Η ΧΗΜΕΙΑ ΓΥΡΩ ΜΑΣ. Κοινές ουσίες που διευκολύνουν τη ζωή μας. Τα λευκαντικά και οι εφαρμογές τους. Οξειδωτικά λευκαντικά με βάση το Μονοατομικό Οξυγόνο και Χλώριο. Άλλα Λευκαντικά αναγωγικής δράσης.

2023-03-22 20:09

Δήμητρα Σπανού, Χημικός, καθηγήτρια στο 1ο Γυμνάσιο Δάφνης

 

υπό κατασκευή

 

 

 

 ΛΕΥΚΑΝΣΗ 

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΑΙ Η ΛΕΥΚΑΝΣΗ

Λεύκανση είναι η επεξεργασία συγκεκριμένου υλικού για να δώσει λευκό χρώμα. 

Η λεύκανση μπορεί να είναι Φυσική, αν επεξεργαζόμαστε το υλικό με μια ουσία που προσδίνει λαμπρότητα,

 ή Χημική, όταν με τεχνικές και χημικά αντιδραστήρια,  καταστρέφονται οι ανεπιθύμητες ουσίες που χρωματίζουν το υλικό.

Στην Φυσική λεύκανση χρησιμοποιούμε οπτικές τεχνικές για να πετύχουμε λαμπρότητα. (Λαμπρυντικά λευκαντικά)

 Συνήθως αυτό είναι,  η προσθήκη μιας μπλε βαφής, συμπληρώνει το κίτρινο και επομένως, εξαλείφει την ορατή κίτρινη απόχρωση. Ακόμα κάποιο λαμπρυντικό λευκαντικό μπορεί να περιέχει φθορίζουσες ουσίες που πάνω στο ρούχο,  μετατρέπουν τις υπεριώδεις ακτινοβολίες σε ορατό μπλε (που εξαλείφει την κίτρινη απόχρωση) 

Το θέμα αυτό όμως δεν θα ερευνηθεί σε μεγαλύτερο βάθος γιατί εκτείνεται σε άλλα πεδία

Κατά την Χημική Λεύκανση οι λευκαντικοί παράγοντες που μετατρέπουν την χημική δομή της ουσίας που χρωματίζει το υλικό ώστε ή να παύει να  απορροφά  στο ορατό φως ή να μεταβάλλει το χρώμα του. Ακόμα η τροποποίηση δεσμών ανθρακικών αλυσίδων επηρρεάζει τον τρόπο που το υλικό αποροφά το φως  και το χρώμα του

Λεύκανση χρησιμοποιείται : στα υφάσματα, στο χαρτί, στο αλεύρι, στα δόντια, στα τρόφιμα (λίπη κ.α.) και αλλού

 

 

ΠΟΙΟΙ ΕΙΝΑΙ ΛΕΥΚΑΝΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΤΗΣ ΧΗΜΙΚΗΣ ΛΕΥΚΑΝΣΗΣ

Λευκαντικοί παράγοντες είναι χημικές ουσίες που εξασθενούν το χρώμα ορισμένων ουσιών και δρούν βάσει της οξειδωτικών διεργασιών,  αναγωγικών διεργασιών ή κάποιου άλλου τρόπου όπως η προσρόφηση ουσιών.

Λευκαντικά που δρουν με  οξείδωση , είτε  βασίζονται στο οξυγόνο των υπεροξειδίων, όπως  Υπεροξείδιο του Υδρογόνου, το Όζον, το Υπερανθρακικό νάτριο, το Διοξείδιο του Χλωρίου, είτε σε άλλα οξειδωτικά σώματα όπως τα οξειδωτικά του χλωρίου 

Λευκαντικά που βασίζουν την λεύκανση σε αναγωγικές διαδικασίες περιλαμβάνουν λευκαντικά όπως  το διθειονώδες Νάτριο, ψευδάργυρος, τα όξινο θειώδες νάτριο το βορουδρίδιο κ.α.

Συνήθως χρησιμοποιούνται για να λευκάνουν  πρώτες ύλες,  το χαρτί, τα υφάσματα, στην κλωστουφαντουργία και αλλού.

