της Δήμητρας Σπανού, χημικού, καθηγήτριας Δ/θμιας Εκπ/σης μόνιμης στο 1ο Γυμν. Δάφνης

ΦΩΤΕΙΝΟΣ 
...Aν εξεράθη το κλαρί, πάντα χλωρή είν’ η ρίζα.
Και μένει πάντα ζωντανό ή ρόδι φάγ’ ή βρίζα,
αυτό το βόιδι το μανό, π’ όσο βαθιά ρουχνίζει
τόσο εύκολα μυγιάζεται κι ανεμοστροβιλίζει
και που το κράζουνε Λαό. Θα σπάσει το καρύκι
και θα προβάλει με φτερά μια μέρα το σκουλήκι.
Tότε, πουλί το σερπετό, ποιος ξέρει πού θα φτάσει!...

ΤΖΩΡΤΖΗΣ
Δείξε μου αυτό το λείψανο, που θα βρικολακιάσει!

ΦΩΤΕΙΝΟΣ
Eγώ... ο φτωχός, ο Φωτεινός, ο γέρος, ο ξεσκλιάρης,
που ρίχνω εδώ το σπόρο μου για να μου τόνε πάρεις.
Εγώ που με τον ίδρωτα τα χώματα ζυμώνω
για να τρώγει άλλος το ψωμί. Που τρέχω και κεντρώνω
την αγριλίδα του βουνού και που δεν έχω λάδι....

απόσπασμα από το ποιήμα του Αριστοτέλη Βαλαωρίτη ΦΩΤΕΙΝΟΣ

υπό κατασκευή

ΜΕ ΠΟΙΟΝ ΤΡΟΠΟ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΤΑ ΑΙΘΕΡΙΑ ΕΛΑΙΑ

Τα αιθέρια έλαια χρησιμοποιούνται με διάφορους τρόπους όπως ατμόλουτρα, αρωματισμός χώρου, μπάνιο, ποδόλουτρο, χειρόλουτρο, κομπρέσες, σε αρώματα, σε φαγητά και σε ροφήματα, στο μασάζ και στα μαλλιά

ΜΕ ΠΟΙΟΝ ΤΡΟΠΟ ΕΠΙΔΡΟΥΝ ΤΑ ΑΙΘΕΡΙΑ ΕΛΑΙΑ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ

1. Επιρρεάζουν μέσω της οσμής την λειτουργία του οργανισμού, 

Οι οσμές και η σύνδεση της όσφρησης με άλλες λειτουργίες του εγκεφάλου

Yπάρχουν ουσίες σε αέρια φάση, των οποίων τα μόρια μπορούν να επιρρεάσουν τα οσμητικά κύτταρα που βρίσκονται στο βάθος της μύτη και  με  να διεγείρουν υποδοχείς, προκαλώντας μια χημική μετατροπή που μετατρέπεται σε νευρωνικό ρεύμα, που μεταφέρεται στον οσφρητικό φλοιό. Ο οσφρητικός φλοιός,περιοχή του εγκεφάλου που είχε ήδη δημιουργηθεί σε πρώιμο στάδιο στάδια της εξέλιξης του εγκεφάλου. Στην βάση του εγκεφάλου υπερκαλύπτεται από τον νεοφλοιό σε περιοχές του οποίου βρίσκονται περιοχές που  σχετίζονται με την αισθαντικότητα, την  αντίληψη και τις κινητικές εντολές. Μια θεωρία ανεφέριε ότι η διέγερση του οσφρητικού φλοιού επιρρεάζει και τα υπερκείμενα τμήματα με την απελευθέρωση νευροχημικών ουσιών που επιρρεάζουν το Κεντρικό νευρικό σύστημα με την απελευθέρωση σεροτονίνης, ενδορφίνης κ.α. που επιρρεάζουν  την ψυχική μας κατάσταση αλλά και την γενικότερη υγεία του οργανισμού

 Εξ άλλου ισχύει και ο νόμος της αντιστροφής του αποτελέσματος. Μια απειροελάχιστη ποσότητα μπορεί να επιρρεάσει ένα νευρωνικό κύκλωμα κατά τον Α τρόπο. Εάν αυξήσουμε την ποσότητα κατά πολύ μπορεί να εμφανιστούν τα αντίθετα αποτελέσματα. Αυτό παρατηρείται στις τερπενικές αλδεϋδες όπως η κιτράλη αλλά και στα άλλα  μόρια τα οποία επιρρεάζουν νευροδιαβιβαστές.

2. Η  επίδραση των συστατικών αιθερίων ελαίων στον οργανισμό μέσω της αναπνευστικής οδού

Με την εισπνή αέρα που περιέχει ουσίες αιθερίων ελαίων οι ουσίες αυτές φτάνουν έως τις πνευμονικές κυψελίδες και από κει διεισδύουν στο αίμα και 

μεταφέρονται σε σημεία που εκφράζεται η ευεργετική δράση τους.

