της Δήμητρας Σπανού Χημικού, μόνμης καθηγήτριας πρώτου Γυμνασίου Δάφνης
Τι είναι οι ρητίνες
Είναι μια στερεές ή παχύρευστες ουσίες, φυτικής προέλευσης που παράγονται από απόεκκριτικούς αδένες φυτών από παθολογικά αίτια. Εκκρίνονται από αδένες του κορμού ή κλάδιωντου φυτού και συνήθως στερεοποιούνται όταν έρθουν σε επαφή με τον αέρα και υγροποιούνται πάλι με θέρμανση.
Περιέχουν κυρίως υδρογονάνθρακες. Οι περισσότερες αποτελούνται από υδρογονάνθρακες τύπου τερπένια όπως α πινένιο, β πινένιο, δ καροτένιο, σαβινένιο. 
Επίσης μονοκυκλικά τερπένια, (λεμονένιο), Διτερπενικές ρητίνες (αβιετάνιο)
τριτερπενικές (δαμμαράνιο)
ή σεσκιτερπένια καρυοφυλένιο κ.α. 
Συνήθως σχηματίζουν πολυμερή.
Οι φυτικές ρητίνες προέρχονται κυρίως από 3 κατηγορίες φυτών :
Τα κωνοφόρα (πευκίδες, κυπαρισσίδες, αρωκαρίδες).
Τα ψυχανθή (κοπάλια)
Τα πλατύφυλλα αγγειόσπερμα (μαστίχα, δάμαρη)
Χρησιμοποιούνται έτσι κυρίως για την προστασία των φυτών από παράσιτα και την αποκατάσταση τραυματισμών.
Αν και πολλές είναι οξυγονούχες ενώσεις, δεν επηρεάζονται ούτε από αλκάλια ούτε από οξέα. Πράγματι, είναι περισσότερο ή λιγότερο ουδέτερες ουσίες που στερούνται χαρακτηριστικών λειτουργικών ομάδων και συνεπώς δεν παρουσιάζουν καμία χαρακτηριστική χημική ιδιότητα. Είναι ενδιαφέρον ότι είναι άνοσοι σε οξειδωτικούς παράγοντες και σε διαφορετικές κλιματολογικές συνθήκες,
Εκτός από τους υδρογονάνθρακες κάποιες ρητίνες μπορεί να:
Περιέχουν και διάφορα οξέα τα ρητινικά οξέα Παραδείγματα: Κολοφωνία. Copaiba;
Περιέχουν και Εστέρες ρητίνης και τα προϊόντα αποσυνθέσεώς τους, δηλ. αλκοόλες ρητίνης (ρητίνες) και φαινόλες ρητίνης (Resinotannols),και ορισμένες και κόμμεα (κομμεορητίνες) Παραδείγματα: Αμμωνιακό · Μηδικό σίλφιο; Βενζοϊνη; Βάλσαμο Περού και Τολού. Galbanum; Storax;
Επαναλήψεις: Παραδείγματα: Bdellium; Dammar; Μαστίχη, Σμύρνα, Olibanum.
Τα μεμονωμένα συστατικά των ρητινών παραλαμβάνονται με κλασματική απόσταξη. Ένα από αυτά είναι το κανονικό επτάνιο (από πεύκα) που λόγω της υψηλής καθαρότητάς του χρησιμοποιείται σαν μονάδα μέτρησης της βενζίνης.
Οι ρητίνες αναμειγνύονται με άλλες ουσίες όπως με αιθέρια έλαια.
Βρίσκουμε ρητίνες απολιθωμένες από την επίδραση πίεσης και θερμοκρασίας στο υπέδαφος (ήλεκτρο, κοπάλι) που είναι συνήθως διτερπενικές
Σκληρές ρητίνες μακρομόρια -πολυμερή (σανδαλάχη)
Ρητίνες από τις οποίες έχουν αφαιρεθεί με απόσταξη τα πτητικά τερπένια είναι γνωστή σαν κολοφώνιο.