Σε αναγωγική δράση των λευκαντικών παραγόντων διακρίνουμε τα αυτά που βασίζονται σε άλλες ουσίες όπως, για παράδειγμα, το διοξείδιο του θείου

ΠΩΣ ΔΡΑ Η ΛΕΥΚΑΝΣΗ- ΓΙΑΤΙ ΣΥΝΔΕΕΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΑΠΟΛΥΜΑΝΣΗ

Η λεύκανση δρα μέσω οξειδωτικών ή αναγωγικών παραγόντων ή προσρόφησης 

Συνήθως η λευκαντική ουσία, διασπά ουσίες (χρωμοφόρα, ρύποι κ.λ.π.) με επίθεση σε συζευγμένα π ηλεκτρόνια

Έχει όμως σημασία η επιλεκτική δράση της λευκαντικής ουσίας ώστε  να μην καταστραφούν ουσίες που δεν πρέπει ή να γίνει μαζύ με την λεύκανση και ανεπιθύμητοι αποχρωματισμοί.

 Ορισμένα λευκαντικά όπως η χλωρίνη, δεν διακρίνουν τις ανεπιθύμητες χρωστικές από τις ινες των υφασμάτων .

Αντίθετα λευκαντικά που βασίζονται στο οξυγόνο πετυχαίνουν αυτήν την διάκριση και έτσι αντικατέστησαν τα πρώτα στην συνέχεια

Επειδή, το χρώμα των εγχρώμων ουσιών οφείλεται  κυρίως στις χρωμοφόρες ομάδες τους, που οφείλονται σε συζευγμένα π ηλεκτρόνια

Η μεταβολή της χημικής δομής των έγχρωμων ουσιών με οξείδωση ή με αναγωγή, έχει σαν αποτέλεσμα να μεταβάλλεται και η συμπεριφορά του ως προς την απορρόφηση φωτός (χρώμα)

Στην  λεύκανση  που  γίνεται μέσω της οξείδωσης, η λευκαντική ουσία  αποσπά ηλεκτρόνια από τα γειτονικά μόρια και μεταβάλει έτσι τη δομή τους. 

Με  τον ίδιο  τρόπο οι ουσίες αυτές μεταβάλλουν την δομή λεκέδων από λίπη και πρωτεϊνες αλλά  μπορούν  καταστρέφουν επίσης και τις πρωτεϊνες και άλλα οργανικά μόρια των κυττάρων σε μικροοργανισμούς. Σε αυτό οφείλετα η απολυμανιτική και η αποστειρωτική τους δράση

ΧΗΜΙΚΗ ΔΡΑΣΗ ΤΩΝ  ΛΕΥΚΑΝΤΙΚΩΝ ΠΑΝΩ ΣΤΙΣ ΑΝΕΠΙΘΥΜΗΤΕΣ ΕΓΧΡΩΜΕΣ ΟΥΣΙΕΣ

 Το χρώμα των εγχρώμων ουσιών οφείλεται  κυρίως στις χρωμοφόρες ομάδες τους, και σε ανθρακικές αλυσίδες  με συζευγμένα π ηλεκτρόνια

  • Χρωμοφόρα περιλαμβάνουν την Αζωτομάδα -Ν=Ν-, την Νιτρομάδα -ΝΟ2, την Νιτροσοομάδα -Ν=Ο, την καρβονυλομάδα >C=O,   συστήματα διπλών δεσμών, κινοειδείς ομάδες κ.α. και επιρρεάζονται από το μονοατομικό οξυγόνο.

Παράδειγμα: η καρβονυλική ομάδα C=O είναι ένα χρωμοφόρο που απορροφά στην περιοχή των 280 nm (ορατό) . Η οξείδωσή της σε κετονική ομάδα  δεν απορροφά πλέον στο ορατό

  • Ένα άλλο σημείο που επιτίθενται τα λευκαντικές ουσίες είναι οι ανθρακικές αλυσίδες πολυμερών, τις οποίες διασπούν

Όταν οι φυσικές ίνες λευκαίνονται, ο βαθμός πολυμερισμού τους μειώνεται.