Για παράδειγμα, αιθέρια έλαια με αντιμικροβιακή δράση, μπορούν να εξουδετερώσουν μικρόβια σε ρινική κοιλότητα, τραχεία, βροχικούς αγωγούς, κ.λ.π.

ΤΑ ΑΙΘΕΡΙΑ ΕΛΑΙΑ : Θεραπευτική δράση των αιθερίων ελαίων 

Α. Κατά των μικροοργανισμών

Οι ιοί οι μύκητες και τα βακτήρια αποτελούν τους πιο συνηθισμένους από τους επιβλαβείς για τον άνθρωπο μικροοργανισμούς.

Οι ιοί είναι  κάψουλες που περιέχουν γενετικό υλικό. Δεν αναπαράγονται από μόνοι τους. Εισέρχονται σε ορισμένα από τα κύτταρα του οργανισμού και εμεταλλεύονται τους μηχανισμούς τους και συνήθως μετά καταστρέφουν το κύτταρο.

 Αρρώστειες που οφείλονται σε ιούς είναι ο έρπητας, η πολυομύελίτιδα, το  AIDS, οιβασθένειες από ρετροιούς (καρκίνος) 

 Τα αντιβιωτικά δεν έχουν καμμιά επίδραση στους ιούς

Τα βακτήρια είναι προκαρυωτικοί οργανισμοί που έχουν κυτταρικό τοίχωμα από πολύπλοκους πολυσακχαρίτες και πρωτεϊνες που εάν καταστραφεί δεν ζουν πια. Η κυτταρική τους μεμβράνη διαφέρει από τα ευκαριωτικάσε δυο σημεία: δεν περιέχει στερόλες και παράγει ενέργεια .

 Τα βακτήρια ταξινομούνται σε θετικά κατά Gram και αρνητικά κατά Gram βακτήρια .

 Τα θετικά περιέχουν στο κυτταρικό τους τοίχωμα πεπτιδογλυκάνη και λιγότερα λιπίδια και αυτό έχει σημασία στην χορήγηση αντιβιωτικών. Περιλαμβάνει γένη όπως Bacillus, Listeria, Staphylococcus, Streptococcus, Enterococcus και Clostridium.

Τα αρνητικά κατά Gram είναι λιγότερο επιρεπή στην δράση των αιθέριων ελαίων γιατί η εξωτερική μεμβράνη του κυτταρικού τοιχώματος  περιορίζει την διαχση  των υδρόφοβων ενώσεων και την διείσδυσή μέσω της μεμβράνης των πολυσαχαριτών. Αρνητικά κατά Gram τα πρωτεοβακτήρια. τα κυανοβακτήρια, οι σπειροχαίτες και τα πρασινοβακτήρια. 

Τα βακτήρια παράγουν τοξίνες που καταστρέφουν τα κύτταρα του οργανισμού. Ασθένειες που οφείλονται σε βακτήρια είναι ο σταφυλλόκοκκος, τα χλαμύδια, ο στρεπτόκοκκος, η escherichia (κολοβακτηρίδιο) ο  ο αιμόφιλος, ο γονόκοκκος και οι ρικέτσιες.

 Οι περισσότερες βακτηριακές λοιμώξεις αντιμετωπίζονται με αντιβιωτικά που είναι ουσίες που παράγονται από άλλους μικροοργανισμούς (μύκητας  penicillium notatum pαράγει μια ουσία, την πενικιλλίνηπ)

ή από συνθετικούς παράγοντες και δρουν ανταγωνιστικά ή και σκοτώνουν άλλα βακτήρια.

Οι μύκητες είναι μονοκύτταροι οργανισμοί ελαφρώς μεγαλύτεροι από τα βακτήρια. Χωρίζονται σε δυο μεγάλες κατηγορίες τους ζυμομύκητες και τους ευρωμύκητες.Ορισμένοι από αυτούς μπορεί να είναι μολυσματικοί .σε άτομα που έχουν πρόβλημα στο ανοσοποιητικό τους σύστημα

Τα τερπένια των αιθέριων ελαίων: 

η δράση τους κατά μικροοργανισμών 

Οι υδρογονάνθρακες των αιθερίων ελαίων  τα άκυκλα και κυκλικά τερπένια, δεν  δείχνουν σημαντική αντιμικροβιακή δράση όταν χρησιμοποιούνται σαν μοναδιαίες ενώσεις. H αντιμικροβιακή τους δράση εξαρτάται από την ομάδα του αλκυλίου. 

