Δήμητρα Σπανού
Το Ποιήμα του Γιάννη Ρίτσου "Δελφοι" 1961-62
είναι στη Δ/νση www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/anthology/mythology/browse.html?text_id=529
απόσπασμα από το ποιήμα
....Πηγμένη σιγαλιά σ’ όλο το μάκρος των κερκίδων.
Μόνο ο δυνάστης ήλιος, παντεπόπτης αδιάφορος, μπορεί και χαιρέκακος,
δείχνει απερίφραστα τ’ ακρωτηριασμένα μάρμαρα κάθε μέρα πιο μέσα.
Καλά που φτάνει η νύχτα, — σβήνει ο θόρυβος, σβήνει το τοπίο·
άτρεμη σιγαλιά· κι ακούγεται ευδιάκριτα η ανυπαρξία —
ήσυχη ευδαιμονία της άκοπης αφαίρεσης κι επανασύνδεσης,
σα να δανείζεσαι τα μάτια των σπασμένων αγαλμάτων
που όλα τα βλέπουν μακρινά, είτε μέσα τους,
χωρίς να νοιάζονται ν’ αποκριθούν. Ελευθερία,
μεγάλη ελευθερία της αναγνωρισμένης ξενιτιάς μας.
Όλα είναι πια ό,τι δεν είναι — χωρίς ιστορία,
έξω απ’ την ιστορία, — αδιάφορα, μοναχικά, περήφανα, άντικρυ
στην επερχόμενη νύχτα. Τέτοιες ώρες
θαρρώ πως εννοώ τ’ αγάλματα, τα ζω, τα γνωρίζω....
συνέχειαΟι δύο Δελφικοί Ύμνοι που βρέθηκαν χαραγμένοι σε μάρμαρο στο θησαυρό των Αθηναίωνel.wikipedia.org/wiki/%CE%94%CE%B5%CE%BB%CF%86%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CE%AF_%CE%8E%CE%BC%CE%BD%CE%BF%CE%B9
απόσπασμαΟ πρώτος παιάνας αποτελούνταν από τέσσερις στροφές, εκ των οποίων οι τρεις σώζονται. Ο δεύτερος ήταν πολύ μεγαλύτερος, είχε εννέα στροφές και έκλεινε με “προσώδιον”, δηλαδή έναν θριαμβευτικό επίλογο. Το θέμα των παιάνων είναι φυσικά σχετικό με τα διάφορα περιστατικά από τη ζωή του θεού, όπως η γέννησή του, η έλευσή του στους Δελφούς κλπ. Εξυμνείται ακόμη και η συμβολή του θεού στην απόκρουση των Γαλατών.
σε μετάφραση heterophoton.blogspot.com/2014/12/blog-post_10.html
Ο Αριστόνοος Νικοσθένους Κορίνθιος συνέθεσε τον ύμνο
για τον Πύθιο Απόλλωνα:
Στον πύθιο, ιερόκτιστο
συ που κατοικείς δελφικό βράχο,
την παντοτινή μαντική σου έδρα,
ιή, ιέ Παιάν,
Απόλλων, της κόρης του Κοίου[2]
Λητώς σεμνή χαρά
με τη βούληση του Δία,[3] του ύψιστου
των μακαρίων θεών, ώ ιέ Παιάν.
Όπου απ' τον τρίποδά σου,
δώρο θεόκτητο, δάφνη που την έκοψαν χλωρή
σείοντας, με τη μαντική τέχνη
ασχολείσαι, ιή ιέ Παιάν,
απ' το φρικώδες άδυτο,
με την ιερή σε χρησμούς των μελλόντων
απόφανση και φωνές της καλόηχης
λύρας, ώ ιέ Παιάν.
Στα Τέμπη εξαγνίστηκες,[4]
με τη θέληση του υπέροχου Δία,
κι η Παλλάδα σ' έστειλε
στους Δελφούς, ιή ιέ Παιάν,
όπου πείθοντας την ανθοτρόφο Γη
και τη Θέμη, θεά με ωραίες πλεξούδες,
πάντα με ωραίο λιβάνι γεμάτη έδρα
κατέχεις,[5] ώ ιέ Παιάν.