 

 

 

ΕΙΔΗ ΛΕΥΚΑΝΤΙΚΩΝ ΟΥΣΙΩΝ

ΟΞΕΙΔΩΤΙΚΑ ΛΕΥΚΑΝΙΚΑ 

ΜΕ ΥΠΕΡΟΞΕΙΔΙA ΠΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝΟΥΝ  ΜΟΝΟΑΤΟΜΙΚΟ ΤΟΥ ΟΞΥΓΟΝΟΥ: 

 Είναι Λευκαντικά που βασίζονται στο οξυγόνο. Σε αυτά υπάρχει παραγωγή μονοατομικού οξυγόνου που πετυχαίνει την λεύκανση. Παράγεται από υπεροξείδια που είναι ανόργανες και οργανικες ενώσεις που έχουν στο μόριό τους το ανιόν του Υπεροξειδίου  [Ο-Ο]-2   ή μια υπεροξυομάδα  -Ο-Ο

Το Ο2 λόγω του διπλού δεσμού των δύο ατόμων του μορίου του δεν είναι τόσο δραστικό όσο των υπεροξειδίων.

Ο μονός δεσμός που συνδέει τα δύο Οξυγόνα των υπεροξειδίων μεταξύ τους, μπορεί να είναι: 

Ετεροπολικής φύσης  Υπεροξείδια Αλκαλικών μετάλλων και Αλκαλικών γαιών όπως Υπεροξείδιο του νατρίου (Na2O2) ,

 Υπεροξείδιο του Βαρίου (BaO2)  κ.λ.π. 

Ομοιοπολικής φύσης όπως ο Υπεροξείδιο του Υδρογόνου

Λόγω των ασθενών δεσμών των ατόμων οξυγόνου των υπεροξειδίων,  μπορεί εύκολα να προκληθεί ομολυτική διάσπαση δηλαδή σχάση του δεσμού τους όπου  προκύπτουν άτομα οξυγόνου και όχι ιόντα. Είναι το μονοατομικό Οξυγόνο

Από τα υπεροξείδια προκύπτουν  και τα οξέα των Υπεροξειδίων  και τα Άλατά τους όπως το Υπερανθρακικό Οξύ ( HO-CO-O-OH) , Όξινο  Υπερανθρακικό Νάτριο (HO-CO-O-ONa 

και το Υπερβορικό οξύ   που σε μεγάλο βαθμό έχει αποσυρθεί η χρήση του  λόγω της υπερβολικής επιβάρυνσης του περιβάλλοντος με βόριο. και το Υπερβορικό Νάτριο.  

Όλα αυτά ελευθερώνουν το Υπεροξείδιο του Υδρογόνου όταν βρεθούν στο νερό

ΓΙΑΤΙ ΛΕΥΚΑΙΝΕΙ ΤΟ ΟΞΥΓΟΝΟ ΤΩΝ ΥΠΕΡΟΞΕΙΔΙΩΝ ΠΟΥ ΠΕΡΙΕΧΕΤΑΙ ΣΕ ΛΕΥΚΑΝΤΙΚΑ

Το μονοατομικό οξυγόνο από τα διάφορα είδη υπεροξειδίων των λευκαντικών και ελευθερώνεται στα λευκαντικά, υπό αλκαλικές συνθήκες, δεν προσβάλλει τις πολυμερείς ίνες της κυτταρίνης της υπό λεύκανση ουσίας. Όμως,  οξειδώνει και λευκαίνει σε πολλά στερεά μείγματα τον άνθρακα, το θείο, τον φωσφόρο και οργανικές ουσίες τα οποία εάν υπάρχουν στην προς λεύκανση ουσία, πρέπει να απομακρυνθούν από την αρχή με όξινη έκπλυση

Λευκαντικά που περιέχουν υπεροξείδια, χρησιμοποιούν το ενεργό οξυγόνο για λεύκανση χρησιμοποιούνται σε υφάσματα (σχηματίζουν ενώσεις με  ανεπιθύμητα βαφές ) και είναι λευκαντικά για τα περισσότερα σύγχρονα λευκαντικά. 

Τα προϊόντα της Οξείδωσης είναι υδατοδιαλυτά και απομακρύνονται 

 Τετοια λευκαντικά είναι: ο οξυζενές Η2Ο2   , το όζον Ο3,  το υπερανθρακικό  νάτριο, τα περβορικά άλατα, το υπεροξικό οξύ

 Το υπεροξείδιο του υδρογόνου (οξυζενές)   Η2Ο2  και το Όζον Ο3. Είναι και τα δύο λευκαντικά φιλικά στο περιβάλλον και ελευθερώνουν ενεργό οξυγόνο.

Η2Ο2  -> Η2Ο  + Ο.

Ο3  ->  Ο2  +Ο.

