Της Δήμητρας Σπανού χημικού, καθηγήτριας στο 1ο Γυμνάσιο Δάφνης
В моеи душележжит сокровищеее
И клюц поруцен только мне
Ты право пьяноое чуловище
Я знаюю. истина В вине
Μοναδικό θαρρείς μ΄έκαναν φύλακα
σε θυσαυρού κρύπτη χρυσή!
Καλά μου τάλεγες μπεκρούλιακα:
υπάρχει αλήθεια στο κρασί!
Αλεξάντερ Σεργκέεβιτς Πούσκιν 24 Απριλίου 1906
Μετάφραση από τα Ρωσικά: Αλέξης Παρνης
O κόσμος δουλεύει και μέσα από εξελικτικούς κύκλους φαινομένων.
Στην έμβια ύλη οι συνηθέστερες σχέσεις αλληλοεξάρτησης των οργανισμών είναι οι τροφικές αλυσίδες, κύκλοι, ανακυκλωσης και ανανέωσης της ύλης
Στους κύκλους αυτούς παρόντες και καθοριστικής σημασίας είναι οι μικροοργανισμοί.
Όσοι από αυτους βρίσκονται στο αμέσως επόμενο επίπεδο από τον άνθρωπο τους ονομάζουμε παθογόνους
Ο παρασιτισμός αποτελεί μια συνηθισμένη αιτία για την πρόκληση ασθενειών σε όλους τους οργανισμούς και στον ανθρώπινο. Το παράσιτο είναι βέβαια κατά πολύ μικρότερό του ξενιστή συνήθως περίπου της τάξης μεγέθους των κυττάρων του.
Τα ανθρώπινα κύτταρα έχουν μέγεθος από 5. μm έως 1,5.mm ενώ οι μικροοργανισμοί οι ιοι από 0,025 μm μέχρι 0,25 μm , τα βακτήρια επίσης μετριούνται σε μm, οι μύκητες 3-5 μm ενώ κάποιοι άλλοι μονοκύταροι οργανισμοί τα πρώτιστα μπορεί να φτάσουν έως λίγα χιλιοστά
Από αυτά έπίσης άλλα παρασιτούν ενδοκυτταρικά όπως οι ιοί και ορισμένα βακτήρια και άλλα εξωκυτταρικά με την απελευθέρωση βλαβερών ουσιών (τοξίνες) ή με την προσβολή μηχανισμών ανεφοδιασμού επικοινωνίας και προστασίας των κυττάρων.
Η δράση εναντίων των μικροοργανισμών -αντιμικροβιακή- μπορεί να γίνεται με ουσίες που διακρίνονται σε αντιβιοτικές και απολυμαντικές
Όσον αφορά τις αντιβιοτικές, οι μικροοργανισμοί δείχνουν προοδευτικά δυνατότητες προσαρμοστικότητας στις ουσίες που εφαρμόζονται σε αυτούς.
Η αντοχή των μικροοργανιμών στις αντιβιωτικές ουσίες και η ανάπτυξη αμυντικών μηχανισμών οφείλεται συνήθως σε αλλαγή των γονιδίων τους ή σε μεταφορά νέων γονιδίων που γίνεται με μηχανισμούς σύζευξης με τα πλασμίδιά τους
Δεν έχει πλήρως ερευνηθεί αν υπάρχει αντίστοιχη προσαρμοστικότητα των μικροοργανισμών στις απολυμαντικές ουσίες
Πειραματικές όμως μελέτες έδειξαν ότι τα μικρόβα αναπτύσουν αντίστοιχους μηχανισμούς ενσντίων απολυμαντικών ουσιών που συμβαίνουν συνήθως με την δημιουργία φράγματος από λιπίδια στην κυτταρική τους μεμβράνη ή και την δημιουργία μεταλλαγμένων στελεχών με αντοχή στην αντιμικροβιακή ουσία. προσαρμοστικότητα. Άλλες μελέτες όμως αμφισβητούν αυτην την .....
Απολυμαντικά και αντισηπτικά φάρμακα
Τα αντιμολυσματικά φάρμακα χωρίζονται σε δύο κατηγορίες:
Τα αντισηπτικά: Αυτά που χορηγούνται σε ζώντες οργανισμούς
Τα αντιμολυσματικά : Αυτά που χρησιμοποιούνται σε μη ζώσες επιφάνειες
Στις διαδικασίες διακρίνουμε
Χημικές και φυσικές μέθοδοι ελέγχου της μικροβιακής ανάπτυξης που περιλαμβάνουν την παρεμπόδιση και την αναστολή της μικροβιακής ανάπτυξης
Η καταστροφή των μικροοργανισμών που περιλαμβάνει διαδικασίες αποστείρωσης και απολύμανσης
Οι χημικές τάξεις των αντιμολυσματικών είναι κυρίως οι αλκοόλες και οι φαινόλες
Σύμφωνα με τον πρότυπο κατάλογο τα αντιμολυσματικά διακρίνονται σε αντιελμινθικά, αντιβιοτικά, αντιμυκητιακά, αντιιικά, αντιερπικά, αντιρετροικά, φάρμακα κατά της ηπατίτιδας, αντιπρωτοζωικά, κατά της πνευμονοκύστης, τοξοπλασμάτωσης, αντιτρυπανοσωμικά,
Αντιμολυσματικά φάρμακα ως προς την Χημική τους κατάταξη
Αντιμολυσματικά φάρμακα συγκαταλέγονται μεταξύ των Αλκοολών, των Αλδεϋδών και συγγενών ενώσεών τους όπως φαινόλες, φαινολικά παράγωγα, Κατιονκά, επιφανιοδραστικά
Οι αλκοόλες και η απολυμαντική τους δράση
Οι αλκοόλες που χρησιμοποιούνται σαν αντιμολυσματικές απολυμαντικές ουσίες είναι η αιθυλική αλκοόλη (οινόπνευμα), η ισοπροπυλική αλκοόλη, η βενζυλική αλκοόλη, η βουτανοδιόλη, η αιθυλογλυκερόλη προπυλενογλυκερόλη
Η δράση τους σχετίζεται με την μετουσίωση των πρωτεϊνών του μικροοργανισμού που προκαλούν, την αχρήστευσξη των ενζύμων του, με την αναστολή της ανάπτυξης των κυττάρων του μικροοργανισμού ή την αποδιοργάνωση της κυτταρικής του μεμβράνης.
