Δήμητρα Σπανού
υπό κατασκευή
ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΑ ΕΛΑΜΙΚΑ ΚΡΑΤΙΔΙΑ
Το Ελάμ είναι περιοχή της Δυτικής Ασίας στα Ανατολικά του ποταμού Τίγρη.
Οι ποταμοί Τίγρης και Ευφράτης που πηγάζουν από τα Αρμερνικά όρη είχαν τότε τις εκβολές τους στον Περσικό κόλπο ενώ σήμερα οι προσχώσεις έχουν κατεβάσει τις ακτές του κόλπου γύρω στα 150 χιλιόμετρα νοτιότερα.
Στις περιοχές αυτές, κυρίως στην περιοχή των Σουσών, έχουν βρεθεί τα αρχαιότερα μνημεία της Δυτικής Ασίας.
Ιχνη κατοίκησης υπάρχουν από το 7000π.Χ. Αναφέρονται τρία προϊστορικά Ελαμικά κρατίδια που θεωρείται ότι πρόκειται για το ίδιο το Ελάμ σε διάφορες χρονικές περιόδους.
Εκεί, στις όχθες του ποταμού Χοάσπου και 150 χιλιόμετρα ανατολικά του ποταμού Τίγρη, ιδρύθηκε η πόλη Σούσα, (περσικά Σους, εβραϊκα Σουσάν) το 4000 π.Χ. γνωστή από την Βίβλο σαν Σελεύκεια επί του Ευλαίου.
Εδώ ας προσέξουμε ότι το Σελεύκεια προέρχεται από τον Σέλευκο, ένα από τους επιγόνους του Μεγάλου Αλεξάνδρου που ίδρυσε πολύ αργότερα, την αυτοκρατορία των Σελευκιδών το 312π.Χ.
Αντίστοιχα η Βίβλος άρχισε να γράφεται κατόπιν θείας υπαγόρευσης από τον Αβραάμ ο οποίος ζούσε στην πόλη της Αρχαίας Βαβυλώνας το 18ο π.Χ. αιώνα όμως ολοκληρώθηκε πολύ αργότερα σε χρόνους κοντά στην έλευση του Χριστού και έτσι έχει νόημα το όνομα Σελεύκεια για την αρχαία Σούσα.
Αλλά η Σούσα αναφέρεται και σε άλλα βιβλία των Εβραϊκών γραφών όπως βιβλίο της Εσθήρ και βιβλίο του Νεεμία και του Δανηήλ οι οποίοι φαίνεται ότι έζησαν εκεί κατά τον 6ο π.Χ. αιώνα
Από τα αρχαιολογικά ευρήματα στην νεκρόπολη των Σουσών βγαίνει το συμπέρασμα ότι πρόκειται για έναν προοδευμένο πολιτισμό όπου η κεραμική, η υφαντουργία, η μεταλλουργία, η ταφή των νεκρών, είχαν φτάσει σε μια σχετική τελειότητα. Ο ρυθμός της κεραμικής στα Σούσα ονομάστηκε ρυθμός Ι και εξελίσει τις μορφές σε σύμβολα, από τα οποία αργότερα δημιουργείται η σφηνοειδής γραφή. Σε γειτονικές περιοχές όπως η Περσέπολη στην Μεσοποταμία αλλά και σε μακρυνότερες όπως στην χώρα της Αιγύπτου έχουμε παρόμοιες εξελίξεις στις απεικονήσεις και εξέλιξή τους σε γραφή και αυτό δείχνει την επικοινωνία. Ακόμα, οι αντίστοιχες παραστάσεις σε κεραμικά της ευρύτερης περιοχής του Ιράν αλλά και της Μεσοποταμίας (Περσέπολη) ακολουθούν την γεωμετρική σχηματοποίηση εικόνων αλλά όχι τόσο άψογα όσο στο Ελάν. Έτσι αυτός ο παρόμοιος αλλά κατώτερος ρυθμός σε περιοχές πλησίον του Ελάμ ονομάζεται ρυθμός ΙΙ
Ειδικότερα για τον παράλληλο ,( από μια ιστορική περίοδο και μετά) πολιτισμό της Αιγύπτο με αυτούς της Δυτικής Ασίας και κυρίως της Μεσοποταμίας, έχει διαπιστωθεί ότι ανάλογες συνθήκες επέδρασαν σε παρόμοιες εξελίξεις σε πολλές πλευρές της ζωής τους.
Η ιστορική περίοδος της ανθρωπότητας που ακολουθεί την προϊστορική ξεκινά με την ανακάλυψη της γραφής από τους ανθρώπους και η περιοχή του Ελάμ είναι από τις πρώτες της Γης που εμφανίστηκαν γραπτά κείμενα, γύρω στο 3100π.Χ.
Το Ελάμ δέχεται πιέσεις και επιθέσεις από τον γειτονικό λαό των Σουμερίων (Μεσοποταμία) από το 2650π.Χ. και προοδευτικά προσπαθεί να οργανωθεί στρατιωτικά και διοικητικά, ώστε στη συνέχεια επικρατούν τρεις βασιλικές δυναστείες : των Αβάν (2400π.Χ. έως 2100π.Χ.) των Σιμάς (2100π.Χ. έως 1970π.Χ.) και των Επαρτί (1970π.Χ. έως 1770π.Χ.)
Επί της δυναστείας των Αβάν το Ελάν δέχτηκε επιθέσεις και κατελήφθη από τους Ακκαδαίους την εποχή της δυναστείας του Σαργών του Μέγα αλλά μετά την κατάρρευση της δυναστείας απέκτησε πάλι την ανεξαρτησία του με τον βασιλέα Ινσουσινάκ (2240π.Χ. έως 2220π.Χ.)
Από τα ευρήματα των νεκροπόλεων βγαίνει το συμπέρασμα ότι οι Σουσιανοί πίστευαν στην μετά θάνατο ζωή
ΠΗΓΕΣ