Αρχική Σελίδα > Η γήρανση στους οργανισμούς: Μέρος Έκτο. Η εμμηνόπαυση στις γυναίκες : Το τέλος της γονιμότητας είναι μόνο, τα γηρατειά και το τέλος σε ένα σημαντικό κομμάτι της γυναίκείας φύσης. ΔΕν είναι απαραίτητα το γήρας αυτοπροσώπως

Η γήρανση στους οργανισμούς: Μέρος Έκτο. Η εμμηνόπαυση στις γυναίκες : Το τέλος της γονιμότητας είναι μόνο, τα γηρατειά και το τέλος σε ένα σημαντικό κομμάτι της γυναίκείας φύσης. ΔΕν είναι απαραίτητα το γήρας αυτοπροσώπως

της Δήμητρας Σπανού Καθηγήτριας Χημικού, μητέρας Παιδιών

Oταν έχουμε αποχαιρετήσει οριστικά, την εποχή της τεκνοποίησης

Το τέλος της γόνιμης περιόδου στην γυναίκα, είναι συνήθως κατά την δεκαετία των 40-50 της χρόνων. Τότε για ένα διάστημα και έως ότου ισορροπήσει στην νέα ορμονική πραγματικότητα, το σώμα της βιώνει μια σημαντική αλλαγή, που δεν αφορά μόνο την γονιμότητα και την τεκνοποίηση αλλά επηρρεάζει καθοριστικά όλη την ψυχοσωματική της υπόσταση.

Οι γυναικείες ορμόνες και οι μεταβολές τους και η προσαρμογή του οργανισμού στην νέα -χωρίς σωματική γονιμότητα- φάση ης ζωής του συμβαίνουν στην δεκαετία των 40-50.

Κάποιο διάστημα πριν την εμμηνόποαυση διαπιστώνεται η πτώση των δυο βασικών γυναικείων ορμονών

Της οιστρογόνου ορμόνης και της προγεστερόνης

Αν κάποιος προσπαθήσει να χαρακτηρίσει την εμμηνόπαυση το πρώτο που θα πρέπει να δώσει είναι η

ορμονική ανεπάρκεια

που χαρακτηρίζει το στάδιο αυτό της ζωής μιας γυναίκας

Ας δούμε όμως τι συμβαίνει με τις γεννητικές ορμόνες και την συμασία τους όπως αναλυτικότερα στο

Το ενδοκρινικό Σύστημα των Οργανισμών. Μέρος Έκτο: Οι Ορμόνες του Φύλου: Τεστοστερόνη, Οιστρογόνα, Προγεστερόνη

Η επίδρασή της οιστρογόνου ορμόνης δεν περιορίζεται μόνο στον γεννετικό κύκλο.

Η οιστρογόνος ορμόνη τροφοδοτεί μέσω του αίματος όλους τους ιστούς του σώματος , διαπερνά και ζωογονεί όλες τις λειτουργίες του οργανισμού της γυναίκας όσο διαρκεί ο γεννετικός της κύκλος. Έτσι, η απότομη ή σταδιακή μείωση των οιστρογόνων έχει σημαντικές παρενέργειες.

Στον κόλπο της γυναίκας το PH γίνεται πιο αλκαλικό και έτσι αυξάνει η ευαισθησία στις μολύνσεις που επηρρεάζει και το περίβλημα της ουρήθρας. Επίσης με ην έλλειψη οιστρογόνων χάνεται μειώνεται ο κολπικός ιστός και η δραστηριότητα των αδένων του εξασθενεί.

Οι ιστοί του αιδίου και του περινέου μειώνονται επίσης.

Στην μήτρα, στο ενδομήτριο που είναι ένας εσωτερικός ιστός με αδένες και αιμοφόρα αγγεία διακόπτεται ο μηνιαίος κύκλος της ενδυνάμωσης και αποδυνάμωσής του. Τελικά κατά την περίοδο της εμμηνόπαυσης γίνεται ασθενέστερος και λεπτότερος ακατάλληλος έτσι, ώστε να εμφυτευτεί το κύημα εάν υπάρξει.

Η κινητικότητα (συστολές) των σαλπίγγων μειώνεται

Τα ωοθηλάκια των ωοθηκών δεν αναπτύσσονται πια.

