2ο μέρος. Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία με τον Χριστιανισμό και τον Ελληνισμό συνενώνει τους λαούς της Αν. Μεσογείου, για να αποδυναμωθεί 7 αιώνες μετά, από πολεμικούς νομαδικούς λαούς που δεν ενσωματώθηκαν και σταυροφόρους που κατέκλυσαν τις περιοχές της

Δήμητρα Σπανού

 

 

υπό κατασκευή

Η ΙΔΡΥΣΗ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ

Η ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ ΜΕΤΑ ΤΟΝ 5Ο ΜΧ ΑΙΩΝΑ,

  ΣΤΗΡΙΖΕΤΑΙ ΣΤΟΝ ΚΑΤΑΚΤΗΜΕΝΟ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ, 

ΕΝΣΩΜΑΤΩΝΕΙ ΑΛΛΟΥΣ ΠΕΡΙΦΕΡΙΑΚΟΥΣ ΛΑΟΥΣ ΚΑΙ ΦΥΛΕΣ ΠΟΥ ΕΡΧΟΝΤΑΝ ΑΠΟ ΑΝΑΤΟΛΙΚΑ  

ΚΑΙ ΜΕ ΣΤΗΡΙΓΜΑΤΑ ΤΟΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟ ΚΑΙ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟ, ΟΔΗΓΕΙ ΤΙΣ ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ 

σε συνέχεια από το Ο Ελληνισμός από την Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία έως το Βυζάντιο. Βασισμένο κυρίως, στο βιβλίο του Νίκου Γ. Σβορώνου. ΑΝΑΛΕΚΤΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΟΓΡΑΦΙΑΣ: 1ο Η ιστορία του Ελληνισμού από τη Ρωμαϊκή μέχρι την Φράγκικη κατάκτηση 1204μ.Χ.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΒΑΡΒΑΡΙΚΩΝ ΦΥΛΩΝ ΑΠΟ ΤΟΝ 3ο ΕΩΣ ΤΟΝ 6ο ΑΙΩΝΑ ΚΑΙ ΟΙ  ΜΕΤΕΠΕΙΤΑ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ

Φυλές επιδρομέων όπως οι Ούννοι και οι Γότθοι λεηλατούσαν και ερήμωναν την βαλκανικη χερσόνησο έως και την Νότια Ελλάδα  μετά από την λαφυραγώγηση των περιοχών αποσύρονταν, αφού απόψεις για εθνικά συμφέροντα και εδαφική κυριαρχία δεν ήταν κοινές  σε αυτούς.

Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα την εγκατάσταση άλλων πληθυσμών στα Βαλκάνια από τον 5ο έως τον 7ο αιώνα, ιδιαίτερα των Σλάβων (υπό την αρχηγία Βουλγάρων και Αβάρων 5ος και 6ος αιώνας) και Σέρβων (6ος αιώνας) . Οι Βούλγαροι ιδρύουν ανεξάρτητο κράτος τοότιων Σλαβικών κρατών στην Βυζαντινή αυτοκρατορία τον 7ο αιώνα. Το Βυζάντιο ακολουθεί τακτικές εξελληνισμού και εκχριστιανισμου με αποτέλεσμα την ενσωμάτωση των Νότιων Σλαβικών κρατών στην Βυζαντινή Αυτοκρατορία, τακτική που συνεχίστηκε στους επόμενους αιώνες με την επέλαση τούρκικων φύλων στην  περιοχές του Βυζαντίου, με σχετικά αποτελέσματα γιατί ταυτόχρονα η αυτοκρατορία είχε να αντιμετωπίσει  από τα δυτικά της τις επιθέσεις των Νορμανδών και των Ούγγρων και γενικότερα την επιβουλευτικές  τακτικές των Σταυροφοριών.

