Τι πρέπει να τρώμε για να μην παχύνουμε ή και για να χάσουμε βάρος. 2015-05-07 15:46

Τι πρέπει να τρώμε για να μην παχύνουμε ή  και για να χάσουμε βάρος.  2015-05-07 15:46

Της Δήμητρας Σπανού ,  Χημικού, Καθηγήτριας  Β/θμιας Εκπ/σης

 

 

Λίγο πολύ, όλοι γνωρίζουμε, πως για να παραμείνουμε σταθεροί στο σωματικό μας βάρος , να παχύνουμε ή να αδυνατίσουμε, είναι θέμα που εξαρτάται κυρίως από την τροφή μας , την ενέργεια που παίρνουμε από την τροφή και πως την καταναλώνουμε την ενέργεια αυτή.

Στην τηλεόραση και τα περιοδικά πολλές εκπομπές αφιερώνουν τα θέματά τους για την ενημέρωσή μας για τυποποιημένα προιόντα  κατάλληλα για την δίαιτα.  

 

¨ομως θα πρέπει εκτός από την θερμιδική αξία κάθε τροφής να γνωρίζουμε ότι υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που συντελούν στην διατήρηση της καλής σωματικής μας κατάστασης 'οπως  ο μεταβολισμός της τροφής που τρώμε,

 Η διαχείριση των λιπων στο σώμα δηλαδή η δημιουργία και η αποθήκευση τους στις λιποαποθήκες ή η διάθεσή τους για τον μεταβολισμό τους στα κύτταρα, οι ορμόνες που ρυθμίζουν την όρεξη και την ποσότητα τροφής που παίρνουμε αλλά και τον μεταβολισμό της καθώς και άλλοι παράγοντες που βοηθούν την καλή λειτουργία τους

ΤΙ ΠΕΡΙΠΟΥ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ 

Όταν το αίμα απορροφά από την πέψη των τροφών περισσότερη γλυκόζη από ό, τι χρειάζεται το σώμα,  η περίσσεια γλυκόζης μετατρέπεται σε έναν πολυσακχαρίτη  που ονομάζεται γλυκογόνο . Αυτό γίνεται με την βοήθεια μιας ορμόνης της ινσουλίνης που την παράγει το πάγκρεας. Το γλυκογόνο αποθηκεύεται στο ήπαρ. Όταν ο οργανισμός χρειαστεί ενέργεια και δεν υπάρχει γλυκόζη στο αίμα, τότε διασπάται, κατ αρχάς το γλυκογόνο του ήπατος με την βοήθεια μιας άλλης ορμόνης που επίσης παράγει το πάγκρεας της ορμόνης γλυκαγόνο. Οι αποθήκες του όμως του  γλυκογόνου του ήπατος είναι περιορισμένες. Έτσι επιστρατεύονται τα λιπη από τον λιπώδη ιστό που μεταφέρονται με το  αίμα και  αποδίδουν την ενέργειά τους. 

Τότε λέμε πως αδυνατίζουμε

Αν  γλυκόζη στο αίμα είναι υπερβολική τότε ο οργανισμός ακολουθεί μια άλλη μεταβολική οδό και μετατρέπει αυτή την επιπλέον γλυκόζη σε λίπος, που αποθηκεύεται στον λιπώδη ιστό. 

Τότε λέμε πως παχαίνουμε

Αν η ποσότητα της γλυκόζης είναι λιγότερη από όση απαιτείται για να γεμίσουν οι αποθήκες γλυκογόνου στο ήπαρ τότε παράγεται γλυκόζη από αμινοξέα (νεογλυκογένεση - επιταχύνεται από κορτιζόνη) και άλλους υδατάνθρακες 

Σε περιόδους ασιτίας ή λιμού που υπάρχει έλλειμα γλυκόζης στον οργανισμό,

σχηματίζεται γλυκόζη από μη υδατανθρακούχες πηγές μέσω της γλυκονεογένεσης

 

Η γλυκονεογένεση πραγματοποιείται στο συκώτι ή στους νεφρούς, γιατί τα ένζυμα που απαιτούνται

η πυροσταφυλική καρβοξυλαση, η καρβοξυλασηπυοζη, η πυροσταφυλική καρβοξυλασίνη, η πυροσταφυλική καρβοξυλασίνη, η πυροσταφυλική καρβοξυλαση-βιοξίνη, η πυροσταφυλική καρβοξυλαση-βιοξίνη, η πυροσταφυλική καρβοξυλαση-βιοζωοζωζ, και 6-φωσφατάση γλυκόζης.

 υπάρχουν μόνο εκεί

Χησιμοποιούνται  μια ποικιλία υποστρωμάτων όπως το πυροσταφυλικό οξύ, το γαλακτικό οξύ, η γλυκερόλη και ορισμένα αμινοξέα

Τα λίπη  αποικοδομούνται στο ήπαρ για να χρησιμοποιηθούν ως ενέργεια. Διασπώνται σε λιπαρά οξέα και γλυκερίνη. Η γλυκερίνη μπορεί να μετατραπεί σε γλυκόζη (νεογλυκογένεση) Στη συνέχεια μεταφέρονται στο λιπώδη ιστό και αποθηκεύονται στα λιποκύτταρα για να χρησιμοποιηθούν εάν υπάρχει ανάγκη (λ.χ. όταν η γλυκόζη δεν επαρκεί )  και αποτελούν την κύρια  αποθήκευση καυσίμων για το σώμα.