Στο στήθος μειώνονται επίσης οι ιστοί εξασθενεί ο αδενικός ιστός και αυξάνονται τα λιποκύτταρα

Οι εξωτερικοί μυες που στηρίζουν τα όργανα αναπαραγωγής ατονούν κι αυτοί λόγω μείωσης των οιστρογόνων

Ο συνδετικός ιστός

( που αποτελείται από κύτταρα και άλλες ουσίες, πρωτείνες κυρίως ) επηρρεάζεται σημαντικά. Έχει βρεθεί ότι υποδοχείς οιστρογόνων σε κύτταρα του δέρματος παράγουν το κολλαγόνο. Όταν τα οιστρογόνα μειώνονται πέφτει και η παραγωγη του κολαγόνου άρα η σφριγιλότητα του δέρματος

Γενικότερα στο δέρμα εκτός από την μείωση του κολαγόνου έχουμε και αφυδάτωση ίσως αυτό οφείλεται στην ανισορρόπηση των ορμονών των επινεφρίδιων (αλατοκορτικοειδή) (Να θυμηθούμε πως η κατακράτηση υγρών σχετίζεται με την περιεκτικότητα των ιστών σε άλατα κυρίως χλωριούχου νατρίου

Απώλεια μελανοκυττάρων

Η απώλεια μελανοκυττάρων έχει συνέπεια και μείωση της μελανίνης του δέρματος (που απορροφά σε έναν βαθμό την υπεριώδη ακτινιβολία).

Έχει διαπιστωθεί ότι η πιπεριδίνη, μια ουσία που βρίσκεται στο πιπέρι, διεγείρει τον πολαπλασιασμό των μελανοκυττάρων του δέρματος

Αύξηση των περιπτώσεων καρκίνου δέρματος και άλλων δερματικών προβλημάτων.

Τα κύτταρα του δερματος είναι όμοια με εκείνα της περιοχής στην ουριτική οδό και τον κόλπο και υφίστανται ανάλογες παρενέργειες από την έλλειψη των οιστρογόνων (ζάρωμα, ξήρανση, απώλεια ελαστικότητας)

Η ξήρανση οφείλεται σε μειωμένη δραστηριότητα των σμηματογόνων αδένων

Στα μαλλιά στις αύλακες των τριχών υπάρχουν υποδοχείς της οιστρογόνου ορμόνης που συμβάλλουν (μέσω των πρωτεινών που παράγονται) στην ανάπτυξη και την υγεία των μαλλιών . Μείωση της οιστρογόνου ορμόνης κατά την εμμηνόπαυση, μπορεί να έχει αποτέλεσμα τρίχες άτονες λεπτές και θαμπές

Άλλη μεταβολή που παρατηρείται σε ορισμένες γυναίκες, είναι η υπερτρίχωση -υπερβολική αύξηση σκούρων και παχιών τριχών που επηρρεάζονται απότις ορμόνες του φύλου. Σε αντίθεση με τις λεπτές και μη έγχρωμες τρίχες που καλύπτουν μεγαλο μέρος από το σώμα, ένα δεύτερο είδος τριχών -παχιές σκούρες- έχουν άμεση σχέση με τις ορμόνες του φύλου. Στην γυναίκα κατά την εμμηνόπαυση, η αναλογία ανδρικών/ γυναικείων ορμονών μεταβάλλεται λόγω απώλειας της οιστρογόνου ορμόνης και αυτό επηρρεάζει την δεύτερη τριχοφυία.

Τα οστά έχουν μεγαλύτερο πρόβλημα κατά την εμμηνόπαυση και επειδή υπάρχει απώλεια ιστών, (οστικού και μυικού) κατά την εμμηνόπαυση, αλλά και ησύνθεση κολλαγόνου είναι μειωμένη. Αυτά τα δυο που προκαλούν προβλήματα κυρίως στις αρθρώσεις.

Κυρίως όμως η ανισορρόπηση της περιεκτικότητας ασβεστίου στον οργανισμό που έχει σαν αρχική αιτία την έλλειψη των οιστρογόνων. Τα οιστρογόνα εκτός των άλλων, συντελουν και στην ευχαίρεια χρήσης άλλων ορμονών όπως η καλσιτονίνη που είναι υπεύθυνη για την διατήρηση σταθερού επιπέδου ασβεστίου στον οργανισμό

Τι συμβαίνει με τις ορμόνες των επινεφριδίων

Οι γυναικείες ορμόνες (αλλά και οι ανδρικές) παράγονται τους γεννετικούς βέβαια αδένες στο σώμα αλλά και τα επινεφρίδια

Ας μιλήσουμε λίγο για τις ορμόνες των επινεφριδίων γιατί φαίνεται να παίζουν καθοριστικό ρόλο σε ορισμένα από τα συπτώματα που συνοδεύουν την εμμηνόπαυση .