 

ΟΙ ΣΧΕΣΕΙΣ ΤΩΝ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΩΝ ΜΕ ΤΙΣ ΤΟΥΡΚΙΚΕΣ ΦΥΛΕΣ 

ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΕΜΦΑΝΙΣΗΣ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΝΔ ΕΥΡΩΠΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ

Το Τουρκικό έθνος η απλά αυτοί που αναφέρθηκαν σαν Τούρκοι (από έλληνες  συγγραφείς τον 6μΧ αιώνα και παλαιότερα από Λατίνους σαν Turcae)  και έχουν ακουστεί ακόμα και σαν Σκύθες, και Μασαγέτες (αυτούς στην περιοχή της Ταναϊδας) είναι ένας κλάδος των Τούρκικων φύλων που από τον 6ο αιώνα και μετά εγκαταστάθηκαν κατά περιόδους στις πεδιάδες της Νότιας Ρωσίας και δυτικότερα και έγιναν γεωργοί με μια περισσότερο ήσυχη ζωή. Όσοι όμως έμειναν πίσω στις περιοχές της Κασπίας και των Αλταϊκών ορέων, εξακολουθούσαν την νομαδική, άγρια και πολεμική ζωή τους, τόσο που λαοί όπως οι Άραβες, και οι Πέρσες τυς επέλεγαν για μισθοφόρους στους στρατούς τους αλλά και βυζαντινοί αυτοκράτορες όπως 

ο Κωνσταντίνος ο Πορφυρογέννητοος (905 - 959μ.Χ.)

Γνωστοί για τις πολεμικές τους ικανότητες ήταν οι Σελτζούκοι Τούρκοι, οι οποίοι εγκαταστάθηκαν σε περιοχές της Περσίας και αργότερα συνεργάστηκαν με τον χαλίφη της Βαγδάτης εναντίον των Φατιμιδών της Αιγύπτου

Αυτό άνοιξε τον δρόμο σε άλλα αντίστοιχα Τουρκικά φύλα στην συνέχεια προς την Αρμενία την οποία οι αγριότητες που ακολούθησαν τρομοκράτησαν τους κατοίκους ώστε πολλοί εγκατέλειψαν τα εδάφη τους , τα παραχώρησαν στο Βυζάντιο με την ελπίδα να τα διασώσουν και  εγκαταστάθηκαν σε εδάφη της Μ Ασίας που τους παραχωρήθηκαν.

Αυτό συνέβη  επί αυτοκράτορα Βασιλείου του Βουλγαροκτόνου (958-1025μΧ) 

Η ΑΝΟΔΟΣ ΤΩΝ ΜΕΓΑΛΟΚΤΗΜΟΝΩΝ ΚΑΙ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΩΝ- ΣΤΑΔΙΑΚΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΔΥΝΑΜΗΣ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ ΚΑΙ ΕΛΑΤΤΩΣΗ ΤΩΝ ΜΙΚΡΟΚΑΛΛΙΕΡΓΗΤΩΝ  

Ενώ στην Αυτοκρατορία οι προηγούμενοι 7 αιώνες (4ος-10ος)

συνετής διοίκησης της Αυτοκρατορίας αποδίδουν καρπούς κι   διανύει περίοδο ακμής του πολιτισμού και  γραμμάτων, το κράτος αρχίζει να  αποδυναμώνεται γιατί κερδίζουν δύναμη η στρατιωτική αριστοκρατία και ισχυροί γαιοκτήμονες (κάτι που τότε παρατηρούνταν μόνο στην Δύση) σε βάρος των αγροτών, που η αυτοκρατορία το εμποδίζει (όσο μπορεί ακόμα) .

Ταυτόχρονα αναπτύσσονται εθνικά κινήματα που οδηγούν στην ανεξαρτηκοποίηση και ίδρυση νέων κρατών ( Βουλγαρια, Σερβια, Ρουμανία, Αρμενία) και το Βυζάντιο συρρικνώνεται μόνο εκέι που έχει Ελληνικά εδάφη

Ο αυτοκράτορας,   δεν κατάφερε να διατηρήσει στρατο στην Αρμενία για να προστατέψει τα εδάφη από τις αγριότητες τούρκικων φύλων, λόγω της απόστασης και της επέκτασης της αυτοκρατορίας, που βάλοταν ταυτόχρονα από εχθρούς, 

και από Βορρά και δυτικά από τους 

Νορμανδούς 

 Οι  Τούρκοι συνέχισαν με λεηλασίες και καταστροφές κυρίως επί Κωνσταντίνου Μονομάχου 1042 -1054μΧ που τήρησε λανθασμένες πολιτικές σχετικά με το πρόβλημα. Επίσης, αποδίδει ακόμα περισσότερα δικαιώματα στους γαιοκτήμονες, νοθεύει το χρυσό νόμισμα, παραχωρεί σε ανώτερους πολιτικούς και στρατιωτικούς νομη κρατικής γης.