Το λιμονένιο σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να θεωρηθεί αποτελασματικότερο από το pκυμινο

Οι υδρογονάνθρακες από τερπένιο που περιέχονται σε πτητικά αιθέρια έλαια δεν δείνουν καμμιά αντιβακτηριακή δράση

Τα τερπενοειδή

α. Οι τερπενικές αλκοόλες αιθερίων ελαίων : η δράση τους κατά των μικροοργανισμών

Σε αλκοόλες αιθερίων ελαίων παρατηρείται αντιμικροβιακή δράση

Τα αιθέρια έλαια είναι υδρόφοβα και γι αυτόν τον λόγο μπορούν εύκολα να διεισδύσουν στις κυτταρικές μεμβράνες και τα κυτταρικά τοιχώματα των μυκήτων και των βακτηρίων. Η διαλυτότητά τους στην διπλή στοιβάδα των φωσφολιποειδών έχει σαν αποτέλεσμα να δημιουργούνται ρήγματα  των κυτταρικών μεμβρανών τα οποία  αποτελούνται κυρίως από πολυσακχαρίτες. Η μεμβράνη γίνεται έτσι  πιο διαπερατή.  Αυτό μπορεί να προκαλέσει επιπλέον και διαροή ιόντων και άλλων μορίων από και προς το εσωτερικό του κυττάρου. 

Η ρευστότητα της κυττρικής μεμβράνης μπορεί να επιρρεαστεί και από την επίδραση στα λιπαρά και την μείωση του ποσοστού των ακορέστων λιπαρών οξέων που διατηρούν την ρευστότητα στις μεμβράνες, αλλά και την αύξηση των cis λιπαρών οξέων. 

γερανιόλη, λιναλόλη

Γενικά αντιβακτηριακή δράση έχουν  αλκοόλες όπως η γερανιόλη, η λιναλόλη, η μενθόλη, η τερπινεόλη, η μυρκρνόλη.

Σ

Από τις κυκλοποιημένες τερπενικές αλκοόλες  στην α-τερπινεόλη  α-τερπινεόλη  

παρατηρείται δράση κατά βακτηρίων.Συγκεκριμένα έναντι μικροοργανισμών Staphylococcus aureus ATCC 9144.  

Στα κύτταρα των μικροοργανισμών μειώθηκε η αντοχή σε αντιβιωτικά με αποτέλεσμα την ευκολότρη  αντιμικροβιακή θανάτωση τους με αντιβίωση

β. Οι Φαινόλες των αιθερίων ελαίων : η δράση τους κατά των μικροοργανισμών

 Παρόμοια δράση με τις τερπενικές  αλκοόλες των αιθερίων ελαίων καταγράφεται και φαινόλες. 

Αποδεικνύεται ότι από τις αλκοόλες εντονότερη αντιμικροβιακή δράση παρουσιάζουν οι φαινόλες 

Τα φαινολικά παράγωγα συμπλοκοποιούνται με τις πρωτείνες της κυτταρικής μεμβράνης.

Η αντιμικροβιακή δράση των φαινολών αποδίδεται κυρίως στο ελεύθερο υδροξύλιό τους.

Πειράματα αποδεικνύουν ότι εάν οι φαινόλες εξουδετερωθούν με την επίδραση ομάδων αμινοξέων ή υδροξυλαμίνης η αντιμικροβιακής τους δράση σταματά.

Πειραματικά αποδείχθηκε αντιβακτηριακή  δράση για την ουσία ευγενόλη  σε PH αλκαλικό. Μεταβάλει την μεμβράνη, επιρρεάζει την μεταφορά ιόντων και ATP δια μέσου αυτής, επιφέρειαλλαγές σε λιπαρά οξέα της μεμβράνης των βακτηρίων.  Επίσης δρα εναντίον βακτηριακών ενζύμων όπως ΑΤΠάσης, αμυλάσης καρβοξυλάσης ιστιδίνης. Η αντιμικροβιακή δράση της μπορεί να αποδοθεί στην  παρουσία διπλού δεσμού στις θέσεις α, β  της πλευρικής αλυσίδας και σε μια ομάδα μεθυλίου που βρίσκεται στη γ θέση. Από τα άλλα φαινυλοπροπένια -ισοευγενόλη , βανιλλίνη, κιναμαλδεύδη κ.λ.π.- η αντιμικροβιακή τους δράση εξαρτάται από τύπο και τον αριθμό των υποκαταστάσεων στον αρωματικό δακτύλιο. Η ισοευγενόλη είναι πιο δρασική από την ευγενόλη στην καταπολέμηση των  βακτηρίων αλλά και ζυμών και καλουπιων.

Κατεργασία κυττάρων με θυμόλη ή καρβακρόλη   (θυμάρι , ρίγανη ) αποδεικνύει την δημιουργία ρηγμάτων στις κυτταρικές μεμβράνες βακτηριακών αιωρημάτων.

Aυτό οφείλεται κυρίως στην επίδραση της καρβακρόλης συνήθως, στα μεμβρανικά λιπαρά οξέα των οποίων αλλάζει την σύνθεση. Αυτό μπορεί να επιρρεάσει την ρευστότητα της κυτταρικής μεμβράνης  με την αύξηση της διαπερατότητάς τους σε ιόντα καλίου, Η+, ΑΤΡ, αλλά και μιας μεταλλαξιογόνου χρωστικής την οποία τα υγειή κύτταρα δεν επέτρεπαν προηγουμένως να περάσει. 

