Τι προηγήθηκε της φοβερής κρίσης που ζούμε τις τελευταίες δεκαετίες. Συνοπτική ιστορία του 20ου αιώνα Μέρος Πρώτο (από βιβλίου του Geoffrey Bllainey)

της Δήμητρας Σπανού

Ένας Αυστραλός ιστορικός (Geoffrey Bllainey), με τον αυθορμητισμό αυτών που δεν κατάγονται από μητροπολιτικά κέντρα, αλλά από την περιφέρεια,δίνει την ιστορία του 20ου αιώνα,σαν ιστορία της επικράτησης των μεγάλων αυτοκρατοριών του πλανήτη που βρίσκονται κάτω από την επίφαση της ομαλής και δημοκρατικής διεξαγωγής των πραγμάτων του κόσμου και της ιστορίας !

Ξεκινώντας την ανάγνωση του Βιβλίου του Geoffrey Blainey "Συνοπτική ιστορία του κόσμου του 20ού αιώνα" άρχισα να ανυσηχώ, γιατί διαπίστωσα ότι περιέγραφε την ιστορία του κόσμου, σαν την ιστορία των αυτοκρατοριών, που θεωρητικά τυπικά μόνο υπάρχουν και θεωρητικά επίσης το ανθρώπινο είδος, δεν εξελίσσεται επί χιλιετίες για να συνεχίσει να γίνεται βορά του κάθε ματαιόδοξου γαλαζοαίματου, αλλά για να ανεβάσει σε αυτό που έχει την δυνατότητα να φτάσει. (κατά την γνώμη μου βέβαια). 

Έχοντας στο μυαλό μου πως ο αιώνας αυτός , και με την βοήθεια της επιστήμης , ήταν που ανέβασε γενικά τον άνθρωπο, που θεσμοθέτησε  την ζωή και τις σχέσεις ανθρώπων και κρατών και επέβαλε τον σεβασμό σε αυτές τις θέσεις  και  γενικά ήταν ο αιώνας που  κράτησε σαν πεπτουσία του, την σημαία με τα ανθρώπινα δικαιώματα. 

Δυσκολεύτηκα αρχικά να δεχτώ την ιστορία του αιώνα αυτού, σαν ιστορία των αυτοκρατοριών που για να μην πολυλογώ, αυτό  αναιρεί όλα τα προηγούμενα

Δεν ήθελα να καταλάβω αυτό που κάνει ο συγγραφέας, ο οποίος περιγράφει την κατάσταση χωρίς να τηρεί τα προσχήματα με τρόπο που θα εκνευρήσουν αρκετούς (οχι μόνο εμένα) 

Γιατί το κάνει αυτό;

 Είναι κάπως εκτός Δυτικής κουλτούρας άρα ποιο αγνός στους τρόπους του και την συγγραφή του;

 Απλά θέλει να είναι αντικειμενικός; 

Ή προσπαθεί να περάσει τις αισχή ιστορική περίοδο που σκόρπισε τον όλεθρο και κατέστρεψε κάθε ανθρώπινη αξία που δεν εντάσεται στην πολιτική των αυτοκρατοριώνπου διανύει η ανθρωπότητα σαν status qvo;

Ξεκινώντας λοιπόν ο Geoffrey Bllainey να περιγράφει τον 20 αιώνα, που είναι το θέμα του, πολύ φυσιολογικά αναφέρεται στις αρχές του 20ου αιώνα. Τότε  όταν όλα για τους Δυτικούς "έβαιναν κατ΄ευχή" εφ όσον είχανι επικρατήσει σε όλη την Γη με την αποικιοκρατία.

 Εφ όσον οι αυτοκρατορίες της  Γης , έλεγχαν όλα τα σημεία που ενδιαφέροντος, με τις αποικίες, οι οποίες αποικίες  διοικούνταν με  καθεστώτα , άλλωτε εντελώς απολυταρχικά κι άλλωτε λιγότερο και αφού είχαν σκορπίσει σε διάφορα μέρη της Γης κάθε τύπου μονάρχες, που βέβαια όλοι υποτάσσονταν στον αυτοκράτορα, το μόνο που είχαν να απασχοληθούν, ήταν να περιορίσουν η μια την δύναμη της άλλης όπως και ο κάθε ένας από την "παρέα" της ανα τον κόσμο ηγεσίας να φροντίσει για το συμφέρον του. 

Οι αυτοκρατορίες που εμφανίζονται στις αρχές του 20ου αιώνα, που τυπικά δεν έχουν βέβαια την παλιά μορφή της κυριαρχίας μιας   αυτοκρατορίας αλλά επί της ουσίας έχουν την ίδια ισχύ με μεθόδους επικυριαρχικές (δεσπόζουν στις θάλασσες το εμπόριο την πολεμική ισχύ τις πολιτισμικές επιρροές την επιβολή της εκάστοτε θρησκείας) είναι οι εξής:

Η κυρίαρχη Βρετανική Αυτοκρατορία που είχε υπό την κατοχή της αξιοσημείωτα τμήματα όλων των ηπείρων και  έλεγχε πλήθος νησιών σε όλα τα σημεία της υδάτινης επικράτειας της υδρογείου, με δικό της το  εμπόριο του άνθρακα, αριθμούσε τότε 400 εκατομμύρια κατοίκους. Η εξέλιξή της θερήθηκε μοναδικό ιστορικό φαινόμενο

Κάποιες Οι περιοχές που ήλεγχε είχαν πολλές φορές δικά τους κοινοβούλια (Καναδάς, Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία, τα οποία όμως ευθυγραμμίζονταν πλήρως με την Βρεττανική εξωτερική πολιτική. Σε άλλες χώρες όπως η Αίγυπτος, πολύ απλά οι ανώτεροι Βρετανοί αξιωματούχοι που ήταν εκεί, έπαιρναν οι ίδιοι τις αποφάσεις του κράτους . Όμως  άφηναν τους ντόπιους πασάδες να ζουν μέσα στην χλιδή και την δόξα!