Εκείνη την περίοδο επίσης και με την άνοδο της αριστοκρατίας, διάφορες ομάδες στα εσωτερικά του κράτους ανταγωνίζονται και επικρατούν οι επεμβάσεις οι μηχανοραφίες και οι εναλλαγή αυτοκρατόρων με σύντομες βασιλείες και οι προνομιούχοι πετυχαίνουν περισσότερα φορολογικά προνόμια.

Όλα αυτά είχαν συνέπεια την μείωση των δημοσίων εσόδων και διογκωμένη κρατική μηχανή, μειώνεται ο εθνικός στρατός με την εξαγορά της στρατιωτικής θητείας και αντικαθίσταται από ξένους μισθοφόρους.

Από το 1059 έως το 1067 μ.Χ. βασίλεψε ο Κωνσταντίνος Ι Δούκας και στην συνέχεια από το 1067 έως το 1068 μ.Χ. ο γιος του Μιχαήλ Ζ Δούκας που βασίλεψε από το 1071- 1078μ.Χ. και κατόπιν παραιτήθηκε και έγινε μητροπολίτης Εφέσσου. 

Τότε στα μέσα του 11ου αιώνα, τούρκικα φύλα της Ευρώπης ενοχλούν από Βορρά και οι Σελτζούκοι Τούρκοι επεκτείνονται από την Αρμενία  στις γύρω περιοχές

ενισχυμένοι από τους Πέρσες και τον χαλίφη της Βαγδάτης.

Δυναμώνουν και επιτίθενται και καταλαμβάνουνε πόλεις της ανατολικής αυτοκρατορίας

, όπως στην Καισάρεια που καταστρέφουν το 1067  , το Ικόνιο το 1069 και την περιοχή Χωνών Φρυγίας το 1070

Αμέσως μετά αρχίζει και η επικράτηση μερίδας πολιτικών, που θα κυβερνήσουν μετά για μεγάλο χρονικό διάστημα 

Το 1071μΧ ο γενναίος Αυτοκράτορας Ρωμανός ο Δ (1030 - 1072μ.Χ.) παντρεύτηκε την Ευδοκία, σύζυγο του Κωνσταντίνου Δούκα και ξεκίνησε με 100000 στρατό που αναγκάστηκε να προχωρήσει έως την Αρμενία για να τους  αντιμετωπίσει.  Παρ όλο που  πολέμησαν γενναία, όμως δεν καταφέρνουν να νικήσουν γιατί ο στρατός δεν είναι ομοιογενής και υπήρχαν μέσα προσωπικοί εχθροί του, Φράγκοι, Τούρκοι ακόμα και  Έλληνες αξιωματικοί αλλά και οι Δούκες.

 Ο αυτοκράτορας συνελήφθη αιχμάλωτος, όμως κατάφρε να διαφύγη, γύρισε στην Κωνσταντινουπολη όπου τυφλώθηκε από τους Δούκες μέχρι θανάτου.

Από το  διάστημα από 1025 έως της ανόδου του Αλέξιου Κομνηνού στο θρόνο το 1081 οι οι Σελτζούκοι πολυάριθμοι πια, επεκτείνονται στην Αρμενία  και στην Μικρά Ασία έως την Βιθυνία. Επί της βασιλείας του Μιχαήλ Ζ Δούκα, ο Σουλεϊμάν ιδρύει Τουρκικο κράτος στη Βιθυνία.

ΕΝ ΤΩ ΜΕΤΑΞΥ...