 Το Οξυγόνο αυτό είναι ισχυρό οξειδωτικό για πολλές ουσίες. Η λευκαντική του αντίδραση γίνεται υπό αλκαλικές συνθήκες όπου η ρίζα  HOO- επιτίθεται σε χρωστικές  πυρηνόφιλα σε κινίνες, συζευγμένες αλδεϋδες κ.λ.π. Τα προϊόντα είναι υδατοδιαλυτά και απομακρύνονται

 Επίσης αντιδρά βίαια με ουσίες όπως  ο Σίδηρος, ο Χαλκός, το Μαγγάνιο, ο Ορείχαλκος, το Ιωδιούχο Κάλιο τα οποία πρέπει από την αρχή να απομακρύνονται με οξίνιση

2Fe+2   + H2O2   +  2H+  ->  2 Fe+3   +  2H2O

Mn+2    +  2 Η2Ο2  -> MnO2   +   2H2O

Χρησιμοποιούνται στις Σκανδιναβικές χώρες για την λεύκανση του ξύλου και του χαρτοπολτου γιατί επιδρά στον λιγνίνη του ξύλου που έχει υποκίτρινο χρώμα. Σηματοδοτούνται σαν λευκαντικά χωρίς χλώριο (TCF). Χρησιμοποιείται επίσης σαν λευκαντικό για την λεύκανση των μαλλιών και των δοντιών

Το υπερανθρακικό νάτριο  ( 2Na2CO3.H2O2 ) (Χλωρίνη Οξυγόνου) που είναι μια υγρή σκόνη που αποτελείται από ανθρακικό νάτριο και υπεροξείδιο του υδρογόνου. Άχρωμο, κρυσταλλικό, υγροσκοπικο, υδατοδιαλυτό.  Ελευθερώνει το οξυγόνο όταν διαλύεται στο νερό ( καθαριστικά καλυντικά, σκόνες πλυντηρίου, λευκαντικά ιστών,  ξύλου, υφαντικών ινών, φαρμακευτικά παρασκευάσματα, λεύκανση τροφίμων, οδοντιατρική) Καθαρίζει βρωμιά και λεκέδες, είναι φιλικό στο περιβάλλον, σχεδόν ακίνδυνο, με ελάχιστη ζημιά για  επιφάνειες και χρώματα.

Διασπάται σε ανθρακικό νάτριο, νερό και οξυγόνο

2Na2CO3 .3H2O2 --> 3H2O2  +Na+    +2CO32-

2H2O2 -->  2H2O  +  O2

Σαν σκόνη πλυσίματος κάνει απολίπιση, αυξάνει το PH (λόγω του Νατρίου), μαλακώνει το νερό (λόγω Νατρίου διασπώνται τα σκλήρα άλατα ), λευκαίνει (λόγω οξυγόνου), απολυμαίνει (λόγω του οξυζενέ που ελευθερώνει)
 
Υπερβορικό οξύ και το Υπερβορικό νάριο που είναι γνωστό σαν λευκαντική σόδα και διαθέτουν εξαιρετικές καθαριστικές και λευκαντικές ιδιότητες 

 

Λευκαντικά που βασίζονται στο χλώριο

Τα πρώτα υποχλωριώδη που χρησιμοποιήθηκαν σαν λευκαντικά,  παρασκευάσθηκαν με εισαγωγή χλωρίου σε γάλα ασβέστου (υποχλωριώδες ασβέστιο)

Ορισμένα από αυτά είναι, το υποχλωριώδες Νάτριο, το υποχλωριώδες ασβέστιο,  η χλωραμίνη, το διχλωροϊσοκυανουρικό Κάλιο και Νάτριο, το λευκαντικό

Το υποχλωριώδες Νάτριο  (NaClO) (eau de Labarque)

Το υποχλωριώδες Κάλιοιο  (ΚClO) (eau de Javelle)

Ένα κοινό λευκαντικό των ρούχων του σπιτιού αλλά και στη λεύκανση χαρτιού, είναι το Υποχλωριώδες Νάτριο με βάση το χλώριο αραιωμένο σε υδατικό διάλυμα δημιουργείται με χλωρίωση αραιωμένου διαλύματος υδροξειδίου του νατρίου (  Cl2   +  αρ. NaOH --> NaOCl   + NaCl  + H2O) που οι ιδιότητές του είναι αντίστοιχες με του υποχλωριώδους Καλίου

Αραιωμένο με νερό 3 έως 6%, αποτελεί την γνωστή χλωρίνη που χρησιμοποιήθηκε ευραίως παλαιότερα  και ακόμα και σήμερα.