Στο ήπαρ επίσης  παραγωνται πρωτεϊνες. Παράγονται ή μετατρέπονται εκατομμύρια μορίων πρωτεΐνης την ημέρα. Χρησιμοποιούνται όπως είπαμε για παρασκευή γλυκογόνου μόνο σε ειδικές περιπτώσεις

 

 

Ο ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΤΡΟΦΗΣ
 

 Η χημική ενέργεια των θρεπτικών ουσιών της τροφής,  περικλείεται στους χημικούς δεσμούς μεταξύ των ατόμων του άνθρακα ή του άνθρακα με το υδρογόνο κ.λ.π. Αυτή ελευθερώνεται για τον οργανισμό με πολύπλοκους μηχανισμούς. (καταβολισμός)

 Χρησιμοποιείται για να διατηρεί την θερμοκρασία του σώματος και αποταμιεύεται σε μορφή χημικής ενέργειας στο μόριο του ATP. Από εκεί χρησιμοποιείται στην συνέχεια , για θερμότητα,  για την βιοσύνθεση ουσιών, για τις λειτουργίες της ώσμωσης, και του ηλεκτρισμού, για το μηχανικό έργο. 

Η τροφή που δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί  για να αυξήσουμε την χημική ενέργεια του οργανισμού (μέσω του ATP) αποθηκεύεται 

με την μορφή γλυκογόνου σε περιορισμένη ποσότητα ή λίπους σε ποσότητα δεκαπλάσια που αποθηκεύεται στα λιποκύτταρα

 

Ακόμα είναι αρκετά γνωστό πως το επιπλέον βάρος που πιθανόν να κερδίσουμε εκτός από το συσσωρευμένο λίπος μπορεί να αυξήσει και την μυική  μάζα  σε ορισμένες περιπτώσεις . 

Αυτό που επιθυμούμε κυρίως, όταν αρχίσει να μας απασχολεί το βάρος μας, είναι να χάσουμε το περιττό λίπους και συνήθως να διατηρήσουμε ή και να αυξήσουμε τις δομικές πρωτείνες στο σώμα μας.

 

Ο ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΠΑΝΤΑ Ο ΙΔΙΟΣ

Ο μεταβολισμός κατ'  αρχή ρυθμίζεται από τις ορμόνες του θυρεοειδούς αδένα. Αυτές παρεμβαίνουν στην ενέργεια υπό μορφή θερμότητας που απελευθερώνεται μετην διάσπαση του ATP σε ADP.  Αυξάνουν το ποσό της ενέργειας που ελευθερώνεται υπό μορφή θερμότητας σε βάρος αυτής που καταναλώνεται εσωτερικά για τις μεταβολικές ανάγκες του κυττάρου. Έτσι καταλαβαίνουμε γιατί τα υπερθυρεοειδικά άτομα "δεν παχαίνουν" ενώ αντίθετα σε υπολειτουργεία του θυρεοειδούς υπάρχει τάση προς παχυσαρκία. Η ενέργεια που θα μείνει στο κύτταρο θα χρησιμοποιειθεί για να συνθέσει τις απαραίτητες ουσίες, αλλά και να τροφοδοτήσει τις προμήθειές του, με υδατάνθρακες (γλυκογόνο για σύντομη κατανάλωση) και λίπος  (που δεν επιθυμούμε) στα λιπυκύτταρα για μακροπρόθεσμη χρήση

ΤΟΝ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟ ΒΟΗΘΟΥΝ ΙΧΝΟΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΙ ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ

Το ασβέστιο έχει βρεθεί ότι είναι αποτελεσματικό στις δίαιτες για απώλεια βάρους. Οι έρευνες   δείχνουν πως συνδέεται με την ορμόνη καλσιτονίνη η οποία εάν βρίσκεται σε έλλειμμα και υπάρχει έκκριση  τότε  "μας παχαίνει" δηλαδή αυξάνει την αποθήκευση λιπών στο σώμα. Η καλσιτονίνη που παράγεται κυρίως από τα παραθυλακώδη κύτταρα (επίσης γνωστά ως C-κύτταρα) του θυρεοειδούς εκκρίνεται όταν τα επίπεδα του ασβεστίου είναι χαμηλά στο αίμα. 

 

 Το Μαγγάνιο και το Κάλιο συμμετέχουν στον μεταβολισμό των λιπών, των πρωτεϊνών και των υδατανθράκων. Δηλαδή βοηθά στην μετατροπή τους σε ενέργεια και όχι σε λίπος.

 Το Μαγνήσιο επίσης είναι απαραίτητο στοιχείο του μεταβολισμού σε κυτταρικό επίπεδο και παίρνει μέρος στην ενεργοποίηση πολλών ενζύμων

Σελήνιο  Ενσωματώνεται σε πρωτείνες που επιτελούν λειτουργίες στον οργανισμό.  Συνδέεται σε πρωτείνες που επιδρούν στον θυρεοειδή αδένα   για να  τον προστατεύουν από την οξειδωτική δράση των ορμονών που ο ίδιος παράγει (θυρεοειδών) και που είναι κυρίως υπεύθυνες για τον μεταβολισμό της τροφής.

Έτσι το σελήνιο συμμετέχει έμμεσα στον μεταβολισμό των τροφών και επομένως είναι απαραίτητο στις δίαιτες

 

Βιταμίνη Ε

Βοηθά στην διακίνηση της τροφής σε όλο το σώμα 

Βιτάμίνη C 

Βοηθά στην παραγωγή κολαγόνου που είναι μια από τις δυο πρωτείνες του συνδετικού ιστού των κυττάρων και επομένως συντελεί στην καλή κατάσταση των ιστών και του δέρματος

 

 

 

Μια οξείδωσή της συντελεί στην ενσωμάτωση οξυγόνου στα αμινοξέα λυσίνη και προλίνη που τα υδροξυλιώνει και με αυτήν την μορφή επιτρέπουν την τρισδιάστατη ανθεκτική δομή του κολαγόνου στο δέρμα. 