Η ΔΥΤΙΚΕΣ ΧΩΡΕΣ ΒΓΑΙΝΟΥΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΑΚΡΑ ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΗΣ ΥΠΟΑΝΑΠΤΥΞΗΣ, ΤΩΝ ΣΥΓΚΡΟΎΣΕΩΝ ΤΩΝ ΦΕΟΥΔΩΝ, ΤΩΝ ΠΕΙΡΑΤΙΚΩΝ ΕΠΙΔΡΟΜΩΝ, ΤΗΣ ΕΞΑΘΛΙΩΣΗΣ ΤΗΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ. 

Η ΑΝΑΚΑΜΨΗ ΑΥΤΗ ΟΜΩΣ ΣΥΝΔΥΑΖΕΤΑΙ ΜΕ ΤΟΝ ΕΠΕΚΤΑΤΙΣΜΟ ΠΡΟΣ ΤΑ ΑΝΑΤΟΛΙΚΑ

Στις αρχές του 11ου αιώνα η Δύση φαίνεται να ανακάμπτει από την πτωτική ιστορική περίοδο που ακολούθησε την διάλυση της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας και εμφανίζει σημάδια ανάκαμψης που επαναφέρουν κατά κάποιο τρόπο τον κρατικό έεγχο με την παράλληλη ανάκαμψη της αγροτικής οικονομίας,  άνοδο του βιοτικού επιπέδου, της πνευματικής ζωής, την διοργάνωση της Εκκλησίας, την αρχή της δημιουργίας αστικής τάξης.

Παρ όλη όμως την ανάπτυξη, η ιδεολογία που τελικα κυριαρχεί, είναι η εξάπλωση προς τα Ανατολικά μέσω των Σταυροφοριών με την συνένωση των Χριστιανικών δυνάμεων εναντίον του Ισλάμ και η κατάκτηση των Αγίων τόπων.

Παρ' ότι  Φράγκικη μοναρχία και οι Νορμανδοί που προεξέχουν των στρατιωτικών  επιχειρήσεων που ακοουθούν, μικρή σχέση είχαν με  τον Ισλαμικό κόσμο ο οποίος  επικεντρώνονταν στην Αραβία και την Μέση Ανατολή αφού οι Τούρκοι ήρθαν και εξισλαμισθηκαν εκεί πολύ τελευταία.

Κι ενώ οι Βυζαντινοί ήταν απασχολημένοι με τους Σελτζουκους που κατακτούσαν και εξανδραποδιζουν τους πληθυσμούς πόλεων των συνόρων της βυζαντινής αυτοκρατορίας όπως Καισαρεία, Χώνιο, Μελητινή Ικόνιο, Χώνες, και εγκαθιστούν τούρκικες φρουρές στις πόλεις της αυτοκρατορίας, Νίκαια, 

οι Νορμανδοί άρχισαν να έρχονται στην Ιταλία σαν μισθοφόροι των λομβαρδών πριγκίπων, δημιουργούν σύντομα ανεξάρτητα πριγκιπάτα με τις ευλογίες του πάπα.

Το 1071 οι Νορμανδοί γίνονται κύριοι του Μπάρι, της πρωτεύουσας των Βυζαντινών κτήσεων της Ιταλίας και το 1072 γίνονται κύριοι του Παλέρμο.

Η Βυζαντινή κυριαρχία παύει και στην Αδριατική κυριαρχεί ο Νορμανδικός πειρατικός στόλος και σύντομα, με τις ευλογίες του Πάπα, μεταφέρουν την επίθεση απέναντι στις βαλκανικές χώρες.

 

 ΟΙ ΚΟΜΝΗΝΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΑΓΏΝΕΣ ΤΟΥΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΆΣΩΣΗ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΊΟΥ ΣΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ 2ΗΣ ΧΙΛΙΕΤΙΑΣ,  

ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΚΑΤΑΚΤΗΤΙΚΩΝ ΕΠΙΙΒΟΥΛΩΝ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΕΧΘΡΩΝ ΚΑΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΉΣ ΠΡΟΔΟΣΊΑΣ

