλίο Ιστορίας (από την εποχή του πατέρα μου και πολύ ταλαιπωρημένο). Συγγραφέας ο H.W.. VAN LOON  

και μεταφέρω απόσπασμα: σελιδας 396 και μετά από το βιβλίο "Η Ιστορία της Ανθρωπότητας " του  H.W.. VAN LOON εκδόσεις ΜΑΙΝΑΛΟΝ

Η ιστορία των τελευταίων πεντακοσίων χρόνων είναι στην πραγματικότητα περιγραφή ενός τεραστίου αγώνος  μεαξύ των αποκαλούμενων "ιθυνουσών δυνάμεων" κι εκείνων που ήθελαν να τις βγάλουν απ' την ευνοική τους θέση και να τις διαδεχθούν στην κυριαρχία των θαλασσών. Η Ισπανία έφτασε στη δόξα της περνώντας πάνω από τα πτώματα των μεγάλων ιταλικών εμπορικών δημοκρατιών και της Πορτογαλλίας. Μόλις όμως η Ισπανία δημιούργησε την πολυθρύλητη αυτοκρατορία της, που πάνω της δεν έδυε ποτέ  ο ήλιος , παρουσιάστηκε η Ολλανδία που προσπάθησε να της κλέψει τα πλούτη της. Κι αν λάβουμε υπ' όψη μας τη διαφορά στο μέγεθος των δυο αυτών χωρών, η Ολλανδική Δημοκρατία είχε μια πολύ αξιόλογη επιτυχία. Αλλά δεν είχε προφτάσει η Ολλανδία, να αποκτήσει αυτά τα μέρη του κόσμου που τότε φαινόταν να δίνουν τις περισσότερες δυνατότητες για άμεσα κέρδη και φάνηκαν πάνω στη σκηνή η Γαλλία και η Αγγλία για να αρπάξουν από τους Ολλανδούς, τις κτήσεις που μόλις είχανε αποκτήσει. Μετά από αυτό η Γαλλία και η Αγγλία άρχισαν να μαλώνουν στην μοιρασιά των λάφυρων κι ύστερα από έναν μακρόχρονο και πολυέξοδο αγώνα, η Αγγλία κατάφερε να επιβληθεί. Από τότε η Αγγλία κυριάρχησε στον κόσμο για περισσότερο από έναν αιώνα. Δεν ανεχόταν κανένα ανταγωνιστή. Τα μικρά κράτη που βρίσκονταν στο δρόμο της χάνονταν κάτω από το πλατύ της πόδι. Όσο για τα μεγάλα, που δεν μπορούσαν να υποταχθούν τόσο εύκολα, βρισκόντουσαν ξαφνικά αντιμέτωπα με κάποια από τις μυστηριώδεις εκείνες πολιτικές συνομοσίες, που το μυστικό τους φαινόταν να το ξέρουν πολύ καλά οι κυβερνήτες της Αγγλίας, γνωστοί παλιοί δάσκαλοι της τέχνης της εξωτερικής πολιτικής. Μπροστά σ' αυτές τις γνωστές οικονομικές εξελίξεις που αναφέρονται πιστά σε κάθε βιβλίο ιστορίας, η πολιική που ακολούθησαν οι κυβερνήτες της Γερμανίας, στις δυο πρώτες δεκαετίες του εικοστού αιώνα, φαίνεται αρκετά αφελής.  Πολλόι υποστήριζαν ότι έφταιγαν οι Κάιζερ και πρέπει να προσέξουμε το επιχείρημά τους. Ο Γουλιέλμος ο 2ος, ήταν ένας τίμιος άνδρας, με πολύ περιορισμένες ικανότητες, θύμα αυτής της παράξενης αυταπάτης που είναι τόσο συνηθισμένη σ' εκείνους που από τη γέννησή τους, βρέθηκαν στις θέσεις των ισχυρών και που βλέπουν τους υπόλοιπους ανθρώπους από το μεγάλο ύψος της εξωτερικής τους ανωτερότητας που πολύ σύντομα χάνουν κάθε επαφή με την ροή της ζωής. 'Ενα όμως είναι βέβαιο, πως κανένας άνθρωπος ποτέ δεν προσπάθησε τόσο σκληρά να κερδίσει την καλή θέληση του Βρεταννικού λαού και κανένας άλλος δεν απέτυχε τόσο οικτρά να καταλάβει την πραγματική φύση του αγγλικού χαρακτήρα.

Αυτό το παράξενο νησί απ την άλλη πλευρά της θάλασσας ζει για το εμπόριο κι απ'  το εμπόριο.Αυτοί που δεν ανακατεύονται με το Εγγλέζικο εμπόριο, αν δεν είναι ακριβώς "φίλοι" είναι τουλάχιστον "ανεκτοί ξένοι". Εκείνοι πάλι, που όσο κι αν είναι μακρυνοί, μπορούν να απειλήσουν την αυτοκρατορική τους ηγεμονία, είναι "εχθροί" και πρέπει να καταστραφούν στην πρώτη δυνατή ευκαιρία. 