Το Υποχλωριώδες Νάτριο σε αλκαλικές συνθήκες  δρα σαν οξειδωτικό μέσω του οξυγόνου του -όχι του χλωρίου.

Σε νερό δημοουργούν αλκαλική αντίδραση και υποχλωριώδες οξύ : NaClO  -->  Na+   + ClO-

 ClO  + H2O  ->  HCl   + O.

ή

2NaOCl  + H2O  -->  Na2O   + Cl2   + O.

Και εδώ, οι λευκαντικές και καθαριστικές ιδιότητες οφείλονται στο ενεργό οξυγόνο που παράγεται

Όμως σε όξινο περιβάλλον ελευθερώνεται στοιχειακό χλώριο

HClO   +   H+   + 2e   -->  Cl-   +  H2O

Εξ ίσου επικίνδυνη είναι η χλωρίνη με την παρουσία αμμωνίας. 

Χρειάζεται προσοχή στην χρήση του γιατί εάν αναμειχθεί με αμμωνία παράγεται χλωραμίνη (τοξική)

Χλωράσβεστος (CaOCl2

Ανάλογες ιδιότητες έχει και το  υποχλωριώδες ασβέστιο. Διασπάται και δίνει οξυγόνο και εξ αυτού οξειδωτικές και λευκαντικές ιδιότητες

 

File:Chlorine dioxide.svg - Wikimedia Commons Το  διοξείδιο του χλωρόυ (ClO2)  Ισχυρό οξειδωτικό. Είναι δηλητηριώδες (χρησιμοποιήθηκε κατά του Εμπολα με παρενέργειες)

Η δράση του και η διαφορά του από το χλώριο συνίσταται στο ότι και  αυτό δρα σαν οξειδωτικό μέσω του οξυγόνου του -όχι του χλωρίου. Αποσπά ηλεκτρόνια κατά την διάρκεια χημικών αντιδράσεων και παρέχει άτομα οξυγόνου σε οργανικές ουσίες,. 

 

Προσβάλει τις φαινολικές δομές τον λιγνίνη (κίτρινος) που είναι πολυμερές διασταυρούμενων φαινολικών παραγώγων   και τον μετατρέπει σε διαλυτά προϊόντα. Έτσι χρησιμοποιείται σαν λευκαντικό

 

The oxidation of primary lignin by chlorine dioxide. (R2 = H for guaiacyl lignin, R2 = OMe for syringyl lignin; R = H for phenolic lignin, R = − Lignin for non-phenolic lignin). 

The oxidation of primary lignin by chlorine dioxide. (R2 = H for guaiacyl lignin, R2 = OMe for syringyl lignin; R = H for phenolic lignin, R = − Lignin for non-phenolic lignin). 

 

Δεν προσβάλει υδατάνθρακες , δεν επιρρεάζει  την κυτταρίνη και την ημικυτταρίνη  κι αυτό είναι επιθυμητό και για τον χαρτοπολτό και για τις υφάνσιμες ίνες γιατί  δεν βλάπτωνται κατά την λεύκανση.

Στην κατεργασία ξύλου, μετατρέπει τα υπολλείματα λιγνίνη σε διαλυτά προϊόντα. Η δράση του διοξειδίου χλωρίου σαν λευκαντικό  ευννοείται από χαμηλό PH. 

 Αυτό το κάνει κατάλληλο για την λεύκανση του πολτού και η χρήση του ξεκίνησε μετά τον 2ο παγκόσμιο πόλεμο. Η χρήση του επεκτάθηκε μετά το 1990, αντικαθιστώντας το χλώριο που παράγει ανεπιθύμητα απόβλητα όπως διοξίνες.