Ελαιορητίνες και βάλσαμα που είναι Διτερπενικές ρητίνες αναμεμειγμένες με ελαιώδη συστατικά όπως η τερεβινθίνη (turpentines) ό έλατο και λάρικα
Μαλακές ρητίνες ημίρευστες (μαστίχα δάμαρη) που είναι τριτερπενικές
Οι ρητίνες διαλύονται σε ανάλογους οργανικούς διαλύτες.
Οι ελαιορητίνες ή βάλσαμα σε πολλούς γνωστούς διαλύτες όπως το white spirit, η αιθανόλη, ο αιθέρας, το τολουόλιο,
Οι Μαλακές ρητίνες ημίρευστες (μαστίχα δάμαρη) που είναι τριτερπενικές σε τολουόλιο
Oi σκληρές ρητίνες σε ακετόνη, αιθανόλη, οξικός αιθυλεστέραςΜερικά σημαντικά και τυπικά χημικά συστατικά που έχουν δεόντως απομονωθεί και
Οι απολιθωμένες ρητίνες δεν διαλύονται εύκολα σε οργανικούς διαλύτες
Τι είναι κόμμεα
Είναι υδροδιαλυτοί πολυσακχαρίτες που βρίσκονται σε φρούτα, λαχανικά και δημητριακά ή και μικροοργανισμο΄΄υς που αυξάνουν το ιξώδες ή δημιουργούν gel. Προέρχονται από επεξεργασία σπόρων ή άλλων φυτικών τμημάτων όπως το κόμμι γκουάρ από το φυτό Cyamopsis tetragonolobus το κόμμι χαρουπιού από το φυτό ceratonia siliqua (χαρουπιά) το αραβικό κόμμι από φυτά γένους ακακια
Τι είναι Βάλσαμα
Διαλύματα ή γαλακτώματα ρητηνών σε αιθέρια έλαια. όπως η τερεβινθίνη, το βάλσαμο του Καναδά ο στύραξ
Φαρμακευτικές και άλλες ιδιότητες των ρητινών
Οι ρητίνες σκληρύνονται από διάφορες αιτίες όπως η θερμότητα ή η παρουσία οξυγόνου ή άλλου παράγοντα σκλήρυνσης. Μονομερή και ολιγομερή αντιδρούν σχηματίζοντας ένα τρισδιάστατο πολυμερικό δίκτυο. Κατά τη διάρκεια της αντίδρασης, το μοριακό βάρος και το ιξώδες αυξάνονται και το σύστημα χάνει την διαλυτότητά του. Κατά την σκλήρυνση των φυσικών ρητινών στον αέρα οφείλεται στο οξυόνο που σχηματίζει διασταυρούμενους δεσμούς (γέφυρες) μεταξύ τμημάτων των πολυμερών αλυσίδων.
Η χρήση ρητινών και αιθέριων ελαίων ρητίνης χρησμοποιήθηκαν από παλιά σε παραδοσιακές Ινδικές και Κινέζικες θεραπευτικές.
Οι χημικές ουσίες τους είναι όπως αναφέρθηκε, υδρογονάνθρακες του τερπένιου , κάποιοι εστέρες και ρητηνικά οξέα. Δεν διαθέτουν χαρακτηριστικές ομάδες.
Η φαρμακευτική τους δράση ανάλογα με το είδος της ρητήνης δίνει αντιοξειδωτικά αντιβακτηριακά, αντιφλεγμονώδη, επουλωτικά και άλλα αποτελέσμαται
Στο λιβάνι η βιολογική δραστηριότητα οφείλεται στα πεντακυκλικά τριτερπενικά οξέα, τα α και β βοσοβελικά και παράγωγά του; που έδειξαν αντιφλεγμονώδη και ανοσορυθθμιστική δράση.
Από τον κορμό του δένδρου Dragena drago η ρητήνη περιέχει φλαβόνες, ισοφλαβόνες, χαλκόνες κ.α.