Oι περίοδος στις αρχές της 2ης χιλιετίας χαρακτηρίζονται από την επίμονη προσπαθεια των Βυζαντινών κα κρατήσουν την αυτοκρατορία, η οποία ήταν ήδη περικυκλωμένη απο φανερούς και επικίνδυνους εχθρούς αλλά ακόμα πιο επικίνδυνους φίλους που τους οδηγούσαν στην εξέλιξη των γεγονότων σε αμφιλεγόμενες συμμαχίες αλλά και σε διείσδυση στα εσωτερικά του κράτους αλλότριων συμφερόντων

Αμέσως μετά τον επικίνδυνο κατήφορο που είχε πάρει η Βυζαντινή αυτοκρατορία επί Δουκών, στην κορυφή του  κράτους κυριάρχησαν οι Κομνηνοί, μια δυναστεία ευγενών από την Θράκη που κυβέρνησαν την Βυζαντινή Αυτοκρατορία από το 1081 έως το 1185 και ίδρυσαν και κυβέρνησαν την Αυτοκρατορία της Τραπεζούντας (1204 έως 1261):  Στα επόμενα χρόνια ο Αλέξιος Κομνηνός ανακτά πόλεις της Μικράς Ασιας για το Βυζάντιο, όμως αναγκάζεται να συνεργαστεί με Σταυροφόρους και Τούρκους . Επί αυτοκράτορα Μιχαήλ , ο Αλέξιος Κομνηνος, ως στρατηγός συνεργάστηκε με τους Σελτζούκους και τον βοήθησαν κατά των Νορμανδών.  Κέρδισε την εύνοια της αυτοκράτηρας Μαρίας Αλανής και συνέλαβε εχθρούς της όπως τον λόγιο και ρήτορα Νικηφόρο Βρυέννιο και τον στρατηγό στασιαστή Νικιφόρο Βασιλάκιο. Όταν ανέβηκε στον θρόνο νυμφέυθηκε την εγγονή του Ι. Δούκα και επανέφερε στον θρόνο τον γιο του Μιχαήλ Δούκα,  Κωνσταντίνο Δουκα σαν συναυτοκράτορα. Για να αντιμετωπίσει τους Νορμανδούς που είχαν καταλάβει την Βυζαντινή Ιταλία αναγκάστηκε να ζητήσει την βοήθεια των Ενετών. Νικά  τον  Εμίρη - πειρατή Τσαχά που επετέθηκε στην Κωνσταντινούπολη,  με του σουλτάνου των Σελτζούκων Τουρκων Κιλιτζ Αγα που εξουδετερώνει τον Τσεχά.

Ζητά την βοήθεια Σταυροφόρων που πολιορκούν και ανακαταλαμβάνουν την Νικαια   από τους Τούρκους και την παραδίδουν στον Αλέξιο και Ελληνική κυριαρχία επεκτείνεται έως την Βιθυνία.Οι Τουρκοι επανέρχονται το 1112-3 με μεγάλη ληστρική εκστρατεία στην Βιθυνία όμως ο Αλέξιος τους κατατροπώνει με εκστρατεία νότια του Ολύμπου Νικαιας. Εκστρατεία επιχείρησε και στην συνέχεια έως το Φιλιμήλιο (σημερινό Ακ Σεχίρ) και ελευθέρωσε χιλιάδες Ελληνες ααιχμαλώτους.. Από τις καταστροφές μεγάλη έκταση πήρε το δουλεμπόριο από την σύλληψη αιχμαλώτων.

 Η αιτία για την μεγάλη επέκταση της τουρκικής κατοχής στην Ανατολική Μικρά Ασία (Γαλατια, Καρια, Στρόβιλος κ.α.) ήταν η απασχόληση με την Ευρώπη.

Ποιοί ήταν οι Πατσινάκες; Mea-Colpa Κάθε Μέρα Νέα Κόλπα Χρήσιμα
Τα ίδια ακολούθησαν και με τον επόμενο αυτοκράτορα, Ιωάννη Κομνηνό το 1118 που ελευθέρωσε περιοχές όπως η Λαοδίκια  που είχαν υποστεί καταστροφές και μειώσεις πληθυσμών, όμως,  οι Πατσινακοι, (Πετσενέγοι ή Πατσινάκοι Τούρκοι της Ευρώπης) τον ανάγκασαν να επιστρέψει στο Βυζάντιο.