μπορεί επίσης να έχει ενδοκυτταρικούς στόχους [ 37 ]. Το Carvacrol μπορεί να επηρεάσει την αναδίπλωση ή την εισαγωγή πρωτεϊνών OM. Burt et αϊ.

Η αύξηση της διαπερατότητας της κυτταρικής μεμβράνης έχει αποτέλεσμα την αύξηση της διαπερατότητας σε αντιβιωτικά και της αποτελεσματκότητά τους στην εξουδετέρωση των μικροοργανισμών.

Σε ορισμένες συνθήκες με την δράση φαινολών  όπως η θυμόλη και η καρβαρκόλη, οι μικροοργανισμοί επιρρεάζονται και ενδοκυτταρικά με την δημιουργία χημικών συνδέσεων

Υπάρχουν ενδείξεις ότι ορισμένες από αυτές επιρρεάζουν τα περιπλασματικά ένζυμα όπως και τις μεμβρανικές πρωτείνες

Ενδοκυτταρικά μπορεί να επιρρεάζει την εισαγωγή και την αναδίπλωση των πρωτεϊνών του κυττάρου του μικροοργανισμού, στην μετουσίωση ενζύμων, στην πήξη του κυτταροπλάσματος και την απώλεια μεταβολιτών με συνέπεια να καθυστερούν οι μεταβολικοί κύκλοι και να μειώνεται το ενδοκυττάριο ATP.  

Αιθέρια έλαια ρίγανης και θυμαριού ανέστειλαν την ανάπτυξη μικροοργανισμών τύπου  Staphylococcus aureus και του Salmonella typhimurium.

Πιθανή ερμηνεία για την δράση αλκοολών οφείλεται στην δράση του δραστικού ΟΗ των. 

Χρησιμοποιούνται και σην αρωματοθεραπεία.

 Οι αλδεϋδες των αιθερίων ελαίων: η δράση τους  κατά των μικροοργανισμών

Οι αλδεϋδες όπως κινναμαλδεΰδη, κιτράλη έχουν αποτελεσματική δράση κατά των βακτηρίων 

Έχουν πρόσβαση στο περίπλασμα και στο κυτταρόπλασμα των κυττάρων των μικροοργανισμών, όπως συμπεραίνουμε πειραματικά από τη δράση τους. Η κινναμαλδεύδη έχει τρεις τουλάχιστον δράσεις κατά των βακτηρίων: 

Σε χαμηλές συγκεντρώσεις αναστέλλει ένζυμα διαφόρων όχι πολύ σημαντικών λειτουργιών του κυττάρου, 

σε υψηλότερες αναστέλλει την ΑΤΠάση 

και σε πολύ υψηλές διαταράσσει την μεμβράνη. 

Έχουν παρατηρηθεί αυξημένη δράση κατα των μικροοργανισμών με τον συνδυασμό .φαινόλης καρβακρόλης με κινναμαλδεύδη ή και της  θυμόλης με κινναμαλδεύδη. Αποδεικνύεται ότι οι μεν φαινόλες αυξάνουν την διαπερατότητα της κυτταρικής μεμβράνης των μικροοργανισμών και έτσι πιθανόν διευκολύνουν την μεταφορά της κινναμαλδεύδης στο εσωτερικό του κυττάρου και την δράση της στο κυτταρόπλασμα.

  Άλλες δράσεις των τερπενικών αλδευδών 

  Έχει παρατηρηθεί η κινναμαλδεΰδη  μπορεί να διαταράξει την ανάπτυξη και την βιοφωταύγια μικροργανισμών.

Η ακόμα αποδείχθηκε πειραματικά ότι η βανιλίνη  παρεμβαίνει και αναστέλει τον κύκλο της κυτταρικής αναπνοής των ε Ε. Coli και L. innocua 

 Οι κετόνες ή αιθέρες  των αιθερίων ελαίων: η δράση τους  κατά των μικροοργανισμών

Οι κετόνες   όπως  όπως β-μυρσένιο, α-θουόνη ή οξικό γερανύλιο,

 μικρή αντιμικροβιακή δράση παρουσιάζουν

Οι αιθέρες όπως ο κυκλικός αιθένας και μονοτερπένιο ευκαλιπτόλη ή κινεόλη. 

 Η ευκαλυπτόλη σχηματίζει κρυσταλλικά προϊόντα προσθήκης με υδροαλογονικά οξέα , ο -κρεσόλη ,ρεσορκινόλη και φωσφορικό οξύ 

Β. Η αντιοξειδωτική δράση των αιθέριων ελαίων

The antioxidant activity of essential oils are strongly dependent to the presence of phenolic metabolites. Essential oil of Origanum tyttanthum which contain phenols (carvacrol and thymol) exhibited a high antioxidant activity with an IC50 value of 0.1-0.3 mg/ml.
Phytochemistry and bioactivities of... (PDF Download Available). Available from: https://www.researchgate.net/publication/282601811_Phytochemistry_and_bioactivities_of_selected_plant_species_with_volatile_secondary_metabolites [accessed May 15 2018].