ΠΗΓΕΣ
https://www.epharmacognosy.com/2012/05/chemical-composition-of-resins.html
https://nefeli.lib.teicrete.gr/browse/steg/theka/2012/ChristodoulouAnastasios/attached-document-1337074191-853203-624/Christodoulou2012.pdf
https://www.louisaloe.gr/aloe-vera/2012-04-08-23-26-03.html
https://users.teiath.gr/sboyatzis/pdf_edu/matersciII/EAR2014-15/Theory/9%20-%20Natural%20Resins.pdf
akat;ergasto
φλαβανών, μαζί με ομοϊσοφλαβόνες, ομοϊσοφλαβόνες, χαλκόνες και διϋδροχαλκόνες. Το Dragon's blood έχει χρησιμοποιηθεί για διάφορες ιατρικές εφαρμογές στη λαϊκή ιατρική και σε καλλιτεχνικές χρήσεις. Έχει στυπτικό αποτέλεσμα και έχει χρησιμοποιηθεί ως αιμοστατικό και αντιδιαρροϊκό φάρμακο. Το λιβάνι, επίσης γνωστό ως Olibanum, είναι μια παλιά γνωστή ρητίνη oleogum που λαμβάνεται από το φλοιό των δέντρων που ανήκουν στο γένος Boswellia.
παρόντος στην Ινδία για τη θεραπεία ρευματικών παθήσεων και ελκώδους κολίτιδας. Επιπλέον, τα εκχυλίσματα και τα αιθέρια έλαια λιβανιού έχουν χρησιμοποιηθεί ως αντισηπτικοί παράγοντες στο στοματικό διάλυμα, στη θεραπεία του βήχα και του άσθματος και ως σταθεροποιητικά στα αρώματα, τα σαπούνια, τις κρέμες, τις λοσιόν και τα απορρυπαντικά. Στην αρχαία Αίγυπτο, η ρητίνη χρησιμοποιήθηκε σε βάλσαμα μουμιοποίησης και unguents. Σήμερα το λιβάνι είναι μια από τις πιο συχνά χρησιμοποιούμενες ρητίνες στην αρωματοθεραπεία. Η Μάννα είναι ένα εξίδρωμα από το φλοιό των δέντρων Fraxinus (Oleaceae). Αρχικά συλλέχθηκε μόνο από δέντρα με κατεστραμμένο φλοιό, αλλά αργότερα στη νότια Ιταλία και στη βόρεια Σικελία δημιουργήθηκαν φυτείες για την παραγωγή μάννας, στην οποία ο φλοιός υπέστη σκόπιμα ζημιά για εξίδρωση και συλλογή μάννας.
Το κύριο συστατικό της μάννας είναι η μαννιτόλη. Περιέχει επίσης γλυκόζη, φρουκτόζη, μαλτοτρόζη, μαννοτρόζη, μέταλλα και ορισμένα άγνωστα συστατικά. Το Manna είναι ένα ήπιο καθαρτικό και ένα εξαιρετικό καθαρτικό, είναι κατάλληλο σε περιπτώσεις πεπτικών προβλημάτων, σε ατονική ή σπαστική δυσκοιλιότητα. Είναι χρήσιμο ως αποχρεμπτικό, ρευστοποιητής, μαλακτικό και ηρεμιστικό στο βήχα. ως αποσυμφορητικό σε χρόνια βρογχίτιδα, λαρυγγίτιδα και αμυγδαλίτιδα. σε υπερτονικά διαλύματα δρα ως αφυδατικός παράγοντας στη θεραπεία τραυμάτων και ελκών. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως γλυκαντικό
ακατεργαστο
Αλκοόλες ρητίνης
Γενικά, οι ρητίνες αλκοόλες είναι πολύπλοκες αλκοόλες με υψηλότερο μοριακό βάρος. Αυτά είναι δύο τύπων:
(α) Ρησινοανθνόλες: Οι ρητίνες αλκοόλες οι οποίες δίνουν μια ειδική αντίδραση τανίνης με άλατα σιδήρου ονομάζονται ρητίνης-αλανόλες.