Επίσης λόγω της αφυδατικής τους ικανότητας, προκαλούν αφυδάτωση των μικροβιακων κυττάρων.
Οι αλδεϋδες που χρησιμοποιούνται σαν απολυμαντικά μέσα
είναι η φορμαλδεϋδη, η γλουταρολδεϋδη, η Γλυοξάλη
Υψηλού βαθμού απολυμαντικό ενδοσκοπικών εργαλείων - γλουταραλδεϋδη 2%
Ο μηχανισμός δράσης των αλδεϋδών συνίσταται στην αντίδρασή τους με το Η των αμινομάδων ,των υδροξυλομάδων των πρωτεϊνών των σουλφιδικών ομάδων και του καρβοξυλίου
Η δράση των φαινολών .
Αντισηπτικές και αντιφλεγμονώδεις δραστικές κατά βλαπτικών μορφών βακτηρίων,κατά μυκήτων και ορισμένων ιών
Σε αραιή συγκέντρωση διαλύουν το κυτταρικό τοίχωμα μικροοργανισμών με αποτέλεσμα να διαχαίονται έξω τα συστατικά του κυττάρου. Επίσης επιρρεάζουν την διαπερατότητα της κυτταρικής μεμβράνης των μικροοργανισμών. Χρειάζεται προσοχή γιατί σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσουν βλάβη και στον μεγάλο οργανισμό.
Σε μεγάλες συγκεντρώσεις προκαλούν μετουσίωση των πρωτεινών του πρωτοπλάσματος των κυττάρων τους.
Οι πολυφαινόλες και τα φαινολικά παράγωγα (φλαβονόλες,τανίνες, ανθοκυάνες)
Οι πολυφαινόλες : Ενώσεις όπου στον αρωματικό δακτύλιο υπάρχουν περισσότερα υδροξύλια. Παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον γιατί έχουν σημαντικές αντιοξειδωτικές ιδιότητες που συνδέονται με την ιδιότητά τους να μετακινούν ηλεκτρόνια (αρωματικός δακτύλιος)
Οι αντιοξειδωτικές πολυφαινόλες δεσμεύουν τις ελεύθερες ρίζες
Οι ελεύθερες ρίζες ειναι, μόρια ή άτομα με μονήρη ηλεκτρόνια που σχηματίζονται από διάφορους οξειδωτικούς παράγοντες (μεταβολισμός, ανοσοποιητικό, υπεριώδης κ.α) . Επιδρούν σε άλλα βιομόρια του κυττάρου και τα αλλοιώνουν.
Οι ελεύθερες ρίζες είναι επικίνδυνες και καταστροφικές γιατί δημιουργούν αλυσυδωτές αντιδράσεις και έτσι είναι δυνατόν αν υπάρχουν ακόμη και λίγες από , να καταστρέφουν πολλά κύτταρα
Οι αντιοξειδωτικές ουσίες αντιδ Εμφανίζει εκτεταμένη μικροβιοκτόνο δράση ρούν στις οξειδώσες που προκαλούν οι ελεύθρες ρίζες και με κατάλληλο μηχανισμό σταματούν την δράση τους
Ιωδιούχος παβιδόνη BETADINE
Δρα επιφανειακά με τις αντισηπτικές ιδιότητες του ιωδίου το οποίο ελευθερώνεται κατά την επαφή του με τους ιστούς. Εμφανιζει δράση εναντίων βακτηρίων, μυκητοβακτηρίων, μυκήτων και ιών καθώς και ορισμένα πρωτόζωα, παράσιτα και σπόρους.
Η ιωδιούχουχος παβιδόνη είναι υδατοδιαλυτή, εισχορεί στους πόρους και δεν επιρεάζεται από την παρουσία αίματος ή πύον
Η χλωροξυνενολή Dettol
Dettol είναι μια σειρά προϊόντων υγειινής που χρησιμοποιούνται για καθαρισμό τραυμάτων και απολύμανση επιφανειών που όταν πέσει στο νερό θολώνει όπως το ούζο
.
Το δραστικό συστατικό που περιέχει την αντισηπτική ιδιότητα είναι η χλωροξυνενόλη.
STERILLIUM Αντισηπτικό ιατρικό ζελέ
Είναι αλκοολούχο που αποτελείται κυρίως από προπανόλη 1 και προπανόλη 2
στα 100gr διαλύματος:
Προπανόλη-1 30.0g, Προπανόλη-2 45.0g, Αιθυλοθειϊκό μεκετρόνιο 0.2g, Γλυκερόλη 85%, Patent blue V 85%, Τετραδεκανόλη, Αρωματικές ουσίες
Μικροβιολογική δράση Το Sterillium είναι βακτηριοκτόνο (συμπεριλαμβανομένων listeria, σαλμονέλλα), μυκητοκτόνο (candida albicans), φυματιοκτόνο (mycobacteriumterrae), αντιϊικό (συμπεριλαμβανομένων των ιών HBV, HIV, HCV), των ιών (αδενο-, polyoma-, rotaviruses)
ΠΗΓΕΣ