Στα επινεφρίδια εκτός από τις γεννετικές ορμόνες παράγονται επίσης και δυο άλλοι τύποι ορμονών τα αλατοκορτικοειδή και τα γλυκοκορτικοειδή. Και οι τρεις τύποι ορμονών ελέγχονται από την ίδια ορμόνη της υπόφυσης του εγκεφάλου την φλοιοτρόπο ορμόνη της υπόφυσης ACTH που εκτός από τον έλεγχο των ανδρογόνων και οιστρογόνων ορμονών των επινεφριδίων, έχει άμεση σχέση με τα γλυκοκορτικοειδή (κορτιζόνη) και σε έναν μικρό βαθμό στα αλατοκορτικοειδή

Η έκκριση της φλοιοτρόπου ορμόνης ACTH παράγεται από τον οργανισμό σε ημερήσια βάση και είναι απαραίτητη όχι μόνο για την παραγωγή γλυκοκορτικοειδών και ανδρογόνων οιστρογόνων των επινεφριδίων αλλά και για την διήρησή τους σε καλή κατάσταση.

Σε φυσιολογικές καταστάσεις η επιδράσεις ανδρογόνων και οιστρογόνων των επινεφριδίων τους στον οργανισμό είναι ασήμαντες, όμως σε περιπτώσεις απόκκλισης από τις φυσιολογικές τιμές υπάρχουν σημαντικές παρενέργειες.

Σε ανεπαρκής έκκριση γλυκοκορτικοειδών λόγω βλάβης επινεφριδίων ή και για άλλους λόγους (π.χ. ενζυμικούς) η έκκριση της ορμόνης αυξάνεται Αντίθετα σε τεχνητή αύξηση των γλυκοκορτικοειδών (παρατεταμένη χορήγηση ) η υπόφυση ατροφεί . Αυτό συμβαίνει γιατί,

στάθμη της φλοιοτρόπου ορμόνης ACTH ελέγχεται από την συγκέντρωση των γλυκοκορτικοειδών (με μηχανισμό αρνητικής ανατροφοδότησης) από το stress και από την αδρεναλίνη (σχετικό)

Ακόμα η περίσσεια των γλυκοκορτικοειδών που δίνει αποτελέσματα (λίπος στην κοιλιά, ατροφία δέρματος και ιστών, οι τρίχες ατονούν, ) όπως και η σημαντική διέγερση των αλατοκορτικοειδών (κατακράτηση χλωριούχου νατρίου και νερού, υποκαλιαιμία, σωματική εξάντληση, αρτηριακή υπέρταση, αυξημένη αποβολή ασβεστίου από τα ούρα και οστεοπόρωση, αίσθημα πείνας, και ψυχωτικές εκδηλώσεις )

Η φλοιοτρόπος ορμόνη τα αλατοκορτικοειδή τα γλυκοκορτικοειδή και τα ανδρογόνα και οιστρογόνα του φλοιού των επινεφριδίων

συνδέονται και ισορροπούν το ένα το άλλο.

Τελικά από ότι έχω συμπεράνει (και με κάθε επιφύλαξη γιατί λόγους που έχω αναφέρει)

Τα περισσότερα συπτώματα όταν υπάρχει περίσσεια γλυκοκορτικοειδών (λίπος στην κοιλιά, ατροφία δέρματος και ιστών, οι τρίχες ατονούν), και περίσσειας αλατοκορτικοειδών (κατακράτηση χλωριούχου νατρίου και νερού, υποκαλιαιμία, σωματική εξάντληση, αρτηριακή υπέρταση, αυξημένη αποβολή ασβεστίου από τα ούρα και οστεοπόρωση, αίσθημα πείνας, και ψυχωτικές εκδηλώσεις ) στα επινεφρίδια

που είναι κάποια από τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης,

Πιθανόν να είναι απλά η προσπάθεια του οργανισμού να ισορροπήσει την μειωμένη παραγωγή οιστρογόνων από τα επινεφρίδια, που συμβαίνει στην γυναίκα κατά την εμμηνόπαυση, με την απορρόφηση της της φλοιοτρόπου ορμόνης ACTH (που παράγεται σταθερά και επιδρά στα επινεφρίδια) από τις δυο άλλες κατηγορίες υποδοχέων κυττάρων των επινεφριδίων , που παράγουν τα αλατοστεροειδή (αλδοστερόνη) και γλυκοκορτικοειδή (κορτιζόλη και κορτικοστερόνη)

Δεδομένου ότι η κορτικοστερόνη εμφανίζει και μικρή αλατοκορτικοειδή επίδραση, δηλαδή επηρρεάζει και την παραγωγή των αλατοκορτικοειδών η υπόθεση φαίνεται να έχει λογική βάση και αποτελεί σήμερα έναν βιολογικό δείκτη για την γήρανση

Βέβαια πολλές γυναίκες βιώνουν μια ψυχοσωματική κατάσταση που επεκτείνεται πολύ περισότερο χρόνο μετά το τέλος της γονιμότητας και εμφανίζει άλλα συμπτώματα που δύσκολα συνδέονται με τις ορμόνες του φύλου