Το διοξείδιο χλωρίου είναι επίσης εκρηκτική ουσία και γι αυτό δημιουργείται πρίν να χρησιμοποιηθεί για να αποφεύγεται η μετακίνησή της. Σταθεροποιείται σε υδατικά διαλύματα, σε θερμοκρασία δωματίου είναι ένα αέριο κιτρινωπό υδατοδιαλυτό. Μόλις διαλυθεί στο νερό, απελευθερώνει ενεργό οξυγόνο και η έχει ανάλογη λευκαντική δράση. Ειναι εξαιρετικό απολυμαντικό ιδιαίτερα για το νερό

Αποσπά ηλεκτρόνια από ουσίες διασπά τις μεμβράνες των μικροοργανισμών και μεταβάλλει την δομή των πρωτεϊνών και σε αυτό συνίσταται κυρίως η απολυμαντική και αποστειρωτική του δράση 

ΧΗΜΙΚΑ ΟΞΕΙΔΩΤΙΚΑ ΛΕΥΚΑΝΤΙΚΑ ΜΕ ΧΛΩΡΙΟ:ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ - ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ

Τα λευκαντικά του χλωρίου είναι λευκαντικά ευρείας χρήσεως που χρησιμοποιήθηκαν παλαιότερα. Το πλεονέκτημά τους, ότι είναι οικονομικά και εύχρηστα και για το πλύσιμο των ρούχων καί για την απολύμανση. Όμως μειωνεκτούν γιατί είναι ερεθιστικά για το δέρμα και δημιουργούν φθορές στα υφάσματα. Επίσης είναι ακατάλληλα για ευαίσθητα χρωματιστά γιατί αλλοιώνουν τα χρώματα ή και παράγουν ανεπιθύμητες ουσίες στις αντιδράσεις τους με τους ρύπους (διοξίνες)

Τα οξειδωτικά του χλωρίου  δρουν στο κρύο

 

ΑΝΑΓΩΓΙΚΑ ΛΕΥΚΑΝΤΙΚΑ

Στα Αναγωγικά λευκαντικά έχουμε ηλεκτρονιόφιλη επίθεση στα χρωμοφόρα. Σε χρωμοφόρα, το αναγωγικό λευκαντικό λειτουργεί

 μετατρέποντας τους διπλούς δεμούς σε απλούς, οι συζυγιακοί δεσμοί παύουν να υπάρχουν και σταματά και η απορρόφηση στο ορατό

 

Τα αναγωγικά λευκαντικά δεν είναι πάντα αποτελεσματικά και πολλές ουσίες που είχαν λευκανθεί, ξανακιτρίνισαν μαργότερα με τον ήλιο.

ΑΝΑΓΩΓΙΚΑ ΛΕΥΚΑΝΤΙΚΑ ΠΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΥΝ ΘΕΙΟ

Ελευθερώνουν Διοξείδιο του Θείου στο νερό και είναι καλάλληλα για όλα τα υφάσματα

Θειώδες Νάτριο. (Na2SO3) Χρησιμοποιείται σαν λευκαντικό σε υφάσματα από ζωϊκές ίνες, όπως και το όξινο θειώδες νάτριο. Και τα δύο ελευθερώνουν Διοξείδιο του θείου

Όξινο Θειώδες Νάτριο. (NaHSO3) Χρησιμοποιείται στην κλωστουφαντουργία κυρίως σαν αναγωγικός παράγοντας και στην μείωση της επίδρασης από άλλες βαφές, όπως βαφές πολυεστέρα ή ενεργές βαφές του βαμβακιού. Ελευθερώνει διοξείδιο του θείου

Διοξείδιο του θείου (SO2)

Είναι σώμα αναγωγικό και οξειδωτικό ταυτόχρονα , ανάλογα με το περιβάλλον του που ελευθερώνει ηλεκτρόνια και επομένως επιρρεάζει άλλες ουσίες προκαλώντας την αναγωγή τους.

Διαλυμένο στο νερό δρα σαν ήπιο αναγωγικό. Ανάγει διχρωμικά και υπερμαγκανικά αλλά και πολλές ουσίες σε άχροα παράγωγά τους

Χρησιμοποιείται σαν λευκαντικό για υφάσματα από ζωϊκές ίνες (μαλί, μετάξι) και από ζωϊκές ίνες (βαμβάκι,  λινο)

 

 

 