Σχετίζεται επίσης με την παραγωγή ντοπαμίνης και αδρεναλίνης  με τις ανάλογες συνέπειες (όπως η  μεταβολή  στον μεταβολισμό) 

 

 

 

O ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΕΧΕΙ ΚΑΠΟΙΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΚΟΣΤΟΣ   ΓΙΑ ΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ

(ΠΟΥ  ΕΙΝΑΙ ΥΠΕΡΟΓΚΟ ΟΤΑΝ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΓΙΑ  ΠΡΩΤΕΙΝΕΣ)

Όταν η τροφή διασπάται και μεταβολίζεται, ο οργανισμός για να πετύχει αυτές τις διεργασίες καταναλώνει ένα ποσό ενέργειας που εξαρτάται από την τροφή. 

Αν δηλαδή η τροφή μιας μέρας αποδίδει 1800 kcal  για να την "καψει¨ ο οργανισμός θα πρέπει να "βάλει " ένα 6% της θερμιδικής τους αξίας, δηλαδή περίπου 108 kcal από την δική του αποθηκευμένη ενέργεις, αν η τροφή περιέχει αποκλειστικά υδατάνθρακες και λίπη. Αν όμως προκειται για πρωτείνες (εδώ οι μεταβολικές διεργασίες απαμινώσεις, τρανζαμινώσεις, παραγωγή ουρίας κ.α.,  χρειάζονται περισσότερη ενέργεια  γύρω στα 30%) , θα χρειαστεί 540 Kcal. Καταλαβαίνουμε λοιπόν γιατί οι πρωτεινούχες δίαιτες είναι τόσο συχνές για την απώλεια βάρους.

Επί πλέον με τις αυξημένες πρωτείνες στην διατροφή μας αν υπάρξει περίσσεια  αμινοξέων, διατηρούμε ή και να αυξάνουμε τις δομικές μας πρωτείνες

 ( υπάρχει τέτοιος μηχανισμός στον οργανισμό ) 

 

ΠΩΣ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΟΙ ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ (ΓΛΥΚΟΖΗ) ΚΑΙ ΠΟΤΕ ΜΕΤΑΤΡΕΠΟΝΤΑΙ ΣΕ ΛΙΠΟΣ

Όταν υπάρχει γλυκόζη στο αίμα ξεκινούν , αφ ενός αυτή διαχέεται στους ιστούς όπου και δια μέσου των κυτταρικών μεμβρανών περνά μέσα στα κύτταρα, αφ ετέρου ξεκινούν διαδικασίες του αναβολισμού της, ώστε να γίνει η σύνθεση του γλυκογόνου που είναι ο τρόπος που αποθηκεύει τα σάκχαρα ο οργανισμός με την βοήθεια του ενζύμου ινσουλίνη που παράγεται στο πάγκρεας. Η ποσότητα του γλυκογόνου (που αποθηκεύεται στο ήπαρ), είναι περιορισμένη και προορίζεται να καταναλωθεί σε μικρό χρονικό διάστημαΤο γλυκογόνο σε περιόδους που δεν έρχεται τροφή στο σώμα  ,(σε περιπτώσεις υπογλυκαιμίας), διασπάται και τροφοδοτεί το αίμα και επομένως τον οργανισμό με γλυκόζη .  Φυσιολογικά διατηρείται στο αίμα ένα συνεχές ισοζύγιο της γλυκόζης Ο ρυθμός παραγωγής γλυκογόνου εξαρτάται από την ποσότητα των αποθηκευμένου γλυκογόνου και την επάρκεια της ινσουλίνης στο αίμα. 

Η χορήγηση μεγάλων ποσών υδατανθράκων περισσότερη από αυτήν που χρειαζόμαστε , έχει σαν αποτέλεσμα την μετατροπή της επί πλέον  γλυκόζης  σε λιπαρά οξέα, και μάλιστα η μετατροπή αυτή μπορεί να φτάσει σε δεκαπλάσια ποσότητα από αυτήν που χρησιμοποιείται για την σύνθεση γλυκογόνου

Σε λιπαρά οξέα μπορεί να μετατραπεί επίσης και η γλυκόζη των ιστών που προαναφέρθηκε και επίσης σε γλυκογόνο μπορεί να μετατραπούν και άλλοι μονοσακχαρίτες όπως η φρουκτόζη και η γαλακτόζη( βραδεία μετατροπή).

 

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΓΛΥΚΑΙΜΙΚΟΣ ΔΕΙΚΤΗΣ ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ ΕΠΙΔΙΩΚΟΥΜΕ ΤΡΟΦΕΣ ΜΕ ΧΑΜΗΛΟ ΓΛΥΚΑΙΜΙΚΟ ΔΕΙΚΤΗ ΣΕ ΑΥΤΕΣ ΤΙΣ ΔΙΑΙΤΕΣ 

Στις τελευταίες δεκαείες παραηρήθηκε πως η αύξηση του σαχάρου στο αίμα δεν ήταν πάντα η ίδια σε τροφές που περιείχαν τις ίδιες ποσόητες υδατανθράκων. Έτσι ορίσθηκε ο γλυκαιμικός δείκτης .