Η τεστοστερόνη, ο ρόλος της στον οργανισμό της γυναίκας και τι συμβαίνει μετά την εμμηνόπαυση

Η τεστοστερόνη δεν είναι αποκλειστικά ανδρική ορμόνη αλλά παράγεται και στον γυναικείο οργανισμό στον φλοιό και σε μικρές ποσότητες

1. στο εσωτερικό περίβλημα της ωοθήκης το οποίο μετατρέπεται στην ασθενή γυναικεία ορμόνη οιστρόνη που συμβάλει στην καλή υγεία των γεννητικών οργάνων της γυναίκας και επιτελεί τις λειτουργείες της ισχυρής οιστρογόνου οιστραδιόλης που υπάρχει πριν την εμμηνόπαυση.

2. Η πρόδρομος ορμόνη για την κατασκευή τεστοστερόνης των επινεφριδίων είναι η ορμόνη των επινεφριδίων Δευδροεπιανδροστερόνη (ή DHEA). Φτιάχνεται στον φλοιό των επινεφριδίων με πρόδρομη ουσία την χοληστερόλη σαν ελεύθερη ορμόνη αλλά και ενωμένη με μια θειική ρίζα. Μεταβολίζεται στο ήπαρ και ο μεταβολισμός μπορεί να φτάσει έως την τεστοστερόνη και είναι η μοναδική πηγή της τεστοστερόνης για την γυναίκα σε αντίθεση με τον άνδρα που παράγει κυρίως στους γεννητικούς αδένες..

Διαβάστε περισσότερα: https://dimitra-spanoy.webnode.gr/products/meros-pempto/

Οι γυναίκες σε νεαρή ηλικία έχουν περίπου το 10% της ποσότητας τεστοστερόνης που έχουν οι άνδρες της ίδιας ηλικίας αλλά από την ηλικία των 40 ετών, έχουν περίπου τη μισή ποσότητα σε σχέση με τους άνδρες! Μετά την εμμηνόπαυση, μερικές γυναίκες μπορεί να έχουν υψηλότερα επίπεδα τεστοστερόνης σε σχέση με τους άνδρες της ίδιας ηλικίας. απόσπασμα (https://hashimoto.gr/10-alithies-gia-tin-testosteroni-stis-ginekes/)

Η Τεστοστερόνη είναι σημαντική για να διατηρείται η ενεργητικότητα και ο ενθουσιασμός στην ζωή. Κατά την εμμηνόπαυση στην γυναίκα αλλάζει όμως η σχέση οιστρογόνων/ τεστοστερόνης με αποτελέσματα όπως αύξηση τριχοφυίας προσθήκη βάρους στην μέση κ.α.

Η μείωση της οιστρογόνου ορμόνης οισταδιόλης, επηρρεάζει το καρδιοαγγειακό σύστημα

Μετά την εμμηνόπαυση αυξάνονται τα προβλήματα κυκλοφορικού συστήματος και καρδιάς. Όσο υπάρχει η οιστραδιόλη ελέγχεται η LDL και προωθείται η αύξηση της καλής χοληστερόλης HDL . Μετά την εμμηνόπαυση τον ρόλο της αναλαμβάνει η ασθενής οιστρόνη και εμφανίζεται αύξηση της LDL με συνέπειες να αρχίζουν καρδιοαγγειακά θέματα. Επίσης η απώλεια της οιστραδιόλης φέρνει σύσφιξη στα αγγεία με αποτέλεσμα την αύξηση της πίεσης.

Η μείωση της οιστρογόνου ορμόνης οισταδιόλης, επηρρεάζει επήσης τις εγκεφαλικές δραστηριότητες

Η οιστραδιόλη είναι η πιο δραστική ορμόνη από τα οιστρογόνα για τουλάχιστον 50 δραστηριότητες στον εγκέφαλο. Υποδοχείς οιστρογόνου βρίσκονται στον ιππόκαμπο του εγκεφάλου και γι αυτό μετά την εμμηνόπαυση συχνά παρουσιάζονται προβλήματα μνήμης Επίσης ελέγχει τις τις γνωστικές λειτουργίες όπως της σκέψης και της αντίληψης

Αντίθετα οι υποδοχείς της προγεστερόνης στον εγκέφαλο μπορεί να προκαλούν δυσάρεστη διάθεση (όπως κατά το τέλος του κύκλου της περιόδου που επικρατεί της οιστραδιόλης.

Τελικά η καλή ισορροπία των ορμονών αποτελεί το κλειδι για την σωματική και ψυχική μας ισορροπία και την ευτυχία μας στην ζωή και μετά την εμμηνόπαυση