Γ. Η αντιφλεγμονώδης  δράση των αιθερίων ελαίων

Τι είναι η φλεγμονή

Η φλεγμονή είναι μια αντίδραση του οργανισμού που εκδηλώνεται σε περίπτωση τραύματος, ασθένειας, βλάβης ή 

μικροβίων που έχουν εισέλθει στο σώμα.

 Αποτελεί την δεύτερη γραμμή άμυνας στην ανοσιογική απόκριση, και στοχεύει  με την διεύρυνση των αγγείων επιτρέψει μεγαλύτερη ποσότητα αίματος με λευκοκύτταρα και ουσίες του ανοσοποιητικού, για να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα.

αναφέρεται lλεπτομερέστερα στο άρθρο για τις φαρμακευτικές  Φαρμακευτικές ιδιότητες των φυτών. Φυτά με αντιφλεγμονώδη δράση

 η φλεγμονή μπορεί να γίνει επικίνδυνη αν γίνει χρόνια και ενοχλητική εάν συνδέεται με ασθένειες όπως η αρθρίτιδα, ο καρκίνος κ.α.. 

Η φλεγμονή δηιουργεί μια σειρά από ενοχλήσεις όπως πόνος, κοκκίνισμα, πρήξιμο, και μπορεί να συνδεθεί με ασθένειες όπως αρθρίτιδα, καρδιακά προβλήματα, καρκίνο και Αλτχάιμερ.

Ο σκοπός της εισροής λευκοκυττάρων στην περιοχή που έχει το πρόβλημα, είναι  η ενεργητική πρόσληψη των ξένων σωματιδίων, καταστροφή τους. 

 Η ενέργεια που απαιτείται προέρχεται κυρίως από αναερόβια γλυκόλυση και πτώση του Ph και παραγωγή γαλακτικού οξέος.

Όπως έχει αναφερθεί, με την φλεγμονή επιτυγχάνεται:

• Πέψη των ξένων ουσιών που συντελούν λυσωσομικά ένζυμα, λυσοζύμη, λακτοφερίνη, λυσοσωμικές πρωτείνες, οξειδωτικοί παράγοντες, λεμφοκίνες. 
• Διαστολή και αύξηση της διαβατότητας. Οι χημικοί παράγοντες  είναι η ελευθέρωση  βιολογικά δραστικών αμινών όπως η ισταμίνη (κυρίως από τα αιμοπετάλια αλλά και ελεύθερη) και η σεροτονίνη, με άμεση δράση στα τοιχώματα των αγγείων . (Αντίθετα αδρανοποιούνται η αδρεναλίνη και νοραδρεναλίνη που έχουν αντίθετες δράσεις όπως μείωση διαπερατότητας αγγείων και συστολή).
• Μετανάστευση λευκοκυττάρων    με την ελευθέρωση πολυπεπτιδίων και πρωτεινών του πλάσματος (κινίνες)

Κατιονικες πρωτείνες που ενεργοποιούν τις κινίνες είναι οι προσταγλανδίνες  και 

Θρομβοξάνια και

oi ιντερλευκίνες που είναι προιόντα μεταβολισμού του αραχιδονικου οξέος στις κυτταρικές μεμβρανες.

Η τρίτη ομάδα χημικών ουσιών ελευθερώνονται σε επόμενο στάδιο και έχουν στόχο να σταματήσουν την δράση των μακροφάγων και να τα καταστρέφουν. 

Πως επιδρούν τα αιθέρια έλαια

Τα αιθέρια έλαια επιδρούν σε κάποια συγκεκριμένα σημεία της διαδικασίας της φλεγμονής επιρρεάζοντας κυρίως ένζυμα της φλεγμονικής αντίδρασης.

Παραδείγματα της δράσης 

1.  Αιθέριο έλαιο που αποτελείται από  λιμονένιο, δ-3-καρένη και α-πινένιο, έχει  ανασταλτική επίδραση στο ένζυμο κυκλοοξυγονάση (COX-2), προκαλώντας έτσι ένα σημαντικό ανασταλτικό αποτέλεσμα στην παραγωγή προσταγλανδίνης (PGE2)

2. Η 1,8 κινεόλη επιδρά στον ίδιο μεταβολικό κύκλο του αραχιδονικού οξέος. Αναστέλει τα λευκοτριένια 

 1,8-cineole, παρούσα σε πολλά αιθέρια έλαια, αναφέρθηκε ως αναστολέας λευκοτριενίων (LTB4) και PGE2, που παράγεται βιολογικά τόσο από τις οδούς του μεταβολισμού του αραχιδονικού οξέος [ 52 ].