 Ο γλυκαιμικός δείκτης δείχνει την ταχύτητα που ανεβαίνει το σάκχαρο του αίματος μετά την κατανάλωση τροφών.

Όσο πιο υψηλός είναι ο δείκτης αυτός, τόσο πιο πολύ και απότομα ανεβαίνει το σάκχαρο,κάτι το οποίο είναι ανεπιθύμητο σε δίαιτες αδυνατίσματος, γιατί κινητοποιείται ο μηχανισμός της δημιουργίας και αποθήκευσης λίπους στο σώμα. Μια εξήγηση για αυτό είναι  πως ο οργανισμός δεν μπορεί να ανταποκριθεί στην αυξημένη ανάγκη για ινσουλίνη που απαιτείται για την δημιουργία γλυκογόνου. 

Η υπερβολική κατανάλωση υδατανθράκων και επομένως η απότομη αύξηση της γλυκόζης στον οργανισμό, με την ανάλογη έκκριση ινσουλίνης που συνεπάγεται έχει σαν αποτέλεσμα  να κουράζεται το πάγκρεας και ο οργανισμός να στρέφεται στην αποθήκευση λίπους

 Υπάρχουν τροφές με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη και με υψηλό γλυκαιμικό δείκτη.

 Επεξεργασμένα προϊόντα σίτου είναι εύκολα στην πέψη όπως και οι πατάτες  και έχουν υψηλό γλυκαιμικό δείκτη (ΓΔ),

τα όσπρια και τα ακατέργαστα προϊόντα σίτου (πολύσπορα ψωμιά) είναι πιο ανθεκτικά στην πέψη με μέτριο ΓΔ 

τα μη αμυλούχα λαχανικά (μπρόκολο, χόρτα) χαμηλό ΓΔ.

 

 

                                                    Η προσθήκη όξινων ουσιών, όπως ο χυμός λεμονιού, μειώνει το ΓΔ. 

Τα αμυλούχα τρόφιμα ( όπως μακαρόνια, ρύζι, πατάτες κλπ) χρειάζονται αλκαλικό περιβάλλον για να διασπαστούν. Αν τα καταναλώσουμε  μαζί με όξινα φρούτα (λεμόνια, ντομάτες κλπ) τότε το όξινο περιβάλλον αδρανοποιεί το ένζυμο πτυαλίνη (αμυλάση) που διασπά τα αμυλούχα τρόφιμα εμποδίζοντας την πέψη τους.

Φασόλια με το τυρί φέταςΤον γλυκαιμικό δείκτη μειώνει επίσης ο συνδυασμός  πρωτεϊνικών τροφών ( γάλα, αβγά, τυροκομικά φασόλια κλπ) με υδατάνθρακες (πατάτες, καλαμπόκι, καρότα κπ). 

Κατά τον μεταβολισμό τους  οι πρωτεϊνικές τροφές παράγουν οξέα , στους δε υδατάνθρακες άλκαλια, τα οποία αλληλοεξουδετερώνονται .

 

 

 

ΟΙ ΚΑΤΑΠΛΗΚΤΙΚΕΣ ΦΥΤΙΚΕΣ ΙΝΕΣ

Υδατοδιαλυτές φυικές ίνες  ανήκουν:  η πηκτίνη ημισελλουλόζη (φλουδα εσπεριδοειδών) , τα κόμμεα , οι algal πολυσακχαρίτες, ,οι β –γλυκάνες (κυτταρικά τοιχώματα δημητριακών) ,το ψύλλιο, και οι βλεννίνες. 

Προσροφούν νερό στο πεπτικό, παραμένουν μέσα αρκετά και δημιουργούν αίσθημα κορεσμού . Η βρώμη,  το ρύζι, το κριθάρι τα μήλα και τα φασόλια περιέχουν διαλυτές φυτικές ίνες, οι οποίες αυξάνουν τον όγκο των τροφίμων και επιβραδύνουν τη μετάβασή τους στην πεπτική οδό (αύξηση ιξώδους στην πεπτική οδό) Τα πλούσια σε πηκτίνη φρούτα  τα μήλα και τα αχλάδια. 

Αδιάλυτες φυτικές ίνες. Περιλαμβάνοναι οι κυτταρίνες, τις λιγνίνες, και ορισμένες ημικυτταρίνες. 


Όταν οι υδατάνθρακες είναι "ανακατεμένοι" με αδιάλυτες φυτικές ίνες  ο όγκος των τροφών αυξάνει, η αφομοίωσή τους καθυστερεί και έτσι αποφεύγεται η απότομη άνοδος της γλυκόζης που συμβαίνει μετά από το γεύμα Οι αδιάλυτες φυτικές ίνες  μειώνουν τον Γλυκαιμικό Δείκτη.

Τα δημητριακά, μαύρο ψωμί  είναι τρόφιμα που έχουν χαμηλούς γλυκαιμικούς δείκτες.