Γι' αυτό την Αθηνά μπροστά απ’ το ναό σου
στο άγιο μαντείο σου έχεις[6]
τιμώντας την με αθάνατη
ανταπόδοση, ιή ιέ Παιάν,
ευγνώμων στην αιώνια μνήμη σου
για την παλιά χάρη που σου έκανε τότε,[7]
τις ύψιστες της παρέχεις
τιμές, ώ ιέ Παιάν.
Με δώρα σε τιμούν οι θεοί οι αθάνατοι,
ο Ποσειδώνας στο αγνό του ιερό,[8]
οι Νύμφες στο Κωρύκιο
άντρο, [9] ιή ιέ Παιάν,
ο Διόνυσος στις πομπές των πυρσών ανά τρία χρόνια,
η σεβαστή Άρτεμη τη γη σου
με τα καλογυμνασμένα σκυλιά της
φυλάγοντας, ώ ιέ Παιάν.
Όμως, εσύ που στα φαράγγια του Παρνασσού,
στα νάματα της Κασταλίας
τα καλόδροσα το σώμα σου
απαλό το κάνεις,[10] ιή ιέ Παιάν,
αφού χαρείς με τους ύμνους μας,
πλούτο έντιμο να δίνεις
πάντοτε, σωτήριος να στέκεις
στο πλάι μας, ώ ιέ Παιάν.
Ο Αριστόνοος Νικοσθένους Κορίνθιος συνέθεσε τον ύμνο
για τον Πύθιο Απόλλωνα:
Στον πύθιο, ιερόκτιστο
συ που κατοικείς δελφικό βράχο,
την παντοτινή μαντική σου έδρα,
ιή, ιέ Παιάν,
Απόλλων, της κόρης του Κοίου[2]
Λητώς σεμνή χαρά
με τη βούληση του Δία,[3] του ύψιστου
των μακαρίων θεών, ώ ιέ Παιάν.
Όπου απ' τον τρίποδά σου,
δώρο θεόκτητο, δάφνη που την έκοψαν χλωρή
σείοντας, με τη μαντική τέχνη
ασχολείσαι, ιή ιέ Παιάν,
απ' το φρικώδες άδυτο,
με την ιερή σε χρησμούς των μελλόντων
απόφανση και φωνές της καλόηχης
λύρας, ώ ιέ Παιάν.
Στα Τέμπη εξαγνίστηκες,[4]
με τη θέληση του υπέροχου Δία,
κι η Παλλάδα σ' έστειλε
στους Δελφούς, ιή ιέ Παιάν,
όπου πείθοντας την ανθοτρόφο Γη
και τη Θέμη, θεά με ωραίες πλεξούδες,
πάντα με ωραίο λιβάνι γεμάτη έδρα
κατέχεις,[5] ώ ιέ Παιάν.
Γι' αυτό την Αθηνά μπροστά απ’ το ναό σου
στο άγιο μαντείο σου έχεις[6]
τιμώντας την με αθάνατη
ανταπόδοση, ιή ιέ Παιάν,
ευγνώμων στην αιώνια μνήμη σου
για την παλιά χάρη που σου έκανε τότε,[7]
τις ύψιστες της παρέχεις
τιμές, ώ ιέ Παιάν.
Με δώρα σε τιμούν οι θεοί οι αθάνατοι,
ο Ποσειδώνας στο αγνό του ιερό,[8]
οι Νύμφες στο Κωρύκιο
άντρο, [9] ιή ιέ Παιάν,
ο Διόνυσος στις πομπές των πυρσών ανά τρία χρόνια,
η σεβαστή Άρτεμη τη γη σου
με τα καλογυμνασμένα σκυλιά της
φυλάγοντας, ώ ιέ Παιάν.
Όμως, εσύ που στα φαράγγια του Παρνασσού,
στα νάματα της Κασταλίας
τα καλόδροσα το σώμα σου
απαλό το κάνεις,[10] ιή ιέ Παιάν,
αφού χαρείς με τους ύμνους μας,
πλούτο έντιμο να δίνεις
πάντοτε, σωτήριος να στέκεις
στο πλάι μας, ώ ιέ Παιάν.