3. Αζουλένιο από το γερμανικό χαμομήλι ε.ιναι αντιφλεγμονώδες και αντικνησμικό

                                                                                              Δήμητρα Σπανού

Πηγές 

https://gkelikosagiorgitiko.gr/index.php/taste/inside/h-aisthhsh-ths-osfrhshs#sthash.AVcaqsc9.dpbs

https://dspace.aua.gr/xmlui/bitstream/handle/10329/3791/Gardeli_X.pdf?sequence=1

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5456241/

https://www.livethereallife.com/introduction-to-essential-oils/

KP Devi , SA Nisha , R Sakthivel, SK Pandian  - Εφημερίδα της ..., 2010 - Elsevier

https://aac.asm.org/content/46/6/1914.short

https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1365-2672.1994.tb01661.x/full

https://slideplayer.com/slide/5825264/

https://www.sigmaaldrich.com/catalog/product/aldrich/c121452?lang=en®ion=US

https://www.food-info.net/gr/qa/qa-fi59.htm

https://www.healthyliving.gr/2015/11/08/vakthria-5/

https://www.healthyliving.gr/2014/06/26/ioi-vakthria-mykhtes/

https://commons.wikimedia.org/wiki/File:1,8-Cineol.svg

https://www.chemservice.com/a-terpineol-n-17687-1g.html

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A7%CF%81%CF%8E%CF%83%CE%B7_%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%AC_%CE%93%CE%BA%CF%81%CE%B1%CE%BC

https://195.134.76.37/chemicals/chem_Vanillin.htm

https://medlabgr.blogspot.com/2015/06/inflammation.html

https://slideplayer.gr/slide/2014428/

https://en.wikipedia.org/wiki/Eucalyptol

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%B9%CE%BD%CE%BD%CE%B1%CE%BC%CF%85%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%B1%CE%BB%CE%BA%CE%BF%CF%8C%CE%BB%CE%B7

https://www.etherio.gr/articles/brain/

https://www.naturanrg.gr/aitheria-elaia-kryologima/https://www.naturanrg.gr/aitheria-elaia-kryologima/https://www.naturanrg.gr/aitheria-elaia-kryologima/https://www.naturanrg.gr/aitheria-elaia-kryologima/

https://inspireyourlife.gr/%CE%B1%CE%B9%CE%B8%CE%AD%CF%81%CE%B9%CE%B1-%CE%AD%CE%BB%CE%B1%CE%B9%CE%B1-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%B5%CF%85%CE%B5%CF%81%CE%B3%CE%B5%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%82-%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CF%8C%CF%84%CE%B7/

https://en.wikipedia.org/wiki/Cyclooxygenase

https://www.iatronet.gr/iatriko-lexiko/prostaglandini.html

https://curcumin.gr/page.php?pid=83

https://www.apsubiology.org/anatomy/2020/2020_Exam_Reviews/Exam_2/CH21_Immune_Regulatory_Molecules.htm

akatergasto
Read more: https://medlabgr.blogspot.com/2015/06/inflammation.html#ixzz5A8LEQhmo

Τα αιθέρια έλαια εμφανίζουν αντιφλεγμωνώδη δράση αλλά και διέγερση του ανοσοποιητικού,  που οφείλονται στις επίδρασή τους στις ανοσοσφαιρίνες. ιέγερση των εξωκρινών αδένων (ευπεπτικά), υπεραιμία (κατά της κυτταρίτιδας), διεγείρουν τα ηπατικά κύτταρα (αποτοξίνωση και βιοσυνθέσεις).

 α ερπινεόλη, λιναλόλη   

λιμονένιο, δ-3-καρένη και α-πινένιο, έχει ανασταλτική επίδραση στο COX-2, προκαλώντας έτσι ένα σημαντικό ανασταλτικό αποτέλεσμα στην παραγωγή προσταγλανδίνης (PGE2)

η 1,8-cineole, παρούσα σε πολλά αιθέρια έλαια, αναφέρθηκε ως αναστολέας λευκοτριενίων (LTB4) και PGE2, που παράγεται βιολογικά τόσο από τις οδούς του μεταβολισμού του αραχιδονικού οξέος [ 52 ].

Α-πινένιο βρίσκεται σε κωνοφόρα (ως εκ τούτου, "πεύκο") και πολλά άλλα φυτικά αιθέρια έλαια, και παράγεται για εντομοαπωθητικές ιδιότητες του. Έχει επίσης βρεθεί ότι κατέχουν αντιβιοτική δραστικότητα ευρέως φάσματος, αν και ενδεχομένως σε υψηλότερες συγκεντρώσεις από βρεθεί σε καννάβεως¹. Το αλφα-πινένιο μπορεί να βοηθήσει τις αντιφλεγμονώδεις δραστηριότητες των κανναβινοειδών, όπως cannabidiol (CBD), ενεργώντας επί της οδού προσταγλανδίνης². Οι προσταγλανδίνες συμβάλλουν στη φλεγμονή εντείνοντας τις επιπτώσεις των άλλων φλεγμονωδών ουσιών που παράγονται από τον οργανισμό, αυξάνοντας έτσι τον πόνο και το πρήξιμο της πληγείσας περιοχής³.

https://elixinol.com/el/blog/terpenoids-hemp-alpha-pinene/

ακατεργαστο

Ένας τρόπος THC προκαλεί βλάβη στη μνήμη μειώνοντας την απελευθέρωση της ακετυλοχολίνης. Μπορούν ορισμένα terpenes κάνναβης να σώσουν τη μνήμη αυξάνοντας την ακετυλοχολίνη;

Η κάνναβη μπορεί να προκαλέσει βλάβες σε διάφορους τύπους μνήμης. Αυτή είναι μία από τις σημαντικότερες ανεπιθύμητες παρενέργειες για τους χρήστες φαρμάκων και αναψυχής. Πολλοί άνθρωποι αναζητούν στρατηγικές για να παρακάμψουν αυτό το αποτέλεσμα της THC.