 

Τελικά ο γλυκαιμικός δείκτης ενός τροφίμου μπορεί να επηρεαστεί από άλλες τροφές που θα φαγωθούν ταυτόχρονα ή απο τον τρόπο που θα μαγειρευτεί ή και από άλλους παράγοντες όπως πόση γλυκόζη υπάρχει στο αίμα

 

 

ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΛΟΓΟΣ ΠΟΥ ΕΝΑΣ ΜΕΓΑΛΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΠΟ ΤΡΟΦΕΣ ΠΟΥ ΣΥΝΙΣΤΩΝΤΑΙ ΓΙΑ ΔΙΑΙΤΕΣ ΠΕΡΙΕΧΟΥΝ ΤΑΝΙΝΕΣ;

Φάε μούρα και κανε λιποδιάλυση

Τσάι, κόκκινα σταφύλια, μήλα, Λουίζα, Ρόδι, Φραγκοστάφυλλο, Μούρα, Φράουλες , Χαρούπια είναι κάποιες από αυτές τις τροφές 

Τανίνες είναι  μεγάλα πολυφαινολικά σύνθετα με αρκετά υδροξύλια και κάλλες κατάλληλες ομάδεςΥπάρχουν υδατοδιαλυτές τανίνες και συμπυκνωμένες

Σε μελέτες για την πέψη της τροφής σε πρόβατα αναφέρεται πως "Οι συμπυκνωμένες τανίνες συμβάλλουν στη βελτίωση των

πεπτικών και φυσιολογικών λειτουργιών των προβάτων"  Δημιουργούνται σύμπλοκα με τις πρωτείνες της τροφής και έτσι αυξάνεται η απορροφητικότητά τους στο λεπτό έντερο. 
 
Οι τανίνες γενικά δεσμεύουν και διαλύουν πρωτείνες και μάλιστα λιποδιαλυτές πρωτείνες και σε αυτό οφείλεται και ο επιτυχημένος συνδυασμός του κόκκινου κρασιού με το κρέας
 
Γενικώς, τρόφιμα πλούσια σε φυτικές ίνες, με χαμηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά που εμπεριέχουν και πρωτεΐνες, έχουν υψηλό σκορ κορεσμού, σε αντίθεση με τρόφιμα πλούσια σε λιπαρά ή/και σάκχαρα. (https://www.womenonly.gr/armonia/article.asp?catid=37910&subid=2&pubid=8088554)
 
Σε άρθρο με τίτλο "Καντε λιποδιάλυση τρώγοντας μούρα" ( https://health-beauty-internet.blogspot.gr/2011/04/73.html )  αναφέρεται πως οι πολυφαινόλες (οι ταννίνες περιέχονται σε αυτές) αναφέρεται η μείωση των λιπωδών κυττάρων με την χρήση πολυφαινολών
Βέβαια είναι κατανοητός και ο ρόλος των φυτικών ινών , που περιέχονται συνήθως  ταυτόχρονα σε  τροφές που περιέχουν και τανίνες . (ρόδι, φραγκοστάφυλλο, χαρούπι κ.λ.π.). 
Σε πτυχιακή εργασία ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΕΙΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΟ Ι∆ΡΥΜΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Σπουδάστρια: Σοφία Τσώνου Καθηγήτρια: Ms Άννα Γιαννακουδάκη οι τανίνες αναφέρωνται σαν ουσίες που ενισχύουν την μικρή κυκλοφορία 
ενώ στην ίδια εργασία, σαν 
ΟΥΣΙΕΣ ΠΟΥ ΔΙΕΓΕΙΡΟΥΝ ΤΗΝ ΛΙΠΟΛΥΣΗ
αναφέρονται οι : 

Οι Ξανθίνες  ενδιάμεσο προϊόν του μεταβολισμού των πουρινών(καφεΐνη, θεοφυλλίνη, αµινοφυλλίνη) 

Οι ξανθίνες δρουν στο επίπεδο της κυτταρικής µεµβράνης του λιποκυττάρου.

Caffeine: R1 = R2 = R3 = CH3. Theobromine: R1 = H, R2 = R3 = CH3. Theophylline: R1 = R2 = CH3, R3 = H

 

1. Διεργείρουν παράγοντες που ενισχύουν την λιπόλυση (διέγερση των β-αδρενεργικών υποδοχέων) και 

2. Παρεμποδίζουν εκείνους που την αναστέλλουν  παρεµπόδιση της δραστηριότητας των α-αδρενεργικών υποδοχέων και σχηµατισµό της φωσφοδιεστεράσης )

 Η Καρνιτίνη (L-Carnitine) C7H15NO3  ουσία, φυσικό συστατικό του κυττάρου,που βοηθάει τον οργανισμό να μετατρέψει τα λιπαρά οξέα σε ενέργεια μέσα στα μιτοχόνδρια. Η βιοσύνθεση της γίνεται στο ήπαρ και τα νεφρά από μεθειονίνη και η λυσίνη και απαιτεί επίσης βιταμίνη C, σίδηρο, βιταμίνη Β6 και νιασίνη. 

 

 

 Η κύρια διατροφική πηγή της καρνιτίνης είναι το κρέας.

 

Θεοφυλλίνη Είναι μια μεθυλοξανθίνη Μέσω διέγερσης των β- αδρενεργικών υποδοχέων της µεµβράνης του λιποκυττάρου έχουµε ενεργοποίηση της αδενυλικής κυκλάσης που οδηγεί στη κυτταρική απάντηση, δηλαδή την έναρξη της λιπολυτικής διαδικασίας 

Προιόν μεταβολισμού της καφείνης στο ήπαρ 

Στους ανθρώπους το 80% της καφεΐνης απομεθυλιώνεται στο ήπαρ προς παραξανθίνη και το 16% προς θεοβρωμίνη και θεοφυλλίνη

 Η χημική ένωση του μήνα ( https://www.chem.uoa.gr/chemicals/chem_caffeine.htm)

ακόμα σαν λιποδιαλυτές θεωρούνται

                                                                                                                                                      το  συζευγμένο λινελαικό οξύ CLA 

 
 

 To CLA είναι λιποδιαλυτό και συναντάται κυρίως στο βούτυρο του γάλατος. Βοηθά στο αδυνάτισμα και την ανάπτυξη μυικής μάζας. Δεν είναι ακριβώς γνωστή η δράση του μάλλον όμως παρεμποδίζει την δράση ενζύμων που είναι υπεύθυνα για την αποθήκευση λίπους στο σώμα.

