Τι είναι οι μικροοργανισμοί ή μικρόβια και που ζουν

της Δήμητρας Σπανού, Χημικού, καθηγήτριας στο 1ο Γυμνάσιο Δάφνης

υπό κατασκευή

Ποιοι είναι οι μικροοργανισμοί

Μικροοργανισμοί  ή μικρόβια χαρακτηρίζονται οργανισμοί που έχουν μικ΄ο μέγεθος, της τάξης των μικρομέτρων  (10^-6 μέτρου έως  10-7 του μέτρου )

  ανεξάρτητα από την κυτταρική ή υποκυτταρική τους οργάνωση. Σαν μικροοργανισμοί χαρακτηρίζονται οι ιοί, τα βακτήρια, τα κυανοβακτήρια, τα φύκη, οι μύκητες, τα πρωτόζωα, και οι μυξομύκητες. 

Οι συνθήκες διαβίωσής τους , η ανθεκτικότητά τους, η τροφικές τους συνήθειες, οι βιότοποί τους παρουσιάζουν μεγάλη ποικιλότητα. Όμως υπάρχουν ορισμένα κοινά για όλους τους , όπως, η αλληλεπίδραση με το περιβάλλον πολύ υψηλή, ο πολλαπλασιασός τους αστρονομικά γρήγορος,  η μεταβολική τους ευελιξία πολή μεγάλη, ο ρυθμός της εξάπλωσής τους ανάλογος του είδους, η μεγάλη ευαισθησία τους στις περιβαλλοντικές μεταβολές.(φως, οξύτητα, συγκέντρωση θρεπτικών, διοξειδίου του άνθρακα, οξυγόνο, νερό).

Οι ιδιαίτερότητές τους  σε μεγάλο βαθμό οφείλονται στην  μεγάλη επιφάνειά  τους ΄-που έρχεται σε επαφή με το εξωτερικό περιβάλλον σε σχέση με τον όγκο τους

Σε αντιπαράθεση, σε ένα ζώο ή σχέση εξωτερικής επιφάνειας και όγκου είναι πολύ μικρότερη από μια ποσότητα μικροβίων ίσου όγκου.

 Επομένως το μικρό τους μέγεθος που τα κάνει όλα γρηγορότερα, όπως την τροφοδοσία, τον πολλαπλασιασμό κ.α. σε σχέση πάντα με τους μεγάλους οργαγανισμούς.

Στην ίδια αιτία οφείλεται η μεγάλη ευαισθησία σε πολλά είδη τους στις μεταβολές των περιβαλλοντικών συνθηκών, αλλά και στην αλλαγή των "βιοτόπων" τους. 

Σε κάθε περιβαλλοντική μελέτη εκτός από τους μεγάλους οργανισμούς (ενδιατήματα) που ζουν σε οριοθετημένες περιοχές (οικοσυστήματα) αναγνωρίζεται και μια ιδιαίτερη μικροβιακή πανίδα και χλωρίδα (μικροενδιατήματα). Έτσι συναντάμε συνήθως συγκεκριμένους  μικροοργανισμούς στο ιδιαίτερο περιβάλλον τους παρ ότι η μεγάλη ποικιλία των ειδών τους τους κάνει να βρίσκονται σχεδόν παντού πάνω στη Γη και σε όλες τις  συνθήκες .

Στο νερό σαν πλαγκτόν (μέσα σε νερό) ή βένθος (σε επιφάνειες φυτών, ζών άμμου , λίθων μέσα σε νερό) 

Στο έδαφος  ζουν βακτήρια, (πολλά είναι σημαντικά για τους θρεπτικούς κύκλους του εδάφους)  μύκητες, (που δημιουργούν σπόρια)  φύκη, πρωτόζωα, (στα οποία παίζει ρόλο οι περιβαλλοντικές συνθήκες PH, υγρασία) .Υπάρχουν ακόμα ετερότροφοι βακτηριοφάγοι, και παθογόνοι ιοί φυτών, που ζουν πολλά χρόνια στο έδαφος, προσροφώντας οργανική ύλη και άργιλο. Στις γυμνές βραχώδεις επιφάνειες μύκητες κα βακτήρια, διαλύουν ορυκτά.

Επίσης μύκητες και φύκη δημιουργούν τις λειχήνες πάνω σε βράχους που επιταχύνουν τη φυσική καταστροφή τους και δημιουργούν έδαφος.

Στο έδαφος  βρίσκονται όμως και άλλοι διάφοροι  μικροοργανισμοί, που δεν επιζούν όμως, αν δεν ανήκουν στο περιβάλλον αυτό .

Στον αέρα, ζουν πολύ λιγότεροι μικροοργανισμοί σε σχέση με το έδαφος και το νερό. Το περιβάλλον είναι "φτωχό" για ζωή, αφού έχει μόνο την αέρια φάση με άζωτο , οξυγόνο και κάποια άλλα αέρια σε μικρό ποσοστό , μικρή ποσότητα σταγονιδίων νερού και σκόνη.

Οι μικροοργανισμοί στον αέρα, είναι  "σπάνια ενεργοί μεταβολικά, εξ αιτίας του χαμηλού ποσοστού νερού ή απουσίας άλλων συστατικών"

Μικροβιακή οικολογία  ΘΕΟΔΩΡΟΣ Σ ΚΟΥΣΟΥΡΗΣ

Η μικροβιακή σύνθεση του εξωτερικού ατμοσφαιρικού αέρα, κυριαρχείται γενικά  από μύκητες,

Σε συνθήκες  καλοκαιρίας σε αγροτικές περιοχές είναι συνηθισμένες οι μυκητιακές γύρες με πιο συνηθισμένους μύκητες τους δευτερομύκητες  και οι βασιδιόσποροι. Οι σπόροι που δημιουργούν οι μύκητες παράγονται σε μεγάλους αριθμούς και μπορούν να κινηθούν σε μεγάλες αποστάσεις ιδιαίτερα αν ταξιδεύουν σε μεγάλο ύψος από θερμά ρεύματα αέρα. Πάντως πάνω στους ωκεανούς η ποσότητές τους είναι μειωμένες, όμως έχουν καταγραφεί περιπτώσεις  σπόρια να έχουν περάσει πάνω από ωκεανό .

 μέσα σε κτίρια ή όπου συγκεντρώνονται ζώα, τα βακτήρια είναι τα πιο σημαντικά

Η συγκέντρωσή τους ανά κυβικό μέτρο αέρα είναι πολλαλάσια στις πόλεις από τις εξοχικές περιοχές.

Στα πολλά οικοσυστήματα που καταγράφονται ατη Γη, οι μικροοργανισμοί παίζουν σημαντικό ρόλο, σε ορισμένα δε από αυτά συναντάμε μόνο μικροοργανισμούς. Στο έδαφος, στον αέρα, στο νερό, στις τροφικές αλυσίδες, επιτελούν σημαντικές διεργασίες που είναι συνδεδεμένες με την ισορροπία και τις μεταβολές των οικοσυστημάτων. Διεργασίες όπως η οξυγονική και ανοξυγονική φωτοσύνθεση από τα κυανοβακτήρια,  η δέσμευση του ατμοσφαιρικού αζώτου, η δημιουργία υδρόθειου, χούμο, μεθάνιου, όπως και καταβολικές διεργασίες όπως η διάσπαση οργανικών ουσιών, είναι κάποιες από τις διεργασίες αυτές.