Κι αν όλοι οι όμορφοι λόγοι και όλες οι ζωηρές εκδηλώσεις καλής θελήσεως και φιλίας , από μέρους του αγγλόφωνου Τεύτωνα αυτοκράτορα, δεν έκαναν, ούτε για μια στιγμή, το μέσο Εγγλέζο να ξεχάσει πως οι Γερμανοί ήταν οι πιο επικίνδυνοι από τους ανταγωνιστές που αργά ή γρήγορα θα προσπαθούσαν να ξεφορτωθούν τα φτηνότερά τους εμπορεύματα σε κάθε μέρος του πολιτισμένου ή του απολίτιστου  κόσμου.

Αλλά αυτή ήταν μόνο η μια πλευρά του θέματος. Ήταν μια σημαντική αν και όχι αρκετή αιτία της εκτεταμένης σφαγής που χαρακτηρίζει τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο.

Στην ευτυχισμένη εποχή,πριν από τους σιδηροδρόμους και τον ηλέγραφο, που κάθε χώρα ήταν μια ξεχωριστήολότητα που προχωρούσε στο δρόμο της με τηνβαρειά αποφεσιστικότητα ενός ελέφαντα που τραβά  ένα βαγόνι του τσίρκου, η φιλινικία ανάμεσα στους δυο ανταγωνιστές της εμπορικής υπεροχής , θα είχε προχωρήσει αργά αργάκαι οι πονηροί διπλωμάτες της παλιάς σχολής, θα είχαν καταφέρει ίσως, να κάνουν τοπικό τον καυγά. Δυστυχώς το 1914 ολόκληρος ο κόσμος ήταν ένα διεθνές εργαστήριο. Μια απεργία στην Αργεντινή, μπορούσε να προκαλέσει δυσκολίες στο Βερολίνο. Η ύψωση της τιμής ορισμένων πρώτων υλών στο Λονδίνο, μπορούσε να σημαίνει την καταστροφήχιλιάδων πολυβασανισμένων Κινέζων κούλιδων που δεν θα είχαν ακούσει ποτέ τους για την μεγάλη πόλη πάνω στον Τάμεση.

Βέβαια δεν είχαν φτάσει  όλα τα κράτη στο ίδιο στάδιο βιομηχανικής αναπτύξεως. Μερικά ήταν ακόμη τελείως γεωργικά ενώ άλλα μόλις είχαν αρχίσει να ξεφεύγουν από μια σχεδόν μεσαιωνική κατάσταση. Αυτό όμως δεν τα έκανε ανεπιθύμητους συμμάχους στα μάτια των βιομηχανικών τους γειτόνων.  Αντιθέτως, τέτοιες χώρες έχουν συνήθως μεγάλα αποθέματα ανδρικής δυνάμεως και ο Ρώσσος χωρικός δεν έχει καλύτερό του στην τέχνη του πυροβολητή.

..........

Σαν έθνος, ο αμερικάνικος λαός, έχοντας το συναίσθημα της ασφάλειας που του έδιναν τρεις χιλιάδες μίλια ωκεανού, δεν είχε ποτέ του ενδιαφερθεί ιδιαίτερα για την εξωτερική πολιτική. Μη έχοντας καμμιά γνώση για την ιστορική εξέλιξη της Ευρώπης κατά τα τελευταία δυο χιλιάδες χρόνια, οι πατριώτες του προέδρου Ουίλσων ήταν υποχρεωμένοι να πάρουν από δεύτερο χέρι τις ιστορικές πληροφορίες. Δεν ήταν δύσκολο για τους δημιουργούς της συμμαχικής προπαγάνδας, βοηθούμενοι μάλιστα από μερικά κολοσσιαία εγκλήματα των Γερμανών στρατιωτικών και ναυτικών,  να κάνουν τους Αμερικάνους φίλους τους, να δουν τον πόλεμο σαν έναν αγώνα θανάτου ανάμεσα στους Αγγλοσάξωνες και τους διαβολικούς Τεύτωνες έως ότου , ο καλόκαρδος και συναισθηματικός Αμερικάνικος λαός να συναιστανθεί πως δεν μπορούσε να μείνει έξω από την πάλη, χωρίς να απιστήσει σε κάθε τι καλό και σωστό που υπήρχε. . Πάνω από τη χώρα φύσηξε ένας καυτός άνεμος ζήλου, και προθυμίας που θύμιζε την εποχή των σταυροφοριών. ....