 

Adrenaline chemical structure.png Η Αδρεναλίνη. Σημαντική ορμόνη και νευροδιαβιβαστής . Δρα μέσω  β- αδρενεργικών υποδοχέων της µεµβράνης του λιποκυττάρου όπως η θεοφυλλίνη

 το  Συνένζυµο Α (CoA)  και  Silanol mannuronic acid

 

Η Λεκιθίνη  

Εστέρας της γλυκερίνης με φωσφοχολίνη (φωσφολιπίδιο). Είναι γαλακτοματωποιητής λόγω υδρόφυλης και λιπόφιλης πλευράς κι έτσι γαλακτωματοποιεί λίπη από τα λιποκύτταρα και τα προωθεί στην κυκλοφορία και τον μεταβολισμό τους 

 

 

 

 

 

Η καλή λειτουργία του οργανισμού και οι οδηγίες για την διατήρηση υγειούς και όμορφου σώματος μπαίνουν πια σε κάθε σπίτι

 

 

 

 

ΔΥΟ ΟΡΜΟΝΕΣ ΡΥΘΜΙΖΟΥΝ ΤΗΝ ΟΡΕΞΗ ΜΑΣ

Πρωταρχικό θέμα γι αυτούς που θέλουν να αδυνατίσουν είναι η επαγωγή των λιπών από τις λιποαποθήκες του οργανισμού στο αίμα και η διάθεσή τους στα κύτταρα σαν καύσιμη ύλη. Μια ορμόνη που βοηθά σε αυτό είναι η λεπτίνη ,μια  ορμόνη που παράγεται από τα λιποκύτταρα

Το αίσθημα της πείνας όπως και του κορεσμού όμως είναι αποτέλεσμα δυο ορμονών : Της γκρελίνης που εκκρίνεται από το στομάχι και της λεπτίνης που δημιουργείται στα λιποκύτταρα. Και οι δύο δρουν στον υποθάλαμο που ρυθμίζει την όρεξή μας αναλόγως.

Η λεπτίνη ανήκει στην υπέρ-οικογένεια κυτταροκινών. Η παρουσία ποσότητας λεπτίνης στο αίμα συσχετίζονται άμεσα με τη μάζα του λίπους των ιστών και μας δημιουργεί το αίσθημα κορεσμού.  Ταυτόχρονα, ενισχύει τον μεταβολισμό ουσιών, όπως λίπους από τις λιποαποθήκες αλλά  και των υδατανθράκων.  Όπως εχει αποδειχθεί ότι τα επίπεδα λεπτίνης συσχετίζονται άμεσα με τα επίπεδα ινσουλίνης  και είναι αντιστρόφως ανάλογα με τα γλυκοκορτικοειδή.

 

Έχει αποδειχθεί πως η λεπτίνη συμμετέχει και στον μεταβολισμό της γλυκόζης και βέβαια έχει άμεση δράση στο μεταβολισμό των λιπιδίων.

Επιπλέον, έχει παρατηρηθεί ότι η έκφρασή της αναστέλλεται από την τεστοστερόνη και αυξάνεται από οιστρογόνα, γεγονός που συσχετίζει το φύλο με τη ρύθμιση της λεπτίνης 

 

ΓΙΑΤΙ  ΕΛΑΙΑ ΚΑΙ ΟΧΙ ΛΙΠΗ

Τα μονοακόρεστα λιπαρά οξέα (φυτικά κυρίως )  όπως και τα ω3 , ω6 λιπαρά οξέα  (ζωικά και φυτικά) ενισχύουν την δράση της λεπτίνης  γιατί λόγω της στερεοχημικής τους δομής, (cis διπλοί δεσμοί) είναι εύκαμπτα. Έτσι, όταν ενσωματώνονται, σαν δομικά συστατικά, στις κυτταρικές μεμβράνες με την μορφή τριγλυκερίδιων, κάνουν  πιο εύκολη την δράση της λεπτίνης στα κύτταρα και την δράση των εξωκυτταρικών  υποδοχέων λεπτίνης στην κυτταρική μεμβράνη. Μέσα στα κύτταρα η λεπτίνη δρα εντυπωσιακά και ενεργοποιεί πολλούς διαφορετικούς παράγοντες μεταγραφής γονιδίων, με διάφορετικές δράσεις και  συνέπειες.

Για παράδειγμα προκαλεί την άμεση δράση στο μεταβολισμό των λιπιδίων μέσω της κινάσης μονοφωσφορικής κινάσης της αδενοσίνης (AMPΚ) που ενεργοποιεί

 

 

ΤΟ ΠΑΡΑΠΟΝΟ ΤΩΝ ΥΠΕΡΒΑΡΩΝ (ΔΕΝ ΤΡΩΩ ΠΟΛΥ ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΧΑΝΩ ΚΙΛΑ)

Έχει αποδειχθεί ότι οι ενεργειακές ανάγκες ανά χιλιόγραμμο βάρους είναι περισσότερες για αδύνατους ανθρώπους παρά για υπερβαρους, ιδιαίτερα εάν υπάρχει πολύ συσσωρευμένο λίπος 

α. Στον μικρόσωμο άνθρωπο, η σχέση επιφάνειας σώματος προς το βάρος είναι μεγαλύτερη και έτσι χρειάζεται περισσότερη  ενέργεια για την θερμορύθμιση, από ότι σε μεγαλόσωμα άτομα.

