Δήμητρα Σπανού χημικός, καθηγήτρια του 1ου Γυμνασίου Δάφνης
Ο γλυκοκάλυκας είναι μια προστατευτική δομή στο εξωτερικό του κυττάρου που η ύπαρξή της ανακαλύφθηκε το 1970 από τους Martinez και Palomo
Ο γλυκοκάλυκας είναι ένα στρώμα στην εξωτερική επιφάνεια της κυτταρικής μεμβράνης στα ευκαρυωτικά και προκαρυωτικά κύτταρα, αλλά και στο εξωτερικό του κυτταρικού τοιχώματος στα προκαρυωτικά κύτταρα που αποτελείται από γλυκοπρωτεϊνες, πρωτεϊνογλυκάνες και γλυκολιπίδια, μαζί με μόρια νερού, δηλαδή, πολυσακχαρίτες ομοιοποΑλικά συνδεδεμένους με πρωτεϊνες και λιπίδια στο εξωτερικό μέρος της κυτταρικής μεμβράνης (γλυκολιπίδια, φωσφολιπίδια, χοληστερόλη, σφιγγολιπίδια).
Δίνει μια ινώδη δομή που προεξέχει και καλύπτει την μεμβράνη των ευκαριωτικών και προκαρυωτικών κυττάρων ή εξωτερικά από το κυτταρικό τοίχωμα κυττάρων που διαθέτουν τέτοιο, σχηματίζοντας ένα επίστρωμα μεταξύ κυτταρικής μεμβράνης και περιβάλλοντος ή κυτταρικού τοιχώματος και περιβάλλοντος σε κύτταρα που διαθέτουν κυτταρικό τοίχωμα.
ποτελείται από τμήματα γλυκοπρωτεϊνών και γλυκολιπιδίων που είναι ενσωματωμένα στην κυτταρική μεμβράνη τα οποία περιπλέκονται και δημιουργούν ένα διάχυτο δικτυωτό στρώμα από 2-20 nm, που επικαλύπτει το κύτταρο μe σημαντικό και πολλαπλό ρόλο.
Ο ρόλος του συνίσταται στην ενίσχυση της προστασίας , της επικοινωνίας, της κυτταρικής αναγνώρισης και προσκόλλησης προς δημιουργία ιστών, του ελέγχου των μορίων που εισέρχονται στο κύτταρο (μεταξύ των οποίων και ορμόνες) και μετανάστευσης των κυττάρων, της συνεργασίας με αμυντικά κύτταρα.
Ιδαίτερο ρόλο παίζει στο ενδοθήλιο, που είναι ένα οργανωμένο σύνολο κυττάρων που καλύπτει το εσωτερικό των λεμφαγγείων , των αιμοφόρων αγγείων και του μυοκαρδίου και συμμετέχει στον έλεγχο των ουσιών που ανταλλάσσονται εκεί.
ΠΗΓΕΣ
https://www.nature.com/articles/nrneph.2015.162
Βασικές Έννοιες Κυτταρολογίας Παναγιώτης Δ Οικονομόπουλος
https://opencourses.auth.gr/modules/document/file.php/OCRS321/%CE%A0%CE%B1%CF%81%CE%BF%CF%85%CF%83%CE%B9%CE%AC%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82%20%CE%9C%CE%B1%CE%B8%CE%AE%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%BF%CF%82/08%2C%CE%9A%CF%85%CF%84%CF%84%CE%B1%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%AE%20%CE%92%CE%B9%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B18fin.pdf
Ο γλυκοκάλυκας, που εντοπίζεται στην εξωτερική πλευρά της κυτταρικής μεμβράνης των ζωικών κυττάρων, αποτελείται από γλυκοπρωτεΐνες, πρωτεογλυκάνες και γλυκολιπίδια της μεμβράνης, δηλαδή είναι το σύνολο των υδατανθρακικών ομάδων της εξωτερικής πλευράς της κυτταρικής μεβράνης. • Ο γλυκοκάλυκας συμμετέχει στην μοριακή αναγνώριση. Για παράδειγμα, η L-σελεκτίνη των λευκών αιμοσφαρίων αναγνωρίζει κύτταρα με γλυκοκάλυκα που περιέχει Ν-ακετυλογλυκοζαμίνη (GlcNAc), φουκόζη (Fuc), γαλακτόζη (Gal) και σιαλικό οξύ(Ν-ακετυλονευραμινικό οξύ (ΝΑΝΑ).