Το φαινόμενο εμπλοκής είναι η ιδέα ότι άλλα συστατικά της κάνναβης μπορούν να τροποποιήσουν τις επιπτώσεις της THC. Έτσι, με την αναπαραγωγή φυτών με διαφορετικές αναλογίες κανναβινοειδών και τερπενίων, κάθε στέλεχος μπορεί να δώσει διαφορετικό υψηλό. Παρόλο που πολλά εφέ γειτνιάζουν, λίγοι έχουν σημαντικές αποδείξεις γι 'αυτούς από επιστημονικές μελέτες.

Μια από τις εικαστικές επιδράσεις των τερπενίων είναι η διάσωση βλαβών στη μνήμη που παράγεται από την THC. Συγκεκριμένα, συχνά αναφέρεται το πινένιο λόγω της ικανότητάς του να αναστέλλει ένα ένζυμο που ονομάζεται ακετυλοχολινεστεράση. Ένα πολύ γνωστό άρθρο ανασκόπησης του 2011 σχετικά με το φαινόμενο του παρελθόντος αναφέρεται συχνά για να υποστηρίξει αυτό το γεγονός:

"Ίσως το πιο συναρπαστικό, όμως, είναι η δραστικότητα [α-pinene] ως αναστολέας ακετυλοχολινεστεράσης που βοηθά τη μνήμη ... αυτό το χαρακτηριστικό θα μπορούσε να εξουδετερώσει βραχυπρόθεσμα ελλείμματα μνήμης που προκαλούνται από την τοξίκωση της THC".

Λοιπόν σήμερα θα δοκιμάσω αυτή τη θεωρία. Διαβάστε παρακάτω για να δείτε ποια στοιχεία υπάρχουν και τι λείπει ακόμα.

Βασική Φαρμακολογία Ακετυλοχολίνης

Η ακετυλοχολίνη είναι ένα μόριο σηματοδότησης που χρησιμοποιείται σε όλο το σώμα για διαφορετικούς σκοπούς:

• Απελευθερώνεται από τους κινητικούς νευρώνες και προκαλεί τη σύσπαση των μυών.
• Απελευθερώνεται από το παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα και είναι υπεύθυνο για το σήμα "ανάπαυσης και πέψης" (αντίθετα από το πιο διάσημο σήμα "αγώνα ή πτήσης" από το συμπαθητικό νευρικό σύστημα).
• Είναι ένας νευροδιαβιβαστής που απελευθερώνεται στον εγκέφαλο από τους χολινεργικούς νευρώνες , οι οποίοι ρυθμίζουν την εγρήγορση, την προσοχή, τη μάθηση και τη μνήμη. 

Δύο τύποι υποδοχέων ενεργοποιούνται από ακετυλοχολίνη: νικοτινικά (τα οποία είναι κανάλια ιόντων) και μουσκαρινικά (τα οποία είναι συζευγμένοι με πρωτεΐνες Ο υποδοχείς). Αν και οι δύο εμπλέκονται στη μνήμη, θα αποθηκεύσω τις λεπτομέρειες των υποτύπων υποδοχέων για ένα άλλο άρθρο.

Η ακετυλοχολίνη μεταβολίζεται από ένα ένζυμο που ονομάζεται ακετυλοχολινεστεράση (AChE) . Οι αναστολείς AChE αυξάνουν τα επίπεδα της ακετυλοχολίνης στον εγκέφαλο παρεμποδίζοντας τη διάσπασή του.

Ο ρόλος της ακετυλοχολίνης στη μνήμη

Η ακετυλοχολίνη έχει σημαντικό ρόλο στη μνήμη. Υπάρχει ένα τεράστιο σώμα έρευνας γύρω από αυτό, αλλά εδώ είναι μερικά μόνο σημεία:

• Η επιλεκτική καταστροφή των χολινεργικών νευρώνων στα ζώα υποβαθμίζει τη μνήμη
• Τα ελλείμματα μνήμης στην πρώιμη νόσο του Alzheimer συσχετίζονται με το βαθμό της βλάβης του χολινεργικού νευρώνα
• Οι αναστολείς AChE χρησιμοποιούνται για τη βελτίωση των γνωστικών συμπτωμάτων σε διάφορους τύπους άνοιας
• Η σκοπολαμίνη , ένα φάρμακο που χρησιμοποιείται μερικές φορές για να ληστεύει ανθρώπους, αποκλείει τους μουσκαρινικούς υποδοχείς και μπορεί να προκαλέσει πλήρη αμνησία