β.Ο λιπώδης ιστός (οι  αποθήκες λίπους),  είναι σχετικά νωθρός από μεταβολική άποψη. Αυτός επίσης  είναι ένας από τους λόγους που οι γυναίκες χρειάζονται λιγότερες θερμίδες, αφού θεωρητικά το ποσοστό του λίπους στο γυναικείο σώμα είναι μεγαλύτερο. Επιπλέον ο λιπώδης ιστός αποτελεί μια καλή μόνωση που περιορίζει τις απώλειες ενέργειας

γ. Παρ όλο που τα παχύσαρκα άτομα έχουν σχεδόν όλα υψηλές συγκεντρώσεις λεπτίνης, λόγω του υψηλού ποσού του λιπώδη ιστού, ωστόσο, τα υψηλά επίπεδα λεπτίνης δεν έχουν καμία επίδραση στην καταστολή της όρεξης τους.Ο λόγος γι αυτό είναι η μειωμένη μεταφορά λεπτίνης στον εγκέφαλο και συγκεκριμένα στον υποθάλαμο ώστε να δράσει. Η ανάπτυξη της παχυσαρκίας φαίνεται πως επιδρά αρνητικά σε υποδοχείς της λεπτίνης και έτσι μειώνει την δράση της . Ακόμη η  λεπτίνη αποευαισθητοποιείται κατά την μεταφορά της προς τον εγκέφαλο λόγω των παραγόντων  που συναντά οι οποίοι περιορίζουν τις ενέργειες της λεπτίνης in vitro και in vivo.

 

ΠΡΟΣΠΑΘΟΥΜΕ ΝΑ ΕΧΟΥΜΕ ΤΟ ΣΩΣΤΟ ΒΑΡΟΣ ΚΑΙ ΚΑΛΟ ΣΩΜΑ

ΠΡΟΣΑΡΜΟΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΜΑΣ  ΚΑΙ  ΔΙΑΛΕΓΟΝΤΑΣ ΤΙΣ ΤΡΟΦΕΣ ΜΑΣ ΑΝΑΛΟΓΑ

ΓΙΑΟΥΡΤΙ (μπαίνει σε όλες σχεδόν τις δίαιτες)

Πολύ γνωστή διαιτητική τροφή εκτός των άλλων οφείλει τις διαιτητικές ιδιότητες στο συζυγιακό λινελαικό οξύ CLA, που είναι αποτέλεσμα ζυμώσεων από τους γαλακτοβάκιλλους . To CLA είναι λιποδιαλυτό και συναντάται κυρίως στο βούτυρο του γάλατος. Βοηθά στο αδυνάτισμα και την ανάπτυξη μυικής μάζας. Δεν είναι ακριβώς γνωστή η δράση του μάλλον όμως παρεμποδίζει την δράση ενζύμων που είναι υπεύθυνα για την αποθήκευση λίπους στο σώμα.

(Ακόμα το CLA βοηθά στην προστασία εναντίον του καρκίνου)

Βέβαια τα γαλακτοκομικά μας τροφοδοτούν με πρωτείνες  και η ανάπτυξη μυικής μάζας ενισχύεται, όταν υπάρχει περίσσεια αμινιξέων στην διατροφή μας. Αυτό έχει αποτέλεσμα την  έκκριση αυξητικής ορμόνης που εκτρέπει τον μεταβολισμό προς την δημιουργία πρωτεινών του οργανισμού και την καύση των λιπών από τις λιποαποθήκες του σώματος.

Είναι από τις τροφές που ενισχύουν την δράση της ορμόνης λεπτίνης

Ακόμα το προβιωτικά που υπάρχουν στο γιαούρτι , βοηθούν στη διάσπαση των πρωτεϊνών και των λιπών στο πεπτικό σύστημα κάτι που βοηθά στην πέψη και απορρόφηση των θρεπτικών ουσιών

Καρύδια (μας κάνουν να χορταίνουμε) Περιέχουν τα ω3 λιπαρά  βιταμίνη Ε, φυτικές ίνες, αυξάνουν την "καλή " χοληστερόλη και ρυθμίζουν την έκκριση μελατονίνης

                                                                           ΓΛΥΚΟΠΑΤΑΤΕΣ

Περιέχουν φυτικές ίνες και σχετικά χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη, περιέχουν επίσης ω3 λιπαρά οξέα,πολλά ιχνοστοιχεία μεταξύ των οποίων Κάλιο, Νάτριο, Μαγνήσιο, αυξάνει τα επίπεδα της αδιπονεκτίνης που ρυθμίζει τα σάκχαρα στο αίμα.

Επί πλέον οι γλυκοπατάτες περιέχουν βιταμίνη Β6 που διασπά την ομοκυστείνη (που προκαλεί σκλήρυνση αρτηριών ώστε προλαβαίνει τα καρδιοαγγειακά) 

 

ΣΟΓΙΑ

Περιέχει Ασβέστιο Φυτικές ίνες, Κάλιο βιταμίνη Ε, Σελήνιο και φυτικές πρωτείνες και δίνει αλκαλικά προιόντα μεταβολισμού πράγμα που ευννοεί την υγεία των οστών. .  Έχει επίσης αναπλαστικές ιδιότητες για τα κύτταρα και βελτιώνει την εμφάνιση της επιδερμίδας όταν παίρνει αυτή γίνεται θαμπή, εξ αιτίας  ανεβασμένης οξύτητας στον οργανισμό