Ένας αριθμός ρητινικοανθανών έχουν απομονωθεί από το φυτικό βασίλειο. Είναι συνήθης πρακτική η ονομασία τους σύμφωνα με τις ρητίνες στις οποίες βρίσκονται, όπως:
Αλοκρεσινοαννόλη - Από είδη Αλόης, π.χ., Αλόη barbedensis Miller, (Curacao Aloes). Aloe perryi Baker, (Socotrine Αloes); Aloe ferrox Miller, Aloe africana Miller, Aloe spicata Baper. Όλα αυτά ανήκουν στη φυσική τάξη Liaceae.
Αμμορεζινοκαννόλη - Από την αμμωνιακή, δηλαδή την ρητίνη ελαίου-κόμμεως από Dorema ammoniacum D. Don. (Οικογένεια: Umbelliferae).
Γαλοβαρσινοταννόλη - Από το Galbanm δηλ. Η ρητίνη ελαίου-κόμμεως από την Ferula galbaniflua Boiss et Bubse (Family: Unbelliferae).
Peruresinotannol - Από το Βάλσαμο του Περού δηλ. Το βάλσαμο που λαμβάνεται από Myroxylon balsamum var Pereirae (Royle) Harms (Οικογένεια: Fabaceae).
Siaresinotannol - Από το Sumatra Benzoin (Benzoin, Styrax) δηλ., Το κόμμι που εκκρίνεται από τον ξηραντήρα βενζίνης Styrax (οικογένεια: Styracaceae).
Toluresinotallol - Από Balsam of Tolu δηλ., Το Balsam που λαμβάνεται από Myroxylon balsamum (Linn.) Harms. (που ανήκουν στην οικογένεια Leguminosae).
(β) Ρησινόλες: Οι ρητίνες αλκοόλες που δεν δίνουν θετική αντίδραση με τανίνη και άλατα σιδήρου είναι γνωστές ως ρητίνες. Τα ακόλουθα είναι μερικά τυπικά παραδείγματα ρητινολών, για παράδειγμα:
Βενζορεϊνόλη - Από Βενζοϊνη που είναι καθαρά παθολογικό προϊόν που λαμβάνεται Επαναφέρει
Αυτές είναι οξυγονούχες ενώσεις, αλλά δεν επηρεάζονται ούτε από αλκάλια ούτε από οξέα. Πράγματι, είναι περισσότερο ή λιγότερο ουδέτερες ουσίες που στερούνται χαρακτηριστικών λειτουργικών ομάδων και συνεπώς δεν παρουσιάζουν καμία χαρακτηριστική χημική ιδιότητα. Είναι ενδιαφέρον ότι είναι άνοσοι σε οξειδωτικούς παράγοντες και σε διαφορετικές κλιματολογικές συνθήκες, γεγονός που ουσιαστικά αποδίδει τις ρητίνες που τους περιέχουν ένα από τα σημαντικότερα σημεία συν τους για την κατασκευή βερνικιών. Μερικά σημαντικά παραδείγματα επανασυνδέσεων είναι τα εξής:
Dracoresene - Προέρχεται από τις κλίμακες του καρπού του Αίματος του Δράκου, δηλ. Daemonorops draco Bl. (και άλλα είδη) που ανήκουν στη φυσική τάξη (Arecaceae).
Masticoresene - Παράγεται από Mastic - μια ελαϊκή ρητίνη που λαμβάνεται από Pistacia lentiscus Linn που ανήκει στην οικογένεια: Anacardiaceae.
Fluavil - Ελήφθη από Gutta-percha και επίσης από το φλοιό διαφόρων δέντρων. Το Guttapercha είναι σκληρό και έχει πολύ χαμηλή ελαστικότητα. Οι μελέτες περίθλασης ακτίνων Χ έχουν