Χολινεργικά μονοπάτια στον εγκέφαλο. Σεπ = Μεσαίο διάφραγμα. Hip = Ιππόκαμπος

Υπάρχουν διάφορες χολινεργικές οδούς στον εγκέφαλο. Το μονοπάτι septohippocampal είναι ένα από τα χολινεργικά μονοπάτια που εμπλέκονται στη μάθηση και τη μνήμη. Αυτή η οδός περιέχει χολινεργικούς νευρώνες που εκτείνονται από το διάφραγμα έως τον ιππόκαμπο . Η ακετυλοχολίνη που απελευθερώνεται από αυτούς τους νευρώνες ρυθμίζει τις λειτουργίες μνήμης του ιππόκαμπου.

Ο ιππόκαμπος έχει τη δουλειά τόσο της κωδικοποίησης νέων αναμνήσεων όσο και της ανάκτησης παλιών αναμνήσεων. Ωστόσο, δεν μπορεί να κάνει και τα δύο σωστά την ίδια στιγμή. Πιστεύεται ότι ο ιππόκαμπος ταλαντώνεται ταχέως ανάμεσα στην κωδικοποίηση και την ανάκτηση πληροφοριών (αυτές οι ταλαντώσεις μπορούν να ανιχνευθούν από το ιπποκαμπικό EEG και ονομάζονται κύματα θεά ).

Κύμα EEG theta. Σημείωση: αυτό είναι ένα φλοιώδες κύμα θήτα, όχι ένα κύμα θήτα ιππόκαμπου, αλλά σας δίνει τη βασική ιδέα. [Wikimedia]

Φυσικά, υπάρχουν στιγμές που είναι επωφελές για τον εγκέφαλό σας να επικεντρωθεί περισσότερο είτε στην κωδικοποίηση νέων αναμνήσεων ή και περισσότερο στην ανάκληση παλιών αναμνήσεων. Όταν συναντάς μια νέα κατάσταση, ο ιππόκαμπος σου θα πρέπει να δώσει προτεραιότητα στην κωδικοποίηση νέων αναμνήσεων πάνω στην ανάκληση παλιών αναμνήσεων.

Φαίνεται ότι η ακετυλοχολίνη ρυθμίζει αυτή την ιεράρχηση της κωδικοποίησης ή της ανάκλησης των μνημών. Τα επίπεδα ακετυλοχολίνης στον ιππόκαμπο είναι υψηλά όταν εκτίθενται στην καινοτομία και αυτή η υψηλή ακετυλοχολίνη αλλάζει τις ταλαντώσεις θήτα για να ευνοήσει την κωδικοποίηση της ανάκλησης της μνήμης. Από την άλλη πλευρά, όταν ορισμένοι υποδοχείς ακετυλοχολίνης αποκλείονται, οι ταλαντώσεις ευνοούν την ανάκτηση μνήμης και η κωδικοποίηση είναι μειωμένη.

Απώλεια μνήμης ακετυλοχολίνης και THC

Όπως περιγράφηκε παραπάνω, τα μειωμένα επίπεδα ακετυλοχολίνης στον ιππόκαμπο σχετίζονται με χειρότερη μνήμη. Γνωρίζουμε ότι η THC επιδεινώνει την επεισοδιακή και λειτουργική μνήμη που εξαρτάται από τον ιππόκαμπο. Δεν πρέπει να προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι η THC μειώνει τα επίπεδα ακετυλοχολίνης στον ιππόκαμπο .

[Μια ενδιαφέρουσα πλευρική σημείωση: σε πολύ χαμηλές δόσεις, η THC στην πραγματικότητα είχε το αντίθετο αποτέλεσμα και αύξησε τον ιππόκαμπο ACh.]

Αν και η ακετυλοχολίνη έχει ένα ρόλο στις διαταραχές της μνήμης λόγω της THC, δεν είναι ο μόνος παίκτης. Στα τρωκτικά, η μνήμη εργασίας μειώθηκε εντός 20 λεπτών από τη χορήγηση του THC, ωστόσο τα επίπεδα της ακετυλοχολίνης δεν μειώθηκαν έως και 80 λεπτά μετά τη χορήγηση. Θα συζητήσω ορισμένους από τους άλλους μηχανισμούς στα επερχόμενα άρθρα.

Τι συμβαίνει λοιπόν όταν τα επίπεδα ακετυλοχολίνης ενισχύονται με τη χρήση αναστολέα AChE; Τουλάχιστον 3 διαφορετικές μελέτες έχουν δείξει ότι οι μνήμες εργασίας των αρουραίων που υποβλήθηκαν σε αγωγή με έναν αναστολέα AChE προστατεύθηκαν από την εξασθένιση από THC ή άλλους αγωνιστές υποδοχέα CB1!

Φλαβονοειδή και δραστηριότητα λιποξυγενάσης Αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες του

σεσκιτερπενικές λακτόνες στεροειδή κουμαρίνες