ΠΗΓΕΣ

Bleichen – Wikipedia

https://de.wikipedia.org/wiki/Chlordioxid

Λευκαντικά με αναγωγικό αποτέλεσμα (μειωτήρες) – αφαίρεση λεκέδων και ρύπων (perfectcleaning.eu)

https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%82%D0%B1%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5

https://www.laboratuvar.com/el/temizlik-ve-dezenfeksiyon-analizleri/deterjan-analizleri/fiziksel-ve-kimyasal-analizler/sodyum-perkarbonat-tayini

https://www.chemie.de/lexikon/Wasserstoffperoxid.html

https://patents.google.com/patent/DE3937932A1/de

Τι είναι το διοξείδιο του χλωρίου ΜΜΣ (mms.com.gr)

https://www.universalrus.ru/press-tsentr/stati/146-rubrika-tekhnologa-vse-chto-nuzhno-znat-ob-otbelivanii

Υπεροξείδια - Βικιπαίδεια (wikipedia.org)

Λεύκανση - Βικιπαίδεια (wikipedia.org)

https://www.ndr.de/ratgeber/gesundheit/Corona-Giftiges-Chlordioxid-kein-Heilmittel,chlordioxid100.html

PPT - Όλα για το πλύσιμο PowerPoint Παρουσίαση, δωρεάν download - ID:3385402 (slideserve.com)

https://www.biology.uoc.gr/courses/BIO6_Organiki_Ximia/documents/Lecture5.pdf

Prof. Blumes Medienangebot: Die Chemie der Phenole (chemieunterricht.de)

GENERAL INTRODUCTION TO THE CHEMISTRY OF DYES - Some Aromatic Amines, Organic Dyes, and Related Exposures - NCBI Bookshelf (nih.gov)

 

 

ακατέργαστο

 

Το υποχλωριώδες οξύ και τα άλατά του αποχρωματίζουν τις οργανικές βαφές, ενώ το υπερχλωρικό οξύ δεν τις οξειδώνει.

 Το υποχλωριώδες κάλιο KSYU χρησιμεύει ως λευκαντικός παράγοντας. Λαμβάνεται με διοχέτευση χλωρίου σε διάλυμα υδροξειδίου του καλίου. Ταυτόχρονα, σχηματίζεται χλωριούχο κάλιο:

 

Το διάλυμα αυτό ονομάζεται νερό Javelle (το Javelle είναι ένα μέρος κοντά στο Παρίσι όπου πρωτοφτιάχτηκε αυτό το νερό). Το οξύ HCO είναι τόσο αδύναμο που εκτοπίζεται από το άλας λόγω της δράσης του διοξειδίου του άνθρακα:

 

Αυτό το οξύ επίσης λευκαίνει τις βαφές.

 
  • Μείωση του αριθμού των λευκαντικών

    Διθειονίτης νατρίου

    2 ΝαΥΣΟ 3 + Ζν → Να 2 S 2 O 4 + Zn (OH) 2
    • Χρήση: Αυτός είναι ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες λεύκανσης που μειώνουν τη συγκέντρωση. Χρησιμοποιείται σε ορισμένες βιομηχανικές διεργασίες βαφής για την απομάκρυνση της περίσσειας βαφής, υπολειμματικών οξειδίων και ανεπιθύμητων χρωστικών ουσιών, καθώς και για τη λεύκανση της κυτταρίνης.
    • Λεύκανση (χημεία) - frwiki.wiki

 

Η αλληλεπίδραση του χλωρίου με ένα άλλο αλκάλιο - υδροξείδιο του ασβεστίου απουσία νερού παράγει ένα πρακτικά σημαντικό προϊόν - το λευκαντικό. Είναι μια λευκή σκόνη, μερικές φορές γκρίζα ή κιτρινωπή από την παρουσία ακαθαρσιών, που μυρίζει χλώριο. Η σύνθεση του λευκαντικού περιέχει CaCl 2 , Ca (CIO) 2 , Ca (OH) 2 και νερό. Συχνά το λευκαντικό παρουσιάζεται ως ανάμεικτο άλας με δύο διαφορετικά ανιόντα: CaCl(ClO). Το χλώριο αντιδρά ακόμη και με αδύναμα οξέα για να απελευθερώσει χλώριο:

 

 

Το οξυγόνο, που διασπάται από το χλώριο στο χλωρικό κάλιο, σε στερεά μείγματα οξειδώνει τον άνθρακα, το θείο, τον φώσφορο και οργανικές ουσίες. Οι αντιδράσεις συνοδεύονται από φωτεινές λάμψεις. Γράφουμε την αντίδραση για την καύση της σακχαρόζης:

https://studme.org/251375/matematika_himiya_fizik/kislorodnye_soedineniya_galogenov