Μεγάλο πρόβλημα έφεραν οι Τούρκοι Δανισμενδίτες στην Παφλαγονία έως την αναρρίχηση του Μαχούμετ  στην ηγεμονία τους, που  είχε σημαντικές επιτυχίες κατά του Βυζαντίου. Ο Ιωάννης Κομνηνός έκανε σημαντικές ενέργειες για να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο. 

Ο διάδοχος του Ιωάννη, αυτοκράτορας Μανουήλ Κομνηνός, συνεργάστηκε με τον   διάδοχο του Μαχούμετ, Δαδούνη, εναντίον του Σελτζούκου σουλτάνου του Ικονιου Μασούτ  που ήταν  ισχυρότερος

Όμως ενώ οι Σελτζούκοι κόντευαν να νικηθούν, αναγκαστηκε να διακόψει τον πόλεμο γιατί είχε να αντιμετωπίσει την 2η Σταυροφορία και τις επιθέσεις των Νορμανδών και να  επιστρέψει στην Ευρώπη 

Εξ αιτίας αυτών των γεγονότων, μετά το 1146 διεκόπη ο πόλεμος των Βυζαντινών κατά των Τούρκων και ο Μανουήλ αγωνιζόταν να αντιμετωπίσει τους Νορμανδούς .Woody Williams, last WWII Medal of Honor recipient, dead at 98

Από την πατρίδα τους -το Δουκάτο της Νορμανδίας στη Β. Γαλλία βρέθηκαν στο προσκήνιο σε περιοχές όπως Σικελία, Νότια Ιταλία, Ήπειρος, Μακεδονία (την κατέλαβαν το 1185 θανατώνοντας 7000 κάτοικους), 

 

ΠΗΓΕΣ

ΑΝΑΛΕΚΤΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΟΓΡΑΦΙΑΣ: Η ιστορία του Ελληνισμού από τη Ρωμαϊκή μέχρι την Φράγκικη κατάκτηση 1204μ.Χ.  Νίκου Γ. Σβορώνου.

Η Ιστορία της Ανθρωπότητας H. W. Van Loon

https://www.academia.edu/40500372/%CE%9D%CE%AF%CE%BA%CE%BF%CF%82_%CE%93._%CE%A3%CE%B2%CE%BF%CF%81%CF%8E%CE%BD%CE%BF%CF%82_%CE%A4%CE%BF_%CE%95%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%88%CE%B8%CE%BD%CE%BF%CF%82._%CE%93%CE%AD%CE%BD%CE%B5%CF%83%CE%B7_%CE%BA%CE%B1%CE%B9_%CE%94%CE%B9%CE%B1%CE%BC%CF%8C%CF%81%CF%86%CF%89%CF%83%CE%B7_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%9D%CE%AD%CE%BF%CF%85_%CE%95%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CF%83%CE%BC%CE%BF%CF%8D

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9F%CE%BB%CF%85%CE%BC%CF%80%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CF%8C%CF%82_%CE%8E%CE%BC%CE%BD%CE%BF%CF%82

ΣΧΕΣΕΙΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥΡΚΩΝ ΑΠΟ ΤΟΥ 11ΟΥ ΕΩΝΑ ΕΩΣ ΤΟ 1821ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ Α ΑΜΑΝΤΟΥ

Κατάλογος Βυζαντινών Αυτοκρατόρων - Βικιπαίδεια (wikipedia.org)

Νορμανδοί - Βικιπαίδεια (wikipedia.org)

Πετσενέγοι - Βικιπαίδεια (wikipedia.org)

ΑΝΑΛΕΚΤΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΟΓΡΑΦΙΑΣ: Η ιστορία του Ελληνισμού από τη Ρωμαϊκή μέχρι την Φράγκικη κατάκτηση 1204μ.Χ.  Νίκου Γ. Σβορώνου.

Σαν σήμερα 6 Ιουνίου: Aπόβαση στη Νορμανδία - Οι σύμμαχοι χαλάνε τον ...