Θεωρείται προιόν που βοηθά στην απώλεια βάρους γιατί ξεμπλοκάρει τον μεταβολισμό του λίπους ιδιαίτερα της κοιλιάς λόγω της λεκιθίνης που περιέχει η οποία γαλακτωματοποιεί τα λίπη

                    ΚΟΥΑΚΕΡ (νιφάδες βρώμης)

Το κουάκερ περιέχει φυτικές ίνες χαμηλό ποσοστό λιποπρωτεινών και επίσης η περιεκτικότητα της βρώμης σε πρωτεΐνες είναι υψηλότερη σε σχέση με τα άλλα δημητριακά. Έτσι προσφέρει κορεσμό και πολύτιμα συστατικά

 

 

 

ΑΥΤΕΣ ΤΙΣ ΤΡΟΦΕΣ ΛΟΙΠΟΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΡΟΤΙΜΟΥΜΕ ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΠΑΧΥΝΟΥΜΕ ΚΑΙ  

ΜΑΖΥ ΜΕ ΚΑΛΗ ΖΩΗ  ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ  ΝΑ ΕΧΟΥΜΕ ΕΝΑ  ΚΑΛΟ ΣΩΜΑ 

 

Βέβαια υπάρχουν κι άλλοι τρόποι όπως η πλαστική χειρουργική,που θεωρούνται από πολλούς σαν λύσεις  στο πρόβλημα του πάχους 

Αλλά αυτό είναι εντελώς αντίθετο από το πνεύμα εδώ

Οι πέντε βραβευθέντες με «Χρυσό Νυστέρι». Από αριστερά: Πίτερ Ρούμπιν, Κάρλος Ουέμπελ, Ιβ Ζεράρ Ιλούζ, Αρης Στεροδήμας και Ρενάτο Καλάμπρια

 

 Δήμητρα Σπανού Χημικός

 

ΠΗΓΕΣ

Η ΧΗΜΕΙΑ ΣΤΟ ΠΙΑΤΟ Αναστάσιος Βάρβογλης 2008

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ (κατά τας παραδόσεις υφηγητού Α. Γρανιτσά)

https://www.healthyliving.gr/2016/04/10/glykozh-glykoneogenesh/

ΕΠΙΤΟΜΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ Ιωάννου Χατζημηνά

https://healthjade.net/gluconeogenesis/

www.scielo.org.co381 × 164

https://www.healthyliving.gr/2013/03/25/proviotika-ofelh-parenergeies/

www.in2life.gr600 × 300

egpaid.blogspot.com578 × 414

www.totalfitness.gr300 × 173

https://adinatisma.net/δίαιτα-λεπτίνης-leptin-diet/

 

www.chem.uoa.gr942 × 272

www.daypress.gr600 × 350

matzounia.pblogs.gr600 × 250

https://www.inflathrace.gr/sites/default/files/files/Diatrivi%20SR.pdf

www.cyladies.com350 × 244

www.inlifehealthcare.com600 × 451

https://www.bestrong.org.gr/el/health/healthydiet/basicsinfo/alimentaryelements/minerals/

thessdiet.gr1600 × 1341

www.chem.uoa.gr632 × 401

https://en.wikipedia.org/wiki/Calcitonin

https://pythagoreandiet.blogspot.gr/p/2.html

www.enet.gr610 × 457

https://www.iatronet.gr/iatriko-lexiko/glykozi.html

https://helpa-prometheus.gr/ηπατίτιδα-c/μεταβολικές-λειτουργίες-του-ήπατος-κ/

https://www.iatronet.gr/iatriko-lexiko/glykozi.html

www.chem.uoa.gr960 × 275

https://www.vita.gr/diatrofi/article/10843/ti-deixnei-o-glykaimikos-deikths/

alttherapy.blogspot.com500 × 300

https://www.nutrimed.gr/ygeia__lifestyle/diatrofi_kai_as8eneies/eseis_posa_gnorizete_gia_to_glukaimiko_deikti.html

https://www.e-wellness.gr/foods-combinations.html

gr.dreamstime.com1300 × 951

www.clickatlife.gr632 × 395

www.namrata.co454 × 363

https://www.personaldiet.gr/flavonoids

botanakaiygeia.blogspot.com1600 × 1200

https://melampodas.pblogs.gr/2012/10/tannines.html

https://health-beauty-internet.blogspot.gr/2011/04/73.html

https://eureka.lib.teithe.gr:8080/bitstream/handle/10184/896/sofia_tsonou.pdf?sequence=1

en.wikipedia.org200 × 194Αναζήτηση βάσει εικόνας

https://www.healthyliving.gr/2013/04/09/karnitinih-parenergeis-ofelh-timh/

 https://www.chem.uoa.gr/chemicals/chem_caffeine.htm

www.zarpanews.gr605 × 339

https://www.imommy.gr/mama/diatrofi/article/2161/alkalikh-diaita-h-diaita-express-twn-diashmwn/

https://www.womenonly.gr/armonia/article.asp?catid=37910&subid=2&pubid=129281164

https://17lyk-thess.thess.sch.gr/files/antonakou/files/foodadditives/stabilizers.htm

en.wikipedia.org3483 × 2317

https://www.vita.gr/diatrofi/article/12102/fytikes-ines-to-mystiko-ths-apwleias-baroys-gia-th-genia-ths-neas-xilietias/

https://www.logodiatrofis.gr/2012-06-28-06-36-18/2012-06-28-06-59-52/785-2013-02-26-15-55-47

https://www.womenonly.gr/armonia/article.asp?catid=37910&subid=2&pubid=8088554

www.clickatlife.gr632 × 395

natofao.blogspot.com481 × 302