Σε άλλες χώρες πιο υποανάπτυκτες αφρικανικές και ασιατικές αποικίες τους, που δεν διέθεταν κοινοβούλια, εγχώριους δικαστές ή αξιοματούχους, υπήρχε η απόλυτη εξάρτηση από την Βρετανική πολιτική.

Η Ρωσική Αυτοκρατορία, αχανής στην έκταση από την Βαλτική έως τον Ειρηνικό γειτόνευε με την Τουρκία και την Περσία στο ένα άκρο και με την Κορέα στο άλλο ήταν δεύτερη σε έκταση από την Βρετανική και πολλές φορές εδάφη της βρίσκονταν πολύ κοντά σε αυτά της Βρετανικής, όπως την Ινδία. Με την διάνοιξη του Υπερσιβηρικού σιδηρόδρομου στις αρχές του 20ου αιώνα άρχισε να διαφαίνεται η προοπτική να αναδειχθέί σε κυρίαρχη δύναμη τον επόμενο αιώνα.

Η Γερμανία που γενικά δεν είχε ακολουθήσει τους προηγούμενους αιώνες την φρενίτιδα της αποικιοκρατίας και την ίδρυση αυτοκρατοριών, πολύ πρόσφατα άρχισε να ελέγχει και αυτή κάποια διασπαρμένα εδάφη,   με την εγκατάστασησε αυτά,  ιεραπόστολων, στρατιωτικών, εμπόρων και διοικητικών στελεχών στις Δυτικές και Ανατολικές ακτές της Αφρικής, στην Νέα Γουηνέα, στον Ειρηνικό σε νησιωτικά συμπλέγματα, όπως η Σαμόα και Ναουρού. Η διασπορά όμως των αποικιών τους δεν ήταν πολύ βολική γι αυτούς. 

Αντίθετα η Γαλλία που είχε "προυπηρεσία" στην ίδρυση αυτοκρατοριών αλλά 300 χρόνια  στην αποικιοκρατία, είχε μια υπολογίσιμη παρουσία σαν αποικιακή αυτοκρατορία με Ινδοκίνα, κάποια απομεινάρια στην Βόρεια και Νότια Αμερική, ένα μεγάλο μέρος στην Αφρική, και μια αλυσίδα επαρχιών στην Νότια ακτή της Μεσογείου (μεταφέρω αυτολεξεί αν και δεν καταλαβαίνω τι υπονοεί ο Geoffrey Bllainey) Στον ειρηνικό ως την Νέα Καληδονία, 

Κι ερχόμαστε τώρα στην οθωμανική Αυτοκρατορία  βρισκόταν στα πρόθυρα της κατάρευσης στις αρχές του εικοστού αιώνα

( και  που ο διαμελισμός της απετέλεσε το Ανατολικό Θέμα ή Ανατολικό Ζήτημα, αιτία των Βαλκανικών πολέμων και εν μέρει και των 2 παγκόσμιων των οποίων οι  άμεσοι στόχοι είναι η Ελλάδα και οι λαοί της Βαλκανικής -αυτά είναι που έχω πληροφορηθει μπορεί να έχουν φτάσει και στα αυτιά του Αυστραλού ιστορικού, θα το δούμε στην πορεία)

Η Κίνα τώρα που οι σύγχρονες Δυτικές αποικιοκρατικές αυτοκρατορίες την είδαν σαν ένα πρόσφορο έδαφος πλούσιο σε κάθε αγαθό που είχαν συνηθίσει να παίρνουν (χωρίς ποτέ να μπουν στο κόπο να προβληματιστούν για το τι ακριβώς κάνουν) 

Στο παιγνίδι έχουν πια και οι ΗΠΑ .

 Αφού ανεξαρτητοποιήθηκαν από την μητρόπολη Αγγλία και ίδρυσαν μια ανεξάρτητη ομοσπονδιακή Δημοκρατία με σήμα 

όχι πλέον το λιοντάρι (που πάυει να εμπνέει τον σεβασμό του αρχηγού εάν οι μεθοδοι που χρησιμοποιεί γίνουν ποταπές) 

 αλλά την  Μεγάλη Ελευθερία (που έπαψε  να είναι Μεγάλη εφ όσον  μέσα παύει είναι ενωμένη με τις αρχές του σωστού και του δίκαιου όπως έδωσαν με  τα αρχαία τους κείμενα οι Κινέζοι σοφοί). 

συνεχίζεται

Συνεχίζει ο συγγραφέας τοποθετώντας σαν ιστορικά  γεγονότα, διάφορα φαινόμενα όπως η Θρησκεία ή η τρομοκρατία,κ.α. που συνδέονται με τις αυτοκρατορίες και που τις διατυπώνουν σαν δικαιολογίες οι ηγέτες   για να συνεχίσουν το έργο τους (που έχει εξελιχθεί σε φρικτό μακελιό)

Πηγες

Συνοπτική ιστορία